در استقبال رئیس جمهور از کنشگری و انتقادات افکار عمومی درباره فهرست وزرا مطرح شد
مردم، سرمایه بزرگ دولت چهاردهم
پزشکیان: صبر کنید کابینه کار کند و آن‌را از روی عملکردش نقد کنید
رئیس جمهور با استقبال از کنشگری مردم و طرح انتقاد آنان از فهرست وزرای پیشنهادی، منتقدان سیاسی خود را به اندکی صبر تا مشخص شدن عملکرد کابینه چهاردهم دعوت کرد. مسعود پزشکیان در اولین واکنش به انتقادات که با انتشار پستی در شبکه ایکس(جایی که کانون مطرح شدن بیشترین محتواهای انتقادی بود) حساسیت مردم نسبت به کابینه را گامی مثبت در جهت حرکت جامعه از بی‌تفاوتی به کنشگری ارزیابی کرد و نوشت: «مردم عزیز، سرمایه بزرگ دولت شمایید، توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است. بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده است. این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم». رئیس‌جمهور با بیان اینکه «مردم عزیز، سرمایه بزرگ دولت شمایید و توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است»، تصریح کرد: در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم. صبر کنید کابینه کار کند و آن‌را از روی عملکردش نقد کنید. این موضع رئیس جمهور پس از آن مطرح شد که برخی طیف‌های سیاسی که به دنبال حضور گزینه‌های مطلوب و مورد حمایت خود در کابینه چهاردهم بودند به محض انتشار فهرست وزرای پیشنهادی با بکار گرفتن بازوهای رسانه‌ای‌شان جبهه حمله زودهنگام به دولت را سامان دادند. تهییج کاربران شبکه‌های اجتماعی و موج‌سازی علیه بعضی وزرای پیشنهادی در حالی بود که به دلیل معرفی کابینه‌ای فراجناحی و با بهره‌گیری از نیروهای توانمند و کارآمد همه جریان‌های موجود و دولت‌های پیشین، این طیف منتقد در ترکیب کابینه معرفی شده فارغ از سهم و نقش نبودند. از همین جهت آنچه را که در دو روز گذشته از سوی این جریان سیاسی- رسانه‌ای رقم خورد می‌شد به نحوی رویکردی برآمده از نوعی تمامیت‌خواهی و به ادبیات مورد اشاره خودشان تمایل به «خالص‌سازی» دولت چهاردهم ارزیابی کرد.
پزشکیان
دنبال خالص‌سازی نیست
اگرچه منتقدان فهرست پیشنهادی کابینه چهاردهم در شبکه‌های اجتماعی هیاهوی بیشتری ایجاد کردند، اما آنچه در مواضع طیف گسترده فعالان سیاسی جریان‌های مختلف بازتاب داشت، چیزی جز حمایت از تصمیم رئیس جمهور برای تشکیل دولت وفاق ملی و بکارگرفتن نیروهای کارآمد جریان‌های مختلف نبود.
چنانکه محمود علوی، وزیر سابق اطلاعات در دیدار با جمعی از فعالان ستادهای انتخاباتی مسعود پزشکیان بر ضرورت حمایت از دولت چهاردهم از سوی حامیان او و نیز داشتن سعه صدر سیاسی در ابتدای کار دولت تأکید کرد و گفت: در این برهه حساس که رئیس جمهور کشور آغازین روزهای کاری خود را سپری می‌کند، هرگونه فشار یا انتقاد نابجا می‌تواند در مسیر حرکت کشور خلل ایجاد کند.
علوی در عین حال با اشاره به حمایت رهبر معظم انقلاب از رئیس جمهور افزود: برخلاف تصور رسانه‌های بیگانه و برخی افراطیون، رهبر معظم انقلاب قاطعانه از این دولت حمایت کردند که این فرصتی طلایی برای پیشبرد اهداف انقلاب و اجرای برنامه چشم‌انداز نظام و حل مشکلات مردم است.الیاس حضرتی، نماینده اصلاح‌طلب ادوار مجلس و از اعضای شورای راهبری دولت چهاردهم نیز در موضعی با بیان اینکه «مسئولیت کابینه با پزشکیان است و شخصیت‌های مختلف جنبه مشورتی داشتند»، گفت: «پزشکیان دنبال خالص‌سازی نیست بلکه دنبال مشارکت همه گروه‌های سیاسی است.
او می‌توانست یک دولت خالص اصلاح‌طلب تشکیل دهد، اما گفت می‌خواهم از همه دولت‌های گذشته استفاده کنم». این تعبیری بود که علیرضا معزی، فعال رسانه‌ای ومعاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهور در دولت دوم روحانی نیز بکاربرد و در شبکه ایکس، نوشت: کابینه پیشنهادی پزشکیان، حداقل از منظر «دفع خطر خالص‌سازی» گامی به پیش است و حامل پیام «تغییر».
هشدار اصلاح‌طلبان
درباره تفرقه افکنی
چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب و اعتدالگرا به عنوان جریان‌های سیاسی که در زمره حامیان اصلی پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم بودند، به حاشیه‌سازی‌ها پیرامون فهرست وزرا واکنش نشان دادند. واکنش آنها به انتقادات در حالی بود که برخی منتقدان کمتر بودن وزرای با سابقه اصلاح‌طلبی نسبت به تعداد وزرای فراجناحی یا اصولگرا در کابینه پیشنهادی را مستمسکی برای حملات‌شان قرار دادند.
در چنین فضایی آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات با طرح این هشدار که «مراقب تفرقه افکنی‌ها باشیم»، نوشت: «همه ما در قبال امیدی که در این بزنگاه مهم تاریخی در جامعه ایران شکل گرفته است، مسئولیم. محدودیت‌های پیش روی رئیس جمهور را پیش‌بینی می‌کردیم و رویکردها، رفتارها و نقد و مطالبه گری‌ها نیز باید در راستای افزایش قدرت چانه زنی و اثرگذاری بیشتر ایشان باشد».
همچنان که به گزارش جماران، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم روز دوشنبه در اظهار نظری اگر چه بر ضرورت رابطه دوطرفه و تعاملی میان رئیس جمهور و حامیان و پایگاه رأیش تأکید داشت، اما خطاب به منتقدان گفت: شرایط گذشته را به یاد آوریم و نگران آینده هم باشیم. به تجربه آموخته‌ام که اگر حامیان رئیس‌جمهور او را تنها بگذارند همه ضرر می‌کنند.
او در عین حال با بیان اینکه «مقدورات و معذورات را می‌توان و باید با گفت‌و‌گو و از طریق ارتباط با بدنه اجتماعی در حد امکان بیان کرد»، افزود: با وجود نقدهای بجا و نابجا نباید پزشکیان را تنها گذاشت.
محمود واعظی قائم مقام دبیرکل حزب اعتدال و توسعه نیز با این عقیده که «عاقلانه و اخلاقی‌ترین اقدام این است که نسبت به کابینه چهاردهم قضاوت عجولانه نداشته باشیم» انتخاب نهایی اعضای کابینه را حق قانونی رئیس جمهور و مستلزم پذیرش و احترام دانست.
محمدجواد آذری جهرمی که بعضی عدم حضور او در دولت چهاردهم تا این لحظه را بهانه انتقاد قرار داده بودند، هم خود به این انتقادات واکنش نشان داد و تأکید کرد: انصاف این است که کابینه کار خود را آغاز کند و با عملکردش محک بخورد نه با گمانه‌ها.
ملاحظاتی برای معطل نماندن امور کشور
در میان ارزیابی‌های مختلف و بعضاً قریب به واقعیت از چرایی تأکید رئیس جمهور به انتخاب وزرای منتسب به جریان‌های مختلف سیاسی که تا حدود زیادی در راستای هدف تقویت انسجام ملی و عمل به ایده تشکیل دولت وفاق ملی انجام شد؛ باید گفت که ویژگی بارز فهرست وزرای پیشنهادی پزشکیان حضور شخصیت‌هایی است که علاوه بر تخصص و کارآمدی کانون کمترین اختلافات سیاسی نیستند و علاوه بر گرایش سیاسی متبوع خود از اقبال اغلب دیگر جریان‌های سیاسی نیز برخوردارند. ویژگی‌ای که بر اساس آن می‌توان انتظار داشت جلسات علنی مجلس برای رأی اعتماد به کابینه چهاردهم به جای تبدیل شدن به صحنه بروز کشمکش‌‌های سیاسی محل بروز همکاری و تعامل برای تشکیل هر چه سریع‌تر هیأت دولت و جلوگیری از معطل ماندن امور کشور باشد.
این ملاحظه‌ای است که غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران در ارزیابی خود از فهرست وزرا به آن اشاره داشته است.
کرباسچی اگر چه بر ضرورت پایبندی رئیس جمهور و معاون اولش به وعده‌های انتخاباتی تأکید کرد، اما در مطلبی که روز دوشنبه منتشر شد، نوشت: وزرا باید از مجلس رأی اعتماد بگیرند. پزشکیان می‌توانست با معرفی چهره‌های تند اصلاحات برای مردم خودشیرینی کند و افراطی‌های مجلس که رأی اعتماد ندادند، تحت فشار رسانه‌ای قرار بگیرند و بعد از کلی درگیری و کش و قوس فراوان و معطل ماندن کارهای وزارتخانه‌ها در نهایت همین لیست فعلی را معرفی کند و رأی بگیرد و مردم هم راضی باشند».
حجت‌الاسلام خطیب، وزیر پیشنهادی اطلاعات در دولت چهاردهم نیز که در صورت کسب رأی اعتماد نمایندگان در زمره معدود وزرای ابقا شده از دولت سیزدهم خواهد بود، از همین منظر به موضوع پرداخت.
او با بیان اینکه کابینه پیشنهادی نشان می‌دهد رئیس‌جمهور خودش دنبال وفاق ملی است و این موضوع را باید با جدیت همه‌مان دنبال کنیم، اظهار داشت: ان‌شاالله نمایندگان به کابینه پیشنهادی رأی یکدست بدهند تا دولت هرچه سریع‌تر مستقر شود و بتواند سیاست‌های آقای رئیس جمهور را دنبال کند.