وصال روحانی
روزنامه نگار

اهمیت کار فیلمبرداران در دنیای کنونی سینما به حدی رسیده که خیلی‌ها می‌گویند اگر هر کارگردانی یک فیلمبردار توانا در اختیار داشته باشد، به لطف مهارت‌های او واشرافش برچند وچون کارمی‌تواند دقیقاً همان تصاویری را فراهم آورد که برای توصیف داستان مورد نظرش درذهن خود دارد. به این ترتیب قضایا به نفع او تمام می‌شود و کارگردانی مجرب و توانا به نظرخواهد رسید، حتی اگر این چنین نباشد.
چنین موهبتی بویژه برای کارگردانان تازه کارمهم تلقی می‌شود زیرا خودشان متخصصان این امر نیستند اما تصاویری که این فیلمبرداران پخته وحرفه‌ای می‌گیرند، چنان گویاست که ضعف این قبیل کارگردان‌ها را پوشش می‌دهد و آنها را نزد افکارعمومی صاحب نمره قبولی می‌کند. با چنین مقدمات و توضیحاتی لازم است به بحث انتخاب بهترین فیلمبردارسال جهان ورود کرده و کاندیداهای ارشد را معرفی کنیم و بگوییم که شانس کدام یک بیشتراست.
چنین بحثی نه تنها نشان می‌دهد که حرفه‌ای‌ترین فیلمبرداران یک سال گذشته جهان چه کسانی بوده‌اند و کدام مشخصه‌ها و هنرهای ویژه آنها را در این جایگاه رفیع نشانده، بلکه ممتازترین فیلم‌های سال را هم از جنبه‌های بصری معرفی می‌کند و ثروت‌های کیفی و تصویری موجود در آنها را مشخص می‌سازد.
5 فیلمبردار برتر سال 2023 عبارتنداز:
 هویته ون هویتما، فیلمبردار هلندی تبار مقیم هالیوود به خاطر تصویربرداری فیلم تحسین شده «اوپن هایمر» که یک درام سیاسی و تاریخی به کارگردانی کریستوفر نولان است.
 رودریگو پریتو، فیلمبردار «قاتلان ماه کامل» فیلم دراماتیک و نئووسترن تازه مارتین اسکورسیزی.
 رابی رایان، تصویربردار فیلم ملودرام و اجتماعی «چیزهای حقیرانه»
 متیو لیباتیک، تصویربردار «رهبرارکستر» (یا «استاد») به کارگردانی بردلی کوپر سینماگر امریکایی.
 لینوس ساندگرن، فیلمبردار «سالت برن» که نظرات متفاوتی را نزد کارشناسان برانگیخته است و برخی آن را ستوده و شماری هم آن را کوبیده‌اند.
اگر قرار باشد محتمل‌ترین فرد برنده را در میان 5 نامزد فوق برگزینیم  اکثر نگاه‌ها به سمت ون هویتما و کارحرفه‌ای او در فیلم اوپن هایمر می‌رود. او با تغییرهای دائمی‌اش از شیوه رنگی به سیاه و سفید و بالعکس و بهره‌گیری هوشمندانه از دوربین‌های ایمکس در قیاس با سایر تصویربرداران برتر امسال خلاقیت فزون‌تری را به نمایش گذاشته و بینندگان اوپن‌هایمر را به کرات شگفت‌زده می‌کند.
این تعاریف بدین معنا نیست که سایر نخبگان این حرفه در 12 ماه گذشته نتوانسته‌اند بدرخشند و برعکس باید متذکر شد که بخشی از تصویربرداری‌های آنان تکان دهنده و هنرمندانه است و با این وجود، ون هویتما با ابداعاتی غافلگیرکننده و دو وجهی (هم رنگی و هم سیاه و سفید) بودن فیلمش، بیش از سایرین می‌تواند نظر 10500 عضو آکادمی علوم سینمایی و هنرهای تصویری را که مجری مراسم اسکار و نهاد ارائه کننده این جوایز است، جلب کند و به رأی دادن به این اثر هنری تازه وا دارد. اگر «سالت برن» به سبب تضاد آرای پیرامونش از جمع برترین‌ها خارج شود،  بازسازی «رنگ ارغوانی» شاهکار سال 1985 استیون اسپیلبرگ که مبتنی بر سوژه تبعیض نژادی است و «فرادی» که درباره یک اتومبیل مسابقه‌ای معروف با همین نام است، می‌توانند به جمع بهترین‌های سال بپیوندند و براعتبار خود بیفزایند. حرف نهایی در این خصوص این است که تشخیص فرد نخست سال گذشته این شاخه برخلاف برخی موارد دیگر درهنر سینما که محرز و مشخص به نظر می‌رسند، با قطعیت چندانی همراه نیست و گزینش فردی که در پیشداوری‌ها حساب زیادی رویش باز نشده بود، نمی‌تواند یک احتمال به کلی منتفی به نظر برسد.