در حافظه موقت ذخیره شد...
چالشهای پیش روی کاخ سفید
تغییر نظم قدیم جهانی که مشخص میکرد امریکا به عنوان دست برتر در دنیا قادر است بسیاری از قوانین را بنا بر منافع خود و شرکایش تغییر دهد حالا با گذشته فرق کرده و کشورهای شرق در برابر ایالات متحده قد علم کردهاند.
روسها و چینیها حالا به عنوان دشمنان امریکا توانستهاند نفوذ و تأثیرگذاری این کشور را در میان ملتهای دنیا و حتی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی با چالشی جدی روبهرو کنند و اعتبار امریکا را که طی چندین سال با عنوان ابر قدرت دنیای نوین شناخته میشد زیر سؤال ببرند.
آنطور که بن رودز، قائممقام مشاور امنیت ملی باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق امریکا و یکی از مشاوران وی برای برنامه جامع اقدام مشترک با ایران گفته، امریکا با دو چالش سیاسی و اقتصادی جدی و خارج از کنترل رئیسجمهور این کشور مواجه است و هر آنچه در آینده این کشور قرار است رقم بخورد را تحتالشعاع قرار خواهد داد.
اولین چالش پیش روی ایالات متحده بویژه رئیس جمهور بایدن، انتخابات آتی این کشور و احتمال حضور دوباره دونالد ترامپ بر کرسی ریاستجمهوری این کشور است، آنچه از رفتارهای این روزهای کاخ سفید و حتی سایر نهادهای سیاسی این کشور برداشت میشود عدم توانایی و ناکارآمدی آنها در رویارویی با این مسأله است.
شاید به جرأت بتوان مسأله جنگ اسرائیل علیه غزه و کشتار آنها در فلسطین اشغالی را نمونه بارز این موضوع دانست، بایدن بارها در سخنرانیهای خود از تصمیم راسخ کاخ سفید برای حمایت از رژیم صهیونیستی برای ادامه در جنگ در غزه سخن گفته است؛ تصمیماتی که البته در زیر سایه لفاظیهای سردمداران کاخ سفید حالا به دستاویزی برای انتقاد به او و دولتش تبدیل شده است.حمایتهایی که ممکن است با حضور مجدد ترامپ به عنوان مرد شماره یک امریکا تغییر کند و سیاستهای ایالات متحده بهگونه چیده شود که در سیاست حمایت امریکا از اسرائیل، نقش نتانیاهو به کمرنگترین حالت خودش برسد.
جنگ غزه، از امریکا چهرهای نامطمئن در دنیا ترسیم کرده است، چرا واشنگتن در درگیری اوکراین، مسکو را به استفاده از همان تاکتیکهایی متهم میکند که اسرائیل در غزه با حمایتهای مالی و تسلیحاتی امریکاییها به کار میبرد؟!
این جنگ برای دموکراتها هم مسأله پر دردسری است، حامیان این حزب هنوز نمیدانند چرا بایدن از دولت راست افراطی در اسرائیل حمایت میکند، آنهم در شرایطی که آنها سیاستخارجی امریکا را مبتنی بر ارزشهای جهانی میدانند و بیتوجهی اسرائیل به توصیههای ایالات متحده را مصداق یک بحران اخلاقی میدانند.
از سوی دیگر تقابل امریکا با روسیه و چین هم یکی دیگر از چالشهای عمده امریکا در دوران ریاست بایدن به شمار میرود و افول دلار به عنوان قدرت ارزی مبادله در جهان و عدم ثبات قدرت مالی و ارزی ایالات متحده، باعث شده تا نظم بینالملل مبتنی بر قوانین قدیمی نادیده گرفته شود و احیای نظم نوین جهانی در حوزه اقتصاد با حضور قدرتهایی در شرق دنیا قابل پیشبینی باشد.
روابط میان امریکا و چین در سال ۲۰۲۴ با کمی تنش روبهرو شد و رقابت این دو قدرت بزرگ اقتصادی و نظامی، بر سر برتری تکنولوژیکی، نفوذ ژئوپلیتیکی و مزیتهای اقتصادی بین این دو کشور بشدت افزایش یافت و در کنارش تعامل دو کشور چین و روسیه و اتفاق نظر آنها در بسیاری از موضوعات از اقتصاد کلان گرفته تا حذف دلار و سیاستهای امریکا در ناآرامیهای غرب آسیا، چالشهای سیاست خارجی بایدن در سال ۲۰۲۲، رقابت با چین و روسیه و تداوم تنش با آنها، احیای برجام و تهدیدهای احتمالی رژیم اسرائیل و مسأله بیاعتباری جهانی امریکا، باعث شده تا شرایط آنطور که باب میل یانکیهاست پیش نرود.
حالا با چالشهای که امریکا با آنها روبهرو است و هر لحظه امکان دارد به تعداد آنها اضافه شود، اعتبار امریکا به عنوان رهبر اتحاد بینالمللی دموکراسیها در سال آینده تیره و تار خواهد شد. هر چند توانایی بایدن در مدیریت چالشهای داخلی بار دیگر در زمینه اثربخشی بینالمللی وی تأثیرگذار خواهد بود اما برای هژمونی تغییر کرده ایالات متحده یک پیروزی بزرگ محسوب نخواهد شد.