سعید لیلاز، اقتصاددان اصلاح‌طلب:
آقای رئیسی فراتر از انتظار عمل کرد
سعید لیلاز، اقتصاددان اصلاح‌طلب که عموماً به عنوان منتقد دولت سیزدهم شناخته می‌شود، در گفت‌و‌گویی عملکرد شهید رئیسی در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی از جمله کاهش رشد نقدینگی و کاهش تورم را خوب و فراتر از انتظار توصیف کرد. لیلاز در گفت‌و‌گویی با «ایسنا» علت این موضع‌گیری خود را این مسأله بیان کرد که وضعیت اقتصادی کشور بویژه وضع تورم و فرار سرمایه در سال‌های 98 و 99 از نقطه مطلوب بسیار فاصله داشته است. هرچند وی این وضعیت را ناشی از شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه امریکا می‌داند، اما بر این نکته تصریح دارد که دولت شهید رئیسی در مدت کوتاه فعالیت سه ساله خود توانسته است بسیاری از این روندهای منفی اقتصادی را متوقف و حتی بهبود دهد.
این اظهارات سعید لیلاز که مورد قبول جریان اصلاح‌طلب و نزدیک به حزب کارگزاران سازندگی است، از این رو اهمیت دارد که در سه سال فعالیت دولت سیزدهم، دیگر اقتصاددانان یا جریان‌های رسانه‌ای نزدیک به اصلاح‌طلب حاضر به گفتن همین مطالب نبوده‌اند. با‌وجود کاهش تورم در دولت شهید رئیسی، آن هم از رقم نزدیک به 60درصد دولت گذشته، یا کاهش نرخ رشد نقدینگی که باعث کاهشی شدن نرخ تورم شده بود، اما این موفقیت‌ها هیچ‌گاه در اظهارات چهره‌های اقتصادی و سیاسی منتقد دولت بازتاب نیافت. در همین گفت‌و‌گو سعید لیلاز، نقدهای بسیاری به دولت سیزدهم در حوزه‌های دیگر اقتصادی وارد می‌کند؛ اما نکته این است که در یک نگاه منصفانه، ضمن بیان نقدها و ضعف عملکردها، می‌توان نقاط مثبت و دستاوردهای برجسته دولت سیزدهم را نیز برای مردم بیان کرد. آن هم دولتی که تنها کمتر از 3 سال فرصت فعالیت داشته است.
احیای شاخص تشکیل سرمایه در دولت سیزدهم
سعید لیلاز در این گفت‌و‌گو، با اشاره به اینکه در سال‌های آخر فعالیت دولت روحانی، ناامنی اقتصادی و به تبع آن مسأله فرار سرمایه نیز وجود داشت، اظهار کرد: از نیمه دهه ۱۳۸۰ تا کنون روند تشکیل سرمایه در ایران دائماً منفی بوده است. فقط در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ (بود که این شاخص) احیا شد و بهبود نسبی پیدا کرد.
این اقتصاددان، با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ شرایط ایران بسیار بحرانی بود، اضافه کرد: با وجود فشارهای بی‌همتای (تحریم‌ها) تا نیمه سال ۱۴۰۰ و نیمه اول تشکیل دولت سیزدهم اقتصاد ایران کاملاً آثار منفی کرونا و تحریم‌ها را احساس کرد، اما در شهریور 1400 حجم تولید ناخالص ایران به اندازه پایان سال ۱۳۹۶ افزایش پیدا کرد.
لیلاز این امر را به معنای زنده و پویا بودن اقتصاد دانست و گفت: در دولت مرحوم رئیسی در مجموع اتفاقات خوبی در اقتصاد کشور افتاد که رشد اقتصاد مثبت ادامه پیدا کرد و البته این بی‌انصافی است که بگوییم فقط در این دوره انجام گرفت.
کاهشی شدن تورم در دولت شهید رئیسی
این اقتصاددان ادامه داد: در دولت شهید رئیسی، رشد سرمایه نیز اندکی بهتر شد. نرخ تورم ابتدا در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به‌شدت اوج گرفت و از ابتدای ۱۴۰۲ روند کاهشی آن شروع شد.
خروج اقتصاد ایران از گل
لیلاز در پاسخ به اینکه «در مجموع معتقدید آقای رئیسی اقتصاد ایران را از گل درآورد؟» اظهارکرد: بله؛ اقتصاد علم عدد و رقم است. در اقتصاد کلان رشد اقتصادی مثبت بود و ماند. رشد تشکیل سرمایه مثبت است. نرخ تورم با سرعت بسیار اندک در حال کاهش است؛ البته در خرداد مجدد افزایشی شده است ولی در مجموع گویا زیر ۳۰ درصد خواهد بود.
این اقتصاددان در پاسخ به چگونگی مهار تورم، با بیان اینکه این امر با کاهش رشد نقدینگی و از ماه پنجم دولت استقرار یافته باید عملی شود، تصریح کرد: شهید رئیسی دیر این روند را شروع کرد. وقتی با ایشان در فروردین ۱۴۰۱ برای نخستین و آخرین‌بار ملاقات کردم به من گفتند توصیه‌ای نداری؟ من گفتم اولویت حل مشکلات تورم است.
حق رئیسی در دعواهای سیاسی ادا نشد
لیلاز در پاسخ به اینکه «چرا رهبری گفتند دلم برای شهید رئیسی سوخت؟» گفت: من هم متأسف شدم؛ اول که درگذشت یک هموطن تلخ است. دوم، چون رئیس جمهور و وزیر خارجه بودند و حس خفت دست داد که چرا نتوانستیم از آنان محافظت کنیم. سوم اینکه آقای رئیسی فراتر از انتظار عمل کرد. حق ایشان در دعواهای سیاسی ادا نشد. یکی از روزنامه‌های اصلاح‌طلب به من گفت متهم به سیاه‌نمایی علیه شهید رئیسی شده‌ایم من گفتم بله این اتهام به شما وارد است.