افتتاحیه المپیک میدان مانور فرهنگی کشورها
داود عطایی
روزنامهنگار
206 کشور جهان در المپیک پاریس و 184 کشور در پارالمپیک شرکت کردهاند. بازیهای المپیک هر چهار سال یک بار علاوه بر اینکه مهمترین، هیجانانگیزترین و زیباترین فستیوال ورزشی جهان است یک خصوصیت منحصر به فرد دارد. تمام کشورهای دنیا برای نمایش آداب، رسوم، سنن و همچنین مانور فرهنگی در میدان عظیم المپیک برنامه ریزی چهارساله انجام میدهند. کشورهای ناشناخته از فرصت حضور در المپیک بهره برده و با دقت، برنامههای فرهنگی متنوعی را طراحی میکنند. در افتتاحیه المپیک پاریس هم کاروانها بخصوص در روز رژه روی قایقها روی رودخانه سن با لباسهای سنتی، بومی و محلی خود که نشانه فرهنگ اصیل کشورشان است با زیبایی مسحورکنندهای از مقابل دیدگان تماشاچیان که بالغ بر سیصد هزار نفر برآورد میشد، عبور کردند.
برای مثال لباس زیبای کاروان فلسطین در تنگنای سانسور شدید خبری رسانههای غربی به شدت جلب توجه کرد. لباس کاروان مغولستان، بحرین، کویت و برخی کشورهای آفریقایی، اسلامی، عربی و حتی کاروانهای امریکای لاتین بسیار جذاب و برپایه آداب، رسوم و سنتهای اقوام و کشورها با فرهنگهای متفاوت بود. کاروان قرقیزستان هم با لباس و کلاه معروفشان جلب توجه میکرد.
نکته کلیدی اینکه بسیاری از 206 کشور حاضر در المپیک 2024 و 184 کشورپارالمپیک حتی توان حضور در جدول مدالها را ندارند و به رژه تیمها در افتتاحیه به عنوان بهترین فرصت برای دیده شدن نگاه میکنند. بنابراین با طراحی بینظیر کاری میکنند که در اذهان جهانیان و بینندگان میلیاردی تلویزیونی افتتاحیه ماندگار شوند.
حال میرسیم به اقدامات فرهنگی کمیته ملی المپیک ایران که علیرغم برنامه ریزی مناسب برای آمادهسازی 40 ورزشکار کاروان اعزامی متأسفانه با طراحی یک لباس ساده سفیدرنگ برای ورزشکاران کشورمان مورد انتقاد اکثر اهالی رسانه و فرهنگ قرار گرفت. ایران اسلامی با تمدنی غنی و سابقه تاریخی چند هزار ساله در تنوع نقش، نگار و طراحی بهترین لباسهای اقوام مختلف سرآمد است. اقوام کرد، لر، عرب، ترک، بلوچ، مازنی، قشقایی، بختیاری و سایر اقوام چنان تنوع لباس و پوشش زیبایی دارند که در صورت برنامهریزی دقیق مسئولین کاروان به راحتی میشد در ویترین مهم رژه افتتاحیه با نمایش آداب، سنن و لباسهای رنگارنگ و پوشیده که هر بینندهای را در بهت فرو میبرد، غنای فرهنگ اصیل ایرانی اسلامیمان را به رخ جهانیان بکشیم. فرصتی که متاسفانه با بیتدبیری از دست رفت. چه اشکالی داشت محمد بیرانوند جوان رعنای لرستانی تیراندازی ایران با لباس بومی محلی که اتفاقاً جاذبه فراوانی ایجاد میکرد، در رژه افتتاحیه حضور مییافت. یا ملیپوشان مازنی ما با لباسهای سنتی مازندران به روی قایق حامل کاروان ظاهر میشدند. جوانان کرد و خوزستانی حاضر در افتتاحیه هم به راحتی میتوانستند از لباسهای چشمنواز بومی و محلی خود استفاده کنند.
این فرصت طلایی برای نمایش فرهنگ کشورمان با کجسلیقگی مسئولین کمیته المپیک ایران از دست رفت اما همچنان امیدواریم مسئولان فرهنگی کمیته المپیک تا روز اختتامیه برنامههای جذابی برای شناخت مردم دنیا و توریستهای بیشماری که برای دیدن بازیها و رقابتها به پاریس آمدهاند ارائه کنند. البته این اتفاق میتواند زنگ هشداری برای مسئولین کمیته پارالمپیک باشد تا از ظرفیت مانور فرهنگی برای آشنایی توریستها، بینندگان تلویزیونی، ورزشکاران و مردم فرانسه نهایت بهره را برده و با انتخاب صحیح و با وسواس لباس کاروان اعزامی پارالمپیک که از روز 7 شهریور آغاز میشود، غنای فرهنگی و آداب و رسوم کشور عزیزمان را به بهترین شکل معرفی کنند.