استخدام نگهبانان باغ‌های پسته تنها بعد از استعلام و نداشتن سوء پیشینه انجام می‌شود
شبیخون سارقان آشنا به باغ‌های پسته کرمان
شیما جهانبخش
خبرنگار
با نزدیک شدن به شهریورماه و رسیدن خوشه‌های پسته، خواب باغداران کرمانی هم سبک می‌شود. هر سال که می‌گذرد و هر چه به قیمت پسته افزوده می‌شود، وسوسه سارقان برای به یغما بردن دسترنج کشاورزان هم بیشتر می‌شود و آنها را وادار می‌کند تا با استخدام نگهبان از دسترنج خود محافظت کنند. طبق گفته کشاورزان این استان پسته‌خیز به «ایران»، موضوع سرقت پسته از قدیم دامنگیر آنها بوده اما حالا که قیمت‌ها رشد زیادی داشته سرقت‌ها هم چند برابر شده است. آنها می‌گویند هر ساله نیروی انتظامی در فصل برداشت با اجرای طرح پیشگیری از سرقت پسته به یاری ما آمده اما از آنجایی که اغلب باغ‌ها در مناطق خارج شهر هستند و دسترسی به پسته‌ها بسیار راحت است همچنان نگران هستیم.
گلچین پسته‌های اعلا برای دزدی
«حسین دهقان» یکی از کشاورزان پسته‌کار کرمانی که بیش از 150 هکتار باغ پسته دارد، در این زمینه در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: دزدی از باغ‌های پسته کار امسال و سال گذشته نیست. من بیشتر از 40 سال است که باغ‌دار هستم و همیشه این مشکل وجود داشته اما در چند سال گذشته بسیار جدی‌تر شده است. می‌دانید که قیمت پسته در سال‌های اخیر رشد زیادی داشته برای همین این سرقت‌ها با وجود همه دردسرهایش برای دزدان به صرفه است.
یک گونی پسته برابر با دستمزد چند ماه کار
این پسته‌کار که باغ‌هایش چندین‌بار مورد سرقت قرار گرفته است، می‌افزاید: یک گونی پسته می‌تواند به اندازه زحمت یک یا چند ماه کار کردن، پول نصیب دزدها کند. البته می‌دانیم که دزد باغ‌های ما غریبه‌ها نیستند چون هیچ غریبه‌ای جرأت ندارد به تنهایی حتی به باغ‌های ما نزدیک شود. بیشتر دزدی‌ها توسط کسانی انجام می‌شود که کاملاً با جزئیات باغ‌های ما آشنایی دارند.
دهقان بهترین پسته‌ها را انتخاب اول دزدها می‌داند و می‌گوید: در فصل برداشت رفت‌و‌آمد در باغ‌ها زیاد است. دزدها تیمی کار می‌کنند، روزها در باغ‌ها می‌چرخند و هر باغی را که محصول بهتر و بیشتری داشته باشد نشان می‌کنند و شبانه به آنجا شبیخون می‌زنند. در واقع هر باغی که محصول بهتری دارد انتخاب اول دزدان است.
او از همراهی پلیس با کشاورزان راضی است اما اعتقاد دارد هر کس خودش باید مالش را نگهداری کند و می‌گوید: می‌دانید که وسعت باغ‌ها زیاد است برای همین دزدان به راحتی از دید مأموران پنهان می‌شوند. چند نفر از سارقان در ورودی و خروجی باغ‌ها نگهبانی می‌دهند و به محض رسیدن پلیس به دزدان خبر می‌دهند و آنها صبر می‌کنند وقتی گشتزنی تمام شد به سرقت ادامه می‌دهند. حتی دوربین‌های مدار بسته را هم می‌برند. به قول معروف آش را با جایش می‌برند. در این شرایط چاره‌ای جز استخدام نگهبان نداریم.
وی ادامه می‌دهد: مشکلات پسته‌کاران زیاد است. شرایط آب‌وهوایی هم تغییر کرده و همین باعث می‌شود ضر‌رهای زیادی بدهیم اما دزدیده شدن محصول برایمان از همه سخت‌تر است. خشکسالی، دمار از روزگارمان درآورده است و حالا مجبوریم آب را از چاه‌هایی با عمق 400 متر به سختی به باغ‌هایمان برسانیم و دیگر روا نیست دزدها یک‌شبه دسترنج یک‌ساله ما را به یغما ببرند.
کنترل 20 هزار کارگر در فصل برداشت
«حسین رضایی» فرماندار رفسنجان هم با اشاره به پدیده دزدی محصولات کشاورزی در این‌باره به «ایران» می‌گوید: این موضوع مربوط به امسال یا سال گذشته نیست بلکه کشاورزان همیشه با آن درگیر بوده‌اند. البته چند سالی می‌شود که تعداد سرقت‌ها بیشتر شده است.
فرماندار رفسنجان با اشاره به اینکه امسال باغ‌های این شهرستان کاهش 40 درصدی محصول داشته‌اند، می‌افزاید: بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده، در فصل برداشت پسته که از 40 روز دیگر آغاز می‌شود، 190 هزار تن پسته از 400 هزار هکتار باغ پسته در کشور برداشت خواهد شد. ۲۵ درصد باغ‌های پسته کشور در رفسنجان بوده و تقریباً هر ساله ۳۲ درصد پسته کشور مربوط به این شهرستان است.
این مقام مسئول می‌افزاید: سال گذشته حدود 70 هزار تن پسته از باغ‌های رفسنجان برداشت شد اما امسال شاهد کاهش تولید در باغ‌ها بوده‌ایم و پیش‌بینی می‌شود آورد باغ‌های این شهرستان حدود 45 هزار تن باشد. البته با وجود کاهش تولید همچنان نگرانی اول باغداران دزدیده شدن محصولاتشان است.
استخدام نگهبان، تنها بعد از استعلام وضعیت
وی با تأکید بر اینکه تمام سابقه‌داران سرقت پسته تا پایان فصل برداشت تحت مراقبت هستند، خاطرنشان می‌کند: کار برداشت پسته بیش از 2 ماه طول می‌کشد و طی این مدت روزانه 20 الی 30 هزار کارگر در باغ‌ها مشغول به کار هستند که نظارت بر آنها کار بسیار مشکلی است اما نیروی انتظامی با جدیت پیگیر این موضوع است. امسال هم مانند سال‌های گذشته طرح پیشگیری سرقت از باغ‌های پسته در فصل برداشت اجرا خواهد شد. البته خود کشاورزان هم نگهبانانی برای محافظت از باغ‌هایشان استخدام می‌کنند. ما به کشاورزان اعلام کرده‌ایم هر گونه استخدامی تنها بعد از بررسی دقیق فرد انجام شود. در این زمینه آنها باید بعد از استعلام وضعیت افراد با اطلاع‌رسانی‌های قبلی، مشخصات نگهبان‌های مورد اعتماد و فاقد سوء‌سابقه را به نیروی انتظامی اطلاع دهند تا از سرقت و ناامنی جلوگیری شود.
رضایی به موضوع امنیت فصل برداشت محصول نیز اشاره و خاطرنشان می‌کند: کارگران فصلی که به رفسنجان می‌آیند باید شناسایی شوند تا در مدتی که در شهرستان هستند قابل رصد باشند لذا امسال در طرحی ویژه، نیروی انتظامی مشخصات آنها را دریافت خواهد کرد. در طول فصل برداشت عوامل نیروی انتظامی و بسیج در راه‌های ارتباطی شهرستان به طور چشمگیر حضور خواهند داشت تا تردد وسایل حامل محصول پسته با امنیت انجام شود.
وی با تأکید بر لزوم همکاری مردم و کشاورزان می‌افزاید: سرقت پسته در دو موضوع باید مدنظر باشد؛ یکی راه‌ها و مسیر‌های حمل پسته است. سرقت معمولاً شب‌ها انجام می‌شود به همین خاطر کسی نباید از ساعت ۲۰ به بعد محموله پسته جابه‌جا کند. همچنین منازل و انبار‌ها نیز که محموله‌های پسته در آنجا نگهداری می‌شوند باید به وسایل امنیتی نظیر دوربین، قفل و دزدگیر مجهز شوند.
تخفیفی به سارقان نمی‌دهیم
فرماندار رفسنجان در پایان تأکید می‌کند: تمام مسئولان استان در برخورد با سارقان دسترنج یک‌ساله کشاورزان جدی هستند و هیچ تخفیفی به آنها نخواهند داد. طبق مقررات سال‌های قبل، امسال هم اگر سارقان از اتباع بیگانه باشند کارت اقامت آنها باطل خواهد شد. همچنین تمام راه‌های فرعی شهرستان تا پایان فصل برداشت مسدود می‌شود و سارقان و معتادان متجاهر تا پایان فصل برداشت در زندان خواهند ماند. از سوی دیگر خرید و فروش پسته در فضای مجازی هم به طور دقیق از سوی مسئولان قضایی بررسی می‌شود.
