محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور در مراسم معارفه حسین افشین معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری گفت: گاهی برای ایجاد یک درس در یک دانشگاه بزرگ مشکل داشتیم در راه‌اندازی‌های، عموماً با اغماض اساتید را انتخاب می‌کردیم و حداقل‌ها را نداشتیم.
وی با ذکر پیشینه علمی و فناوری کشور مسیر پیش رو را صعودی دانست و گفت: پیشرفت یک مجموعه ۱۷۵ هزار دانشجویی در مراکز آموزش عالی داشتیم که بخشی از آنها کیفیت نداشت و منحل کردیم، فعالیت می‌کردند و رسیدیم به جایی که در فناوری پیشرفته جزو مدعیان بزرگ دنیا هستیم. این نتیجه زحمات و تلاش‌های جوانان پر انرژی و پر شور کشور بوده است که در این ۴ دهه این جوانان بودند که ما را به سمت جلو هل دادند و امروز وضعیت خوبی داریم.
عارف مسیری را که معاونت علمی در دولت سیزدهم پیش گرفته است مسیر درستی عنوان کرد و ادامه داد: دهقانی گفت که افشین گفته است من راه تو را ادامه می‌دهم؛ طبیعی است راهی که این معاونت انتخاب کرده، راهی درست و همراه با نتایج روشن است که باید حتماً ادامه یابد.
معاون اول رئیس جمهور تصریح کرد: ما در دولتی کار می‌کنیم و اینجا به نمایندگی از دولتی صحبت می‌کنیم که پزشکیان همه جا وقتی مسئولی گزارش می‌دهد، می‌گوید هدف چیست؟ یعنی ما امروز از شما هدف ۴ ساله می‌خواهیم.
 
محوریت تحقق سند چشم‌انداز با معاونت علمی است
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور گفت: توجه به مزیت نسبی یکی از محور‌های کلیدی در برنامه‌های توسعه کشور است. با مطرح شدن مزیت نسبی، موضوع نیروی انسانی و شاخص‌های کمی و کیفی آن به میان می‌آید که به عنوان یک سرمایه معنوی برای کشور محسوب می‌شود.
وی افزود: منابع زیرزمینی، ظرفیت بالای دانشگاه‌ها و کیفیت آنها از جمله مزیت‌های نسبی هستند که باید در تمامی برنامه‌ریزی‌ها و تلاش‌ها به کار گرفته شوند.
عارف ادامه داد: سند چشم‌انداز در رأس تمامی تعهدات ملی قرار دارد و هدف ما کسب جایگاه اول در منطقه در تمامی زمینه‌ها تا سال آینده بوده است. در حال حاضر، به دلیل عقب‌ماندگی‌ها، نیازمند جبران هستیم. وی تأکید کرد: تحقق اهداف سند چشم‌انداز به طور طبیعی به عهده معاونت علمی است. گام‌های اولیه برداشته شده و بدون استفاده از نیروی جوان علمی، پیشرفت ممکن نخواهد بود.
عارف همچنین یادآور شد: زمانی که سند چشم‌انداز تصویب شد، در برخی شاخص‌ها در منطقه در جایگاه اول یا دوم قرار داشتیم. اما در طول ۲۰ سال گذشته، شاخص‌های ما تحت تأثیر تغییرات منطقه‌ای قرار گرفته و دگرگون شده‌اند.
 
حرف معاونت علمی ریاست جمهوری، حرف علمی رئیس جمهور و دولت است
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور اظهار داشت: برنامه هفتم توسعه که با تشکیل شورای عالی راهبری، اولین کلید عملیاتی آن زده شد، عموماً از اهداف خوب و مترقی‌ای برخوردار است.
وی افزود: ایرادی که به این سند وارد است، عدم پیش‌بینی منابع مورد نیاز است. در برنامه تکلیف شده که دولت ظرف یک سال منابع را لحاظ و به مجلس ارسال کند؛ ان‌شاءالله این ایراد نیز رفع خواهد شد.
عارف در ادامه گفت: معاونت علمی را دستگاهی نمی‌دانیم که در رقابت یا رفاقت با سایر دستگاه‌ها باشد، بلکه این معاونت یک نهاد ستادی است.
وی تأکید کرد: حرف معاونت علمی ریاست جمهوری، حرف علمی رئیس‌جمهور و دولت است و لذا وارد رقابت با هیچ دستگاهی نمی‌شود.
معاون اول رئیس‌جمهور اضافه کرد: دولت که با خودش رقابت نمی‌کند؛ دستگاه‌ها ممکن است رقابتی داشته باشند و این رقابت‌ها در برخی موارد به اختلاف تبدیل می‌شود که دولت و رئیس‌جمهور باید آن را حل کنند. اصولاً مرجع حل اختلاف‌های علمی دستگاه‌ها، معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور است.
 
باید در زمینه هوش مصنوعی و کوانتوم پیشتاز باشیم
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور تأکید کرد: باید کارهایی را انجام دهیم که دیگران نمی‌توانند؛ یعنی یا صلاحیت سازمانی ندارند و یا در رقابت بین‌دستگاهی متوقف می‌شوند.
وی افزود: هیچ دستگاهی نباید با معاونت علمی رقابت کند؛ اگر به مرحله رقابت رسید، یعنی رقابت با رئیس‌جمهور. عارف ادامه داد: نقش معاونت علمی، حل مشکلات، مسائل و اختلافات بین دستگاه‌ها است. وی در پایان اشاره کرد: امروز تب هوش مصنوعی و کوانتوم خیلی بالا گرفته است. این دو فناوری جزو راهبردهای اصلی ماست. دکتر افشین ظرف دو هفته آینده به ما گزارش دهند که در این دو زمینه چه اقداماتی انجام گرفته و برای پیشتاز شدن باید با چه سازکاری جلو برویم.
 
قرار نیست وعده‌ای بدهیم و برویم
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور گفت: یک نکته دیگر مشارکت در تولید ثروت ملی است؛ واقعیت این است که در ۴ دهه گذشته، به دلیل عدم حاکمیت علم بر نهادها و سیستم‌های اداره کشور، ما منبع افزایش هزینه برای کشور بودیم.
وی افزود: یک مرور کلی کنید و ببینید در این ۴ دهه چه قدر به ثروت ملی اضافه کرده‌ایم؟ همه دولتمردان و دستگاه‌ها هنرشان پیشنهاد اضافه کردن هزینه‌ها بوده است و به‌طور مداوم هزینه ملی بدون اینکه ثروت ملی افزوده شود، افزایش یافته است.
عارف ادامه داد: امروز معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور باید در تولید ثروت ملی پیشتاز باشد؛ سهم بالایی از افزایش ثروت ملی باید در این معاونت مدیریت شود و باید بررسی کنیم که چگونه این مسأله به‌طور جدی دنبال شود. وی ادامه داد: علی‌الاصول پاسخی که شما به ما می‌دهید، اقتصاد دانش‌بنیان است. مبنای برنامه چهارم توسعه، دانش‌بنیان بود که به دلایلی با نقدهای غیر دقیق عملاً برنامه چهارم اجرا نشد و کنار گذاشته شد.
 
معاونت علمی اعلام کند برای تولید ثروت چه خواهد کرد
محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور گفت: از افشین می‌خواهم که به ما اعلام کند چه هدفی را در 4 سال آینده دنبال می‌کند. خروجی آن در بحث اقتصادی است.
وی افزود: ما خیلی با بحث علمی این معاونت کاری نداریم چون می‌دانیم خودتان به خوبی جلو می‌روید؛ بحث ما امروز اقتصادی است. وی ادامه داد: امروز مسأله کشور تولید ثروت است. این ستادها در ۴ سال آینده در زمینه تولید ثروت چه خواهند کرد. معاون اول رئیس‌جمهور گفت: بنیاد ملی نخبگان کارهای ارزشمندی کرده و از افتخارات من این است که عضو هیأت امنای این بنیاد بوده‌ام. ولی فلسفه تشکیل این بنیاد، حمایت از نخبگان نبود؛ البته حمایت از نخبگان کار خوبی است ولی کم‌زحمت‌ترین کار این است که بیاییم بگوییم ۱۰ نفر اول کنکور را بورسیه می‌کنیم.
وی افزود: انگیزه اصلی تشکیل بنیاد ملی نخبگان، کشف استعدادها بود؛ نه در تهران و اصفهان و شهرهای بزرگ، بلکه در دورترین نقطه کشور و مثلاً در سیستان و بلوچستان که کار بسیار سختی است.
عارف ادامه داد: مأموریتی که مقام معظم رهبری به من دادند تا اساسنامه بنیاد ملی را بنویسیم که دو سال طول کشید، کشف استعدادها بود. اما وقتی تشکیلات به مرور دولتی می‌شود و می‌خواهد گزارش کمی بدهد، با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود. خواهش می‌کنم در این موضوع بازنگری شود؛ نه اینکه مسیری که می‌رود اشتباه است، ولی روی گسترش کمی آن هم حرف داریم و موافق نیستیم با فشاری که آمد.
محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور گفت: راهبردی که دنبال می‌کنیم این است که در پایان این دوره، ۵۰۰ جوان باتجربه و توانمند را تحویل کشور و دولت بعد دهیم.
وی افزود: باید شایستگی‌های لازم را داشته باشند و از نظر تفکری طوری نباشند که اگر دولت بعد دارای تفکر جدیدی بود، همگی عوض شوند. وی مطرح کرد: بنیاد امور نخبگان پیشقدم شود، سازمان زنان و سازمان جوانان و سازمان اداری و استخدامی هم جلو بیایند و نیرو‌هایی را تربیت کنیم که از میان آنها وزیر، معاون وزیر و مدیران میانی انتخاب شوند.
وی ادامه داد: از همه دستگاه‌ها می‌خواهم که جوانگرایی را جدی بگیرند. معاونت علمی یکی از محل‌هایی است که می‌تواند برای حکمرانی نیرو تربیت کند.

باید سهم خانم‌ها و جوانان را در حکمرانی و مدیریت میانی بدهیم
محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور گفت: امروز در زمان تشکیل دولت جدید دو مطالبه بحق مطرح می‌شود که یکی از آنها موضوع عدم مشارکت خانم‌ها در مدیریت کلان است.
وی افزود: الان در معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور فقط یک مدیر زن داریم؛ این وضعیت امروز کشور است؛ در جوانگرایی مشکل نداریم که آن هم شاید به اختیار نبوده بلکه تحمیل بوده است.
وی ادامه داد: یک جوان دانشمند ۳۰ ساله، عملکرد و نشاط و کارآیی‌اش با من ۷۰ ساله قابل مقایسه نیست؛ این یک انتخاب نبوده است.
عارف عنوان کرد: اگر می‌خواهیم حکمرانی عالمانه و منطقی و خوب داشته باشیم، باید سهم خانم‌ها و جوانان را در حکمرانی و مدیریت میانی بدهیم؛ امروز ما گرفتاریم.
به گزارش خبرگزاری‌ها، وی افزود: یک دفعه می‌آیند می‌گویند فلان وزارتخانه را بدهیم به یک جوان ۳۰ ساله؛ نگرانی من این است که این جوان می‌سوزد؛ الگو هم از کشوری می‌گیرند که پشت آن وزیر جوان در آن کشور، یک حزب مقتدر قرار دارد و او منویات حزب را عمل می‌کند، اما در کشور ما انتظار مردم این است که متخصص‌ترین فرد وزیر بشود.

بلوغ فناوری

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور:
حمایت از اکوسیستم فناوری، آری تصدی گری، نه

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، گفت: در زمانی در جایگاه معاونت علمی ریاست جمهوری قرار می‌گیرم که این نهاد به بلوغ خود رسیده است و اگر پیشرفتی حاصل شود، خود به خود بوده و اگر موفق نباشد مقصر بنده هستم.
حسین افشین در مراسم تودیع و معارفه معاونان علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان که سه‌شنبه با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد، با بیان اینکه من و دکتر دهقانی فیروزآبادی دوست و همکار هستیم، گفت: جایگزین شدن من با وی سخت است، چون دکتر دهقانی فردی فرهیخته، اخلاق مدار و بدون حاشیه است و یکی از ویژگی‌های بارز دکتر دهقانی و دکتر ستاری این است که هیچ‌گاه وارد حاشیه و منازعات سیاسی نشدند و این مهم‌ترین اصل در این سمت است.
وی ادامه داد: از این رو خوشحالم در زمانی در جایگاه معاونت علمی ریاست جمهوری قرار می‌گیرم که این نهاد به بلوغ خود رسیده است و اگر پیشرفتی حاصل شود، خود به خود بوده و اگر موفق نباشد، مقصر بنده هستم.
افشین با بیان خاطره‌ای از دکتر دهقانی فیروزآبادی زمانی که در سمت معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد مشغول به فعالیت بوده است، اظهار کرد: در سال ۹۷ ایشان در نشستی اعلام کرد که در زمانی معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد بودند و بعد از آن در جایگاه معاون پژوهشی این دانشگاه مشغول به فعالیت شدند و به این درک رسیدند که مسیر پژوهش از فرهنگ می‌گذرد و من این گفته دکتر فیروزآبادی را همواره به یاد دارم.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه برای جوانان هم باید اشتغال ایجاد کنیم و هم آنها را فناور و خلاق پرورش دهیم، خاطر نشان کرد: سیاست من در معاونت علمی این است که در هیچ جا تصدی‌گری نکنیم، بلکه ما کارمندان اکوسیستم نوآوری هستیم و هر جایی که لازم است، باید به این اکوسیستم کمک و از آن حمایت کنیم. افشین اضافه کرد: در دنیا نیز به همین گونه است؛ یعنی بخش خصوصی اقدامات را انجام می‌دهند، ولی دولت‌ها، ریسک‌ها و حمایت‌هایی از این اکوسیستم دارند و ما این نقش را داریم.
وی ضمن تشکر از دولت به دلیل اطمینان به وی برای قرار گرفتن در جایگاه معاون علمی رئیس‌جمهور، یادآور شد: در جلسه‌ای که با دکتر پزشکیان داشتم، ایشان گفتند من معاونت علمی را فراتر از اینها می‌بینم و باید معاونت بال پرواز وزارتخانه‌های دولت باشد؛ یعنی اتاق فکر. معاون علمی رئیس‌جمهور یادآور شد: بخشی از معاونت به دانش‌آموزان اختصاص می‌یابد؛ چون معتقدم پیشرفت و موتور پیشران توسعه کشور حتماً از دانش‌آموزان می‌گذرد و باید به آنها توجه ویژه شود. ما باید نسبت به شناسایی استعدادها در سنین دانش‌آموزی اقدام کنیم تا بعداً محصول آن در بنیاد نخبگان متبلور شود.