گزارش «ایران» از نمایشگاه پوسترهای عاشورایی در حوزه هنری
پوسترهای روضه‌خوان
سعیده احسانی‌راد
خبرنگار
پوسترهای عاشورایی در نمایشگاهی با نام «روضه بهشت» در حوزه هنری به نمایش درآمد. در این نمایشگاه ۱۰ پوستر از هنرمندانی چون احمد آقاقلیزاده، کوروش پارسانژاد، محمد خزائی، محمدرضا دوست‌محمدی، سید حمید شریفی آل‌هاشم، ابوالفضل عالی، مهدی حاجی‌محمدی فریمانی، سید حسن موسی‌زاده، مسعود نجابتی و علی وزیریان به روی دیوار رفت. محمد خزائی، استاد دانشگاه که در این نمایشگاه اثرش در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته، درباره این نمایشگاه گفت: در تاریخ اسلام جز «عاشورا» هیچ واقعه‌ای وجود ندارد که هنر مستقل داشته باشد. تنها عاشورا و محرم است که خود یک هنر مستقل دارد و در طول تاریخ هنرمندان توانسته‌اند برای بیان و درک هرچه بهتر آن، دست به خلق اثر بزنند.
خزائی ادامه داد: نمایشگاه «روضه بهشت» نمایشگاه کوچک و جمع و جوری است اما ویژگی‌های خاصی دارد که از جمله آن چکیده‌ای از آثار شاخص هنرمندان با موضوع عاشورا و کربلا است .
وی به بخش‌های مختلف هنر عاشورایی و فعالیت هنرمندان در حوزه‌های نمایش، هنرهای تجسمی، موسیقی و... اشاره کرد و با تأکید بر اینکه هنر عاشورایی، هنر مذهبی و خاص شیعی است، افزود: این هنر از دیرباز رایج بوده و با گذشت صدها سال همچنان توسط هنرمندان معاصر مورد توجه است و در این میان من هم از جمله افرادی هستم که به این مضمون پرداخته‌ام.
روند خوب پوسترهای عاشورایی
وی در توضیح اثری که به نمایشگاه آورده، گفت: مدتی بود که نماد دست در تولیدات هنری کنار گذاشته شده بود و این امر از نظر من چندان مطلوب نبود چراکه دست برای ما، وجه شیعی دارد، هرچند دست یا پنجه در دیگر هنرها و فرهنگ‌ها هم دیده می‌شود ولی غالب‌ترین آن در تشیع شکل گرفته و برای ما عدد ۵ و پنجه بسیار بااهمیت است. اعداد در هنر اسلامی و فرهنگ اسلامی بسیار اهمیت دارند و ما به اعدادی چون ۵، ۱۲، ۱۴، ۱۹، ۲۴، ۲۸، ۴۰، ۷۲ و ۹۹ خیلی توجه می‌کنیم. عدد ۵ به پنج تن آل عبا اشاره دارد و نمادی از دست حضرت عباس(ع) است که در واقعه عاشورا قطع می‌شود و در جایی دیگر نماد دست حضرت زهرا(س) است. بنابراین ۵ برای ما در اسلام و هنر شیعی یک نماد و نشان کاملاً مقدس است و من آن را انتخاب کردم تا در ترکیب با رنگ‌های گرم و عاشورایی یادآور حماسه عاشورا باشد و بتواند به شکل ساده و خلاصه به این مضمون بپردازد.
وی درباره دیگر هنرمندان این نمایشگاه گفت: کسانی که آثارشان به نمایش درآمده فقط در زمینه عاشورایی کار نکرده‌اند و در زمینه‌های مختلف فعال هستند و پوسترهای عاشورایی روند خوبی را در پیش گرفته است، آثار این نمایشگاه سفارشی بوده اما هنرمندان با توجه به واقعه عاشورا و محرم دلی‌تر کار کرده‌اند.
زبان پوستر روشن و ساده است
به اعتقاد خزائی کسی که پوستر عاشورایی خلق می‌کند باید کاملاً از واقعه عاشورا مطلع باشد و مسلط به تکنیک‌های هنری بوده، چون پوستر پیام را در کمترین مدت به مخاطب منتقل می‌کند برعکس هنرهای دیگر که زمان بیشتری برای درک آن به مخاطب داده می‌شود ولی پوستر باید آنی و با زبانی ساده و روشن پیام را منتقل کند.
وی در پاسخ به اینکه آیا در پوسترهای عاشورایی شمایل جا دارد یا نه، گفت: شمایل بیشتر برداشت و تصویرسازی از صورت بوده که خیلی مورد توجه هنرمندان ایرانی نیست، با نگاهی به نگارگری دوران صفوی صورت‌های زیادی شبیه شاه عباس و شاه تهماسب کشیده شده که همه یک شکل هستند. در ایران تصویرگری از صورت حاصل حس هنرمند است و از واقعیت به دور است. شمایل‌سازی در پوستر خیلی مورد توجه نیست. این نمایشگاه تا ۶ مردادماه در نگارخانه ابوالفضل عالی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ میزبان بازدیدکنندگان است.
