گزارش بانک جهانی نشان می دهد تعبیر «اسب زین‌شده» برای دولت در آستانه تحویل صحیح است
موفقیت دولت رئیسی در رشد اقتصادی، کاهش فقر و بیکاری
جدیدترین گزارش بانک جهانی از وضعیت مطلوب شاخص‌های کلان اقتصاد ایران در آستانه تشکیل دولت جدید خبر می‌دهد و ادعای زمین سوخته را که برخی رسانه‌ها مطرح می‌کنند، رد می‌کند.
در گزارش بانک جهانی آمده است: اقتصاد ایران در راستای بهبود بخش نفت و با وجود تداوم تحریم‌های اقتصادی در حال رشد برای چهارمین سال پیاپی است. رشد واقعی تولید ناخالص داخلی در 9 ماهه نخست سال 1402 نسبت به مدت مشابه سال گذشته به واسطه رشد بخش نفت و خدمات به 5 درصد رسید. بخش نفت که 8.6 درصد تولید ناخالص داخلی این دوره را تشکیل می‌دهد به میزان 16.3 درصد سالانه رشد یافته است. رشد سالانه بخش غیرنفتی نیز بر اثر تقاضای داخلی و صادرات به برخی همسایگان به 3.5 3 درصد سالانه رسیده است. جهش اقتصادی سبب بهبود آمار اشتغال شده است ولی همچنان چالش‌هایی در بازار کار وجود دارد. سطح اشتغال در سال 1402 با رشد 3.3 درصدی از سطح مربوط به دوره قبل از کرونا پیشی گرفت. بدین ترتیب، نرخ بیکاری به رقم بی‌سابقه 8.1 درصد رسید.
روندهای اخیر ایران حاکی از پیشرفت در زمینه کاهش فقر و بهبود نابرابری درآمدی بر اثر رشد فراگیر و پرداخت یارانه نقدی است. در فاصله سال‌های 1399 و1401 نرخ فقر طبق معیار درآمد روزانه 6.85 دلار به میزان 7.4 واحد درصد کاهش یافته و از 29.1 درصد به 21.9 درصد رسیده است. یعنی 6.1 میلیون نفر از مردم ایران از زیر خط فقر خارج شده‌اند.
بهبود رشد اقتصادی ایران
براساس برآوردهای این نهاد بین‌المللی، اقتصاد ایران در سال 1402 رشد 5 درصدی داشته و انتظار می‌رود در سال 1403 نیز رشد 3.2 درصد را تجربه کند. بخش نفتی ایران در سه سال متوالی رشد دو رقمی داشته در سال 1400 رشد 10.1 درصدی، در سال 1401 رشد 10 درصدی و در سال 1402 رشد 17.1 درصدی داشته است. همچنین انتظار می‌رود در سال 1403 نیز رشد این بخش به 5 درصد برسد.
بخش غیرنفتی هرچند رشد کمتری داشته اما در سه سال گذشته همچنان بالای 3 درصد رشد داشته است. در سال گذشته این بخش به رشد 3.8 درصدی رسید و انتظار می‌رود در سال‌جاری نیز رشد 3 درصدی را تجربه کند.
صادرات کالا و خدمات ایران در سال 1402 با رشد 15.4 درصدی مواجه شده و واردات در این سال تنها 1.6 درصد رشد کرد. پیش‌بینی شده است رشد صادرات در سال 1403 به 7.1 درصد و واردات به 1.8 درصد برسد.
نزولی شدن تورم
تورم حدود 50 درصد در دولت سیزدهم نزولی شده و در سال 1402 به 40.7 درصد کاهش یافته است. این نهاد بین‌المللی انتظار دارد نرخ تورم ایران در سال 1403 باز هم کاهش یابد و به 35.3 درصد برسد.
تراز حساب‌های جاری در این دولت همچنان مثبت بوده و در سال 1402 به معادل 2.9 درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است. این رقم برای سال 1403 نیز معادل 2.7 درصد تولید ناخالص داخلی پیش‌بینی شده است.
نرخ بیکاری تک رقمی شد
نرخ بیکاری یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی صحت و سلامت هر اقتصاد محسوب می‌شود. نرخ بیکاری در دولت سیزدهم تک رقمی بوده و روندی نزولی را طی کرده است. در سال 1402 نرخ بیکاری ایران به 8.1 درصد کاهش یافته که در سال‌های اخیر سابقه نداشته است.
بانک جهانی در بخش دیگری از گزارش خود به موفقیت دولت ایران در کاهش شکاف طبقاتی اشاره کرده است. براساس این گزارش در نتیجه سیاست‌های دولت مثل توزیع یارانه نقدی و برنامه‌های حمایتی دیگر 6.5 میلیون نفر طی سه سال گذشته از فقر رهایی یافته‌اند و ضریب جینی به 0.34 کاهش یافته است.
بهبود توزیع درآمد
بانک جهانی از کاهش شکاف طبقاتی در ایران خبر داد و ضریب جینی بخش روستایی را ۳۴.۳ درصد و بخش شهری را ۳۱.۱ درصد برآورد کرد.
جدیدترین آمار منتشرشده از سوی بانک جهانی نشان می‌دهد ضریب جینی ایران در سال 2022 کاهش یافته و به 34.8 درصد رسیده است.
ضریب جینی ایران که میزان شکاف درآمدی را نشان می‌دهد در سال 2021 بالغ بر 35.5 درصد اعلام شده بود اما این رقم در سال 2022 با کاهش 0.7واحدی به 34.8 درصد در سال 2022 رسیده است. درسال 2020 نیز ضریب جینی ایران 35.8 درصد گزارش شده بود که بنابراین در سه سال گذشته، شاهد روند نزولی شکاف طبقاتی در کشور بوده‌ایم. براساس این گزارش ضریب جینی بخش روستایی در سال1399 بالغ بر 35.2 درصد بوده که این رقم به 34.8 درصد در سال 1400 و 34.3 درصد در سال 1401 کاهش یافته است. ضریب جینی بخش شهری نیز از 32.8 درصد در سال 1399 به 33.1 درصد در سال 1400 افزایش یافته و در سال 1401 درهمین رقم باقی مانده است.