آرای 4 نامزد انتخاباتی در مشارکت 40 درصدی
رقابت شانه به شانه جلیلی و پزشکیان
مهلت رأی‌گیری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ساعت 24 روز جمعه هشتم تیرماه به پایان رسید، اما انتخابات به پایان نرسید. در تمام طول شب و در شرایطی که ستاد انتخابات وزارت کشور ساعت به ساعت تعداد آرا و صندوق‌های شمارش شده و به تأیید ناظران رسیده را اعلام می‌کرد، نتایج از افزایش سایه به سایه آرای دو نامزد؛ یعنی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی حکایت داشت. نتیجه‌ای که نشان می‌داد این دو نامزد با اختلاف قابل توجهی از دو رقیب دیگر در صدر قرار دارند اما هیچ یک حائز اکثریت مطلق نشده‌اند و براساس اصل 117 قانون اساسی، انتخابات به دور دوم کشیده شده است.
چه آنکه اصل 117 تصریح دارد «رئیس جمهور با اکثریت مطلق آرای شرکت‌کنندگان انتخاب می‌شود، ولی هر گاه در دور نخست هیچ‌یک از نامزدها چنین اکثریتی به دست نیاورد، روز جمعه هفته بعد برای بار دوم رأی گرفته می‌شود. در دور دوم، تنها دو نفر از نامزدها که در دور نخست آرای بیشتری داشته‌اند شرکت می‌کنند.»
حوالی ظهر بود که محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات کشور در اعلام آخرین نتایج حاصل از شمارش آرای انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری و تجمیع آرای صندوق‌ها اعلام کرد که از مجموع 24 میلیون و 535 هزار و 185 برگه رأی مأخوذه که در 58 هزار و 640 صندوق شعب اخذ رأی انداخته شدند، به ترتیب مسعود پزشکیان با ۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۹۹۱ رأی و سعید جلیلی با ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار و ۲۹۸ رأی در جایگاه اول و دوم نامزدهای منتخب مردم قرار گرفتند. محمدباقر قالیباف نیز ۳ میلیون و ۳۸۳ هزار و ۳۴۰ رأی و مصطفی پورمحمدی ۲۰۶ هزار و ۳۹۷ رأی کسب کردند و در جایگاه سوم و چهارم قرار گرفتند.
با احتساب این آرا و از آنجا که هیچ یک از دو نامزد حایز رأی بالاتر نتوانستند نصف به علاوه یک آرای مأخوذه (اعم از صحیح و باطله) را کسب کنند، انتخابات به دور دوم کشیده شد.
مشارکت 40 درصدی باقی ماند
ایرانیان دیروز هم در سراسر کشور و در دیگر شهرهای جهان به پای صندوق های رأی رفتند. در داخل کشور شهرها و روستاها، از ساعات اولیه صبح جمعه شاهد حضور مردمی بود که آمده بودند تا از میان چهار نامزد باقی مانده در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری، نامزد مطلوب خود را تعیین کنند. به علت الکترونیکی بودن شیوه احراز هویت رأی دهنده‌ها که صرفاً با استفاده از کارت ملی و دستگاه‌های هوشمند صورت می‌گرفت، سرعت رأی‌گیری بالاتر از دوره‌های قبل بود و دست‌کم در بیشتر طول ساعات رأی‌گیری برخلاف ادوار پیشین در اغلب شعبه‌ها خبری از صف‌های طولانی نبود. هرچند با فروکش کردن گرمای هوا آرام آرام حضور مردم پای صندوق‌های رأی نیز افزایش یافت. هرچند موج اصلی رأی‌دهی ایرانیان عصر دیروز شکل گرفت، اما حتی این موج هم نتوانست میزان مشارکت را به 50درصد برساند.
چه آنکه سخنگوی ستاد انتخابات کشور میزان مشارکت در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری را 40 درصد اعلام کرد. به گفته وی، آماری که از نامزدها اعلام شد، آرای صحیح و مابقی آرای باطله بودند. به این ترتیب از مجموع آرا مأخوذه 23 میلیون و 479 هزار و 26 رأی صحیح و یک میلیون و 56 هزار و 159 رأی باطله بوده است. اعداد و ارقامی که نشان می‌دهد میزان آرای باطله نسبت به دوره سیزدهم کاهش یافته است. هر چند میزان مشارکت هم با احتساب آرای باطله و هم بدون احتساب این آرا از دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری کمتر بوده است.
گفتنی است؛ دولت در انتخابات نماینده نداشت. این مسأله هم در کمیت هم کیفیت و توزیع آرا مؤثر بود. همه جریان‌های سیاسی در انتخابات نماینده حداکثری داشتند، میزان مشارکت نشان داد مسأله، فقط نمایندگی سیاسی نیست. هنر شهید رئیسی، شناخت مردم و نمایندگی کردن آنها و مطالبات‌شان بود.