زهرا کشوری
دبیر گروه زیست بوم

سال 1397 بود که نمایشگاه «ایران؛ مهد تمدن» در موزه درنت هلند برگزار شد. مسئولان آن نمایشگاه ابتدا بروشور نمایشگاه را به زبان عربی منتشر کردند؛ مسئولانی که خودشان می‌گفتند مدت‌ها تلاش کردند تا 150 اثر ارزشمند ایرانی را برای نمایش به هلند ببرند. مسأله به همین جا ختم نشد.  خبرنگاران هلندی در روز افتتاح نمایشگاه از مدیر موزه ملی ایران پرسیدند این آثار چطور از دست داعش سالم مانده است؟ آنها ایران را با عراق اشتباه گرفته بودند. سال 1395 در ترکیه کودتا شد. شرکت هواپیمایی ترکیه که نقش اصلی گردشگری ترکیه را به عهده دارد تصمیم گرفت تا مسافران اروپایی‌ای که ترکیه را به دلیل اعتراض‌ها و انفجارها خط زده بودند به کشورهای دیگر ترانزیت کند تا بتواند آن شرایط را پشت سر بگذارد و یکی از مقاصدی که برای ترانزیت مسافر در نظر گرفت، ایران بود.  آنها حتی ویزای صربستان را برای ایرانی‌ها لغو کردند تا بتوانند گردشگران ایرانی را به اروپا از جمله صربستان ببرند و مسافران اروپایی را به ایران بیاورند. با آژانس‌های ایرانی هم جلسه گذاشتند. مسئول وقت هواپیمایی ترکیه در ایران به «ایران» گفت که آژانس‌های ایرانی حاضر به کاهش قیمت نیستند و قیمت‌های آنها از قیمتی که ترکیه می‌دهد گرانتر است.  
او اعتقاد داشت که بین اصفهان و استانبول هیچ تفاوتی از نظر زیبایی و جاذبه وجود ندارد اما گردشگر اروپایی ایران را نمی‌شناسد که بخواهد چنین هزینه‌ای بدهد.
اول باید ایران را به آنها معرفی کرد. آن روزها مدیر بازرگانی هواپیمایی ترکیه اعلام کرد که بارها به سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وقت مراجعه کرده اما حتی نتوانسته یک سی‌دی از جاذبه‌های ایران  به زبان انگلیسی که بتوانند در پروازهایی که از ایران یا به ایران انجام می‌گیرد پخش کنند را تهیه کند.  هواپیمایی ترکیه از هفت شهر ایران به اقصی نقاط دنیا پرواز داشت. سال گذشته که علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری کشور به همراه 17 آژانس ایرانی به چین رفت تا ایران را در سه شهر بزرگ و گردشگرفرست چین معرفی کند اعلام کرد که گردشگران چینی هم ایران را نمی‌شناسند.  حتی برخی از آژانس‌هایی که رو در رو(رودشو) با آژانس‌های ایرانی به گفت‌و‌گو پرداختند از لغو روادید از سوی ایران خبر نداشتند. همین موضوع هم به برنامه‌ریزی برای برگزاری رودشو(معرفی ایران در کشورهای هدف)، دعوت اینفلوئنسرها و... منجر شد.

تبلیغ ایران در چهار دقیقه
اما اکنون مسلم شجاعی، مدیرکل بازاریابی گردشگری از دو محصول جدید در حوزه محتوای گردشگری برای بازاریابی در کشورهای هدف رونمایی کرد و گفت: نسل جدیدی از محتواهای گردشگری در حال تدوین است.  اولین آن کتابچه چند رسانه‌ای گردشگری است که شامل ۹ کتابچه به ۱۳ زبان خارجی با ۱۰۸ فایل pdf با قابلیت نمایش در قالب‌های مختلف است. شجاعی گفت تلاش‌ها به لغو متقابل ویزا از سوی برخی از کشورها از جمله عمان و تونس برای ایرانی‌ها منجر شد. او محصول دوم تبلیغاتی را موشن گرافی در قالب یک پکیج درباره معرفی ایران خواند که به کشورهایی که با آنها لغو روادید شده ارسال خواهد شد. این کشورها شامل ۲۸ کشوری هستند که تازه لغو روادید شده‌اند و ۸ کشوری که قبلاً روادید با آنها لغو شد.
به گفته شجاعی، معاونت گردشگری سال گذشته ۲۵ هزار گیگ محتوا تولید کرده و به کشورهای مختلف ارائه داده است. این محتواها تغییر کرده است چون مستندهای بلند دیگر جواب نمی‌دهد هر چند مخاطب خاص خودش را دارد. الان به چهار ثانیه محتوا برای تیک تاک رسیده‌ایم.

رودشو
شجاعی گفت: چند سالی است به این باور رسیده‌ایم که باید در نمایشگاه‌های خارجی حضور داشته باشیم اما آیا لازم است که دولت در همه این نمایشگاه‌ها پاویون دولتی داشته باشند؟ ما به یک اقدام مؤثرتر رسیدیم که همان رودشو است.در این رودشو بخش خصوصی ایرانی و خارجی روبه‌روی هم می‌نشینند و مذاکره می‌کنند. او اثر برگزاری رودشو در عمان و چین را موفق ارزیابی کرد و خبر داد: می‌خواهیم که هیأتی از دولت و بخش خصوصی در این رودشو شرکت کنند. مالزی، اندونزی و ویتنام سه کشوری هستند که در روزهای آینده رودشو برگزار می‌کنند. سعی کردیم که هولدینگ‌های ایرانی هم حضور داشته باشند. امیدوارم که این کار در دولت‌های بعدی هم ادامه پیدا کند. البته این مسأله را نباید کتمان کرد که تبلیغ گردشگری، بودجه کلان می خواهد اما شجاعی می گوید: خیلی راه مانده تا به آنچه باید، برسیم. رویترز یک مقاله کار می‌کند هزاران بار دیده می‌شود. ما چقدر باید کار کنیم تا به اینجا برسیم. ما تا بودجه مطلوب برای تبلیغات گردشگری خیلی فاصله داریم.