اقدامات حمایتی دولت سیزدهم در زمینه آموزش‌های هنری
سعیده احسانی‌راد
خبرنگار
آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور شهید و مردمی دولت سیزدهم در دیدارهای صمیمی با هنرمندان بر این نکته تأکید داشت که توانمندی فرهنگی همچون توانمندی‌های دفاعی و اقتصادی از عناصر مهم اقتدارآفرینی برای کشور هستند و اعتلای هنر و فرهنگ موجب افتخارآفرینی، عزتمندی و ارتقا و سربلندی کشور است.
رئیس‌جمهور شهید با اشاره به پیشرفت‌های علمی، صنعتی، فرهنگی و هنری چشمگیری که به برکت پیروزی انقلاب اسلامی به دست آمده است، تأکید داشت صرف‌نظر از اینکه این پیشرفت‌ها در دوره کدام دولت به دست آمده‌اند، باید با هنرمندی به تصویر کشیده شوند تا بتوان ایران پیشرفته و فناور را به جهان معرفی کرد.
آموزش، زیربنای هر حوزه‌ای بویژه فرهنگی و هنری است. برای موفقیت در حوزه فرهنگ لازم است نگاه جدی به آموزش داشت، همان‌گونه که سرآمدان حوزه هنر از دیرباز از بستر آموزش‌های هنری به منصه ظهور رسیده‌اند و جایگاهی یافته‌اند.
هنرهای تجسمی با رشته‌های متعدد نقاشی، خوشنویسی، گرافیک، عکاسی، نگارگری، سفال و سرامیک، مجسمه‌سازی و کاریکاتور و هنرمندان فراوانی که در این رشته‌ها فعالیت دارند، حوزه گسترده‌ای است. با نگاهی به برنامه‌های برگزار شده در حوزه تجسمی در دولت سیزدهم به‌خوبی توجه به این حوزه در این دولت مشخص است که از جمله آن می‌توان به فعالیت جدی در هنرستان هنرهای زیبا اشاره کرد که ۸ هزار نفر در ۶۳ هنرستان هنرهای زیبا به تعلیم و تربیت در زمینه هنر مشغول بوده و در زمینه مراکز کار و دانش هم ۱۲۰۰ مرکز در حال آموزش هستند.
از دیگر اقداماتی که در دولت رئیس‌جمهور شهید آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در حوزه تجسمی صورت گرفته، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
طرح آموزش هنر برای همه
طرح آموزش هنر برای همه در سه سال گذشته در دولت سیزدهم با رویکردهای آموزشی در حوزه‌های تخصصی و نخبگانی برای افزایش مهارت هنرمندان و هنرجویان صورت گرفت. این طرح از مهم‌ترین فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم بود و با رویکرد عدالت گستری دولت شهید آیت‌الله رئیسی انطباق داشت. طرح آموزش رایگان هنر برای مناطق محروم و کمتر برخوردار در ۲۱ استان و ۷۲ شهرستان در ۵۱ رشته هنری با شرکت ۶۰ هزار نفر انجام شد.
اهدای نشان «سرو ایرانی»
نخستین رویداد آموزش ملی هنر در دولت سیزدهم برگزار و در این مراسم نشان «سرو ایرانی» به برخی هنرمندان در حوزه‌های تجسمی و نمایش اهدا شد و منوچهر معتبر و محمدعلی بنی‌اسدی از پیشکسوتان عرصه هنرهای تجسمی نشان سرو ایرانی را دریافت کردند. شورای هنر که بیش از ۱۲ سال تعطیل بود با حمایت شخص رئیس‌جمهور شهید در دولت سیزدهم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز به کار کرد. بررسی و تصویب اسناد حوزه‌های مختلف هنری به عنوان مأموریتی مهم در دستور کار شورای هنر کشور قرار گرفته است.
هر دانش‌آموز یک هنر
طرح «هر دانش‌آموز یک هنر» در دولت سیزدهم با انعقاد تفاهمنامه همکاری میان وزارت فرهنگ و وزارت آموزش و پرورش انجام شد؛ این تفاهمنامه سیاستگذاری اصلاح وضعیت آموزش هنر تلقی می‌شود. یکی از پشتوانه‌ها و اضلاع مهم در بحث آموزش هنر، معلمان هنر هستند که در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آنها به عنوان هنرآموز یاد می‌شود.
نخستین نمایشگاه کتاب‌های تخصصی آموزش هنر
دفتر برنامه‌ریزی و آموزش‌های هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم نمایشگاهی با رویکرد آموزش هنر در آبان ماه 1402 برگزار کرد؛ این نمایشگاه برای تولید نظریه و اندیشه در زمینه هنر و پیوند مجموعه هنرمندان و ناشران با صاحبان اندیشه و مؤلفان صورت گرفت.
ایجاد هنرستان هنرهای زیبا در همه استان‌ها
تعداد آموزشگاه‌های آزاد هنری در دولت سیزدهم از 4000 آموزشگاه به 6000 آموزشگاه رسیده است. اکنون 60 هنرستان زیبا در کشور فعالیت دارند که تا چهار سال آینده تعداد آنها به 100 هنرستان افزایش می‌یابد. در بخش آموزشگاه‌های آزاد هنری هم هنرستان‌های هنرهای زیبا یک طرح جامع تحولی برای این موضوع در نظر گرفته است که در 3 بخش آموزشی، پرورشی و ساختاری است. قرار است تحولاتی در هر کدام از این بخش‌ها ایجاد شود که به تبع آن، بحث توصیه کمی و کیفی این مراکز در دستور کار قرار دارد. در حوزه توسعه کمی از ابتدای دولت سیزدهم تا امروز 15 هنرستان جدید هنرستان‌های هنرهای زیبا افتتاح شده که خود به تنهایی یک رکورد محسوب می‌شود. برنامه این است که در 4 سال آینده تعداد هنرستان‌های زیبا به 100 هنرستان افزایش پیدا کند. در این سه سال دولت سیزدهم
۱۵ هنرستان افتتاح شد و اکنون تقریباً هدف برای هر استان دو هنرستان است تا
100 هنرستان ایجاد شود. با توجه به اینکه اکثر هنرستان‌ها در مراکز استان‌ها فعال هستند در سفرهای استانی، زمینه تأسیس این هنرستان‌ها دنبال شد و مجموع معلمان در هنرستان‌های هنرهای زیبا بیش از هزار نفر شامل رسمی، قراردادی و حق التدریس است.
رتبه بندی آموزشگاه‌های آزاد هنری
رتبه‌بندی آموزشگاه‌های آزاد هنری با درجات یک تا سه در دولت سیزدهم صورت گرفت، شیوه‌نامه جدید اعطای کارت صلاحیت تدریس هم نهایی و فرمت‌های مشخصی برای آن تعیین شده که در یک سال گذشته بیش از یک هزار کارت صلاحیت صادر شده است.
تأسیس ۲۵ نگارخانه در سه سال گذشته، فرایند برگزاری 809 نمایشگاه آثار هنرهای تجسمی مطابقِ دستورالعمل مربوطه، تمدید فعالیت 186 نگارخانه، ثبت مالکیت معنوی برای ۹۴۵ اثر هنری و صدور جواز تأسیس برای ۸۰ دفتر گرافیک، از دیگر اقدامات اداره کل هنرهای تجسمی از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم تا اردیبهشت ماه است. همچنین ۱۳۰ درخواست برای صدور گواهی هنری از سوی هنرمندان حوزه تجسمی به این اداره کل واصل شده که کلیه گواهی‌های مذکور به درخواست‌کنندگان تخصیص یافته است.
بیمه بیش از هزار هنرمند
از دیگر اقدامات اداره کل هنرهای تجسمی طی سه سال اخیر، می‌توان به برقراری بیمه برای ۱۱۴۵ هنرمند و اعطای وام به 345 هنرمند اشاره کرد. بر پایه این گزارش، از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم تا اردیبهشت، سه هزار و 839 اثر هنری مجوز خروج از کشور دریافت کرده‌اند.
همچنین از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم بیش از ۴۰ رویداد هنری در عرصه هنرهای تجسمی اعم از جشنواره، دوسالانه، نمایشگاه، کارگاه و نشست تخصصی به همت اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا با حمایت این اداره کل، برگزار شده‌اند که سی‌امین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران، شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر و نهمین حضور ایران در بینال ونیز از جمله مهم‌ترین رویدادهای هنری تجسمی به شمار می‌آیند. موزه هنرهای معاصر تهران نیز در سه سال گذشته بیش از 15 نمایشگاه هنری برگزار کرده است.
اتمام کار سند ملی هنرهای تجسمی
طبق گفته مسئولان، تدوین سند ملی هنرهای تجسمی در دولت سیزدهم رو به اتمام است؛ کار این سند از چند سال گذشته آغاز و حتی پیش‌نویس آن نیز آماده شده است. با توجه به اینکه تکلیف مشخصی است که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین شده است، این تکلیف قانونی به‌زودی به نتیجه می‌رسد.
