گامهای بلند وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم
عیسی زارع پور
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، روحی تازه به بدنه اجرایی کشور دمیده و امید و انگیزه، بویژه در جوانان زنده و نوید بخش شروعی تازه همراه با تلاش جهادی شد تا زمینه برای استفاده از تمامی ظرفیتها برای اعتلای کشور فراهم شود.
در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (فاوا) هم اراده بر این استوار شد که گامهای بلند و کلیدی در حوزههای مأموریتی این وزارتخانه برداشته شود و با طراحی اقداماتی راهبردی و تحولی ضمن جبران عقب ماندگیهای این حوزه، زمینه جهش کشور و استفاده حداکثری از ظرفیتهای فاوا برای اعتلای جامعه و بهبود زندگی مردم فراهم شود و در یک کلمه طعم شیرین فناوری را به هموطنان عزیز بچشانیم.
در ایـن مسـیر بـا به کارگیـری ظرفیت تمام بازیگران زیست بوم و بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات شاهد تحولات عمیق و وسیعی در حوزههای مأموریتی این وزارتخانه بودیم. اینک که به پایان دولت سـیزدهم نزدیک شدهایم، مفتخرم اعلام کنم در راستای اولویتها و سیاسـتهای اتخاذ شده، اقدامات مهم، مؤثر و گستردهای انجام شـد و طرحهای زیرساختی و ماندگاری به بهرهبرداری رسید که به گوشهای از آنها اشاره میشود.
اگرچه میدانستیم ثمره نهایی بسیاری از کارهای زیرساختی و اساسی که آغاز شد و در میانه راه است و در دوره ما دیده نخواهد شد اما «آینده را فدای امروز نکردیم» و خوشحالیم در حالی سکان وزارتخانه را به «امانتدار بعدی» تحویل میدهیم که سنگ بناهای مهمی را در بخشهای گوناگون گذاشتیم تا نویدبخش آیندهای بسیار روشن برای این بخش باشد.
در توسعه زیرساختهای ارتباطی، برای نخستین بار پروژه فیبرنوری منازل و کسب و کارها کلید خورد و بیش از 40 درصد خانوارهای شهری تحت پوشش قرار گرفتند تا سرعت قابل تحویل اینترنت ثابت با افزایش بیش از 60 برابری، از 16 مگابیت بر ثانیه (ADSL) به حدود هزار مگابیت برثانیه (FTTH) برسد.
توسعه نسل پنجم هم آغاز و بیش از 2هزار سایت نسل پنجم(5G) راهاندازی شد؛ ظرفیت شبکه مادر ارتباطی کشور به اندازه سه دهه پیش از دولت سیزدهم افزوده شد و ظرفیت شبکه انتقال از 31.5 به 67 ترابیت برثانیه و شبکهای پی از 28 به 56 ترابیت برثانیه رسید؛ بیش از ده هزار روستای جدید به اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا کردند و تعداد روستاهای متصل بالای 20خانوار از مرز 97درصد گذشت. اجرای شبکه ملی اطلاعات شتاب گرفت و پیشرفت آن از حدود 20درصد در ابتدای دولت به بیش از 65درصد رسید.
پیام رسانها و شبکههای اجتماعی داخلی هم جانی تازه گرفتند و با حمایتهای این وزارتخانه و تلاش نخبگان کشور تعداد کاربران فعال یکتای روزانه و ماهانه و نیز ترافیک آنها 5 تا 12 برابر افزایش یافت. برای توسعه اقتصاد دیجیتال با تدبیر شهید جمهور برای نخستین بار «کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال» تشکیل شد تا به تعبیر ایشان «هیات دولت دوم برای توسعه اقتصاد دیجیتال» با اختیارات هیأت وزیران و رئیس جمهور بر اساس اصل 138 و 127 قانون اساسی باشد.
این کارگروه با مصوبات راهگشای خود و حمایت ویژه از سرمایههای دیجیتال کشور، مسیر حرکت زیست بوم اقتصاد دیجیتال کشور را هموار کرد تا سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص ملی از 6.4 درصد به 8.5درصد برسد. همچنین برای نخستین بار پنجره ملی خدمات دولت هوشمند (my.gov.ir) راهاندازی شد تا مردم از مراجعه به سایتهای متعدد دولتی رهایی یابند و با یک بار احراز هویت، به همه خدمات موجود دولتی دسترسی یابند. هماکنون بیش از 70درصد خدمات دولتی و مجوزهای صنفی از این طریق ارائه و بیش از 500 خدمت به صورت کاملاً هوشمند و بدون هرگونه مراجعه و ارسال مدرک و درلحظه، به متقاضیان ارائه میشود. تاکنون بیش از 50 میلیون نفر از هموطنان بالای 18 سال در این پنجره ثبت نام و احراز هویت شدهاند و از این سامانه استفاده میکنند و در دو سال گذشته، بیش از نیم میلیارد بار از آن استفاده شده است. همچنین این پنجره به عنوان طرح برتر اتحادیه بینالمللی مخابرات برگزیده شد و میزان تراکنشهای بین دستگاهی روی مرکز ملی تبادل اطلاعات کشور هم پنج برابر شد تا مراجعات مردم به دستگاههای اجرایی بیش از گذشته کاهش یابد.
در حوزه فضایی هم انقلابی شد و صنعت فضایی وارد ریل پرشتاب توسعه شد. شورای عالی فضایی بعد از یک دهه وقفه، احیا و سه جلسه با حضور رئیس جمهور و سرپرست ریاست جمهوری داشت؛ به اندازه سه دولت قبل از دولت سیزدهم، پرتاب فضایی انجام شد و برای اولین بار ماهواره برهای بومی با موفقیت به مدار 750 کروی و 110 کیلومتر بیضوی دست پیدا کردند و 8 ماهواره با موفقیت در مدار قرار گرفتند.
ساخت بزرگترین پایگاه پرتاب فضایی غرب آسیا آغاز و فاز اول آن با بیش از 60درصد پیشرفت تحویل میشود و تا پایان سال این فاز تکمیل و انشاءالله اولین پرتاب از آنجا انجام خواهد شد. برای اولین بار قرارداد ساخت دهها ماهواره با بخش خصوصی بسته شد و کشور به تصاویر با دقت یک متر رنگی دست یافت و زمین زیر ذره بین ماهوارههای ایرانی قرار گرفت. در حوزه تعاملات بینالمللی هم یازده تفاهمنامه همکاری با کشورهای مختلف منعقد و مسیر صادرات خدمات و محصولات فناوران ایرانی به کشورهای مختلف تسهیل شد. فاز نخست هوشمندسازی پست با استفاده از فناوریهای مختلف در مراحل مختلف کاری شرکت پست از قبول مرسولات تا توزیع آنها، اجرا شد و با تزریق بیش از 200 دستگاه کامیون، کامیونت و ون و حدود 1000 دستگاه موتورسیکلت، ناوگان پست جانی تازه گرفت. بیش از 800 باجه جدید پست بانک راهاندازی و پست بانک برای حمایت از شرکتهای دانش بنیان حوزه فاوا مجهز شد.
ساختار وزارت ارتباطات بعد از 13 سال متناسب با مأموریتهای جدید در دنیای فناورانه جدید بازنگری و ابلاغ شد؛ بودجه وزارت ارتباطات و شرکتهای تابعه بیش از 5 برابر شد و برای اولین بار در تاریخ قانون نویسی کشور، در قانون بودجه سنواتی و قانون برنامه هفتم پیشرفت، بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات «هویت پیدا کرد» و یک تبصره از قوانین بودجه سنواتی و نیز دو فصل مجزا از قانون برنامه هفتم پیشرفت به «شبکه ملی اطلاعات، اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی دولت» اختصاص یافت و ریل گذاریهای بسیار مترقی برای رشد و شکوفایی فاوا و صنعت فضایی و دولت هوشمند در این قانون تبدیل به تکلیف برای وزارتخانه و همه دستگاههای اجرایی کشور شد.
این موارد که گوشهای از دستاوردهای کمتر از سه سال گذشته بود حاصل فضل الهی و مجاهدت فعالان، متخصصان، مدیران و کارکنان متعهد و دلسوز خانواده بزرگ ارتباطات و فناوری اطلاعات و صنعت فضایی کشور بود. ضمن سپاس از خداوند سبحان به خاطر فراهم آوردن توفیق و عرصه خدمت برای اینجانب در این وزارتخانه، بر خود لازم میدانم از تک تک ایشان و خانوادههای گرامیشان که ما را در این مجاهدت همراهی کردند تشکر کنم و برای همه آنان آرزوی سلامتی و شادکامی دارم.
در پایان، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان خدمت، از سر وظیفه و ادای احترام و قدرشناسی، به نمایندگی از این زیست بوم، حاصل مجاهدتها و تلاشهای همکارانم در خانواده بزرگ ارتباطات کشور در دولت سیزدهم را به روح بلند شهدا، بویژه شهدای پرواز اردیبهشت و علیالخصوص شهید جمهور؛ حضرت آیتالله دکتر سید ابراهیم رئیسی و شهدای فاوا تقدیم میکنم.