روزنامه اسرائیلی «جروزالم پست» در تحلیلی به ارزیابی وضعیت ایران در پی شهادت رئیس‌جمهور پرداخته است
ارتقای قدرت ایران در منطقه اجتناب‌ناپذیر است
ایران با عربستان سعودی آشتی کرده و به دنبال باز کردن صفحه جدیدی از روابط با مصر است. این مقدمه گزارش روزنامه اسرائیلی «جروزالم پست» است که در تحلیلی به ارزیابی وضعیت ایران در منطقه در پی وقوع سانحه بالگرد رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران پرداخته است.
این گزارش با اشاره به دوره میانه سال‌های 2017 تا 2019 که آن را دوره شکست داعش و خروج منطقه از افراط‌گرایی دانسته است، می‌گوید در این زمان، ایران و ترکیه در حال دستیابی به قدرت بودند تا زمانی که موضوع پیمان ابراهیم و سپس تحولات پس از جنگ طوفان‌الاقصی فرا رسید. این در حالی بود که ایران با حمایت چین، رابطه خود را با عربستان از سر گرفته و تلاش هدفمندی برای باز کردن صفحه جدیدی از روابط با مصر را به جریان انداخته بود. با بروز جنگ غزه میان اسرائیل و فلسطین، ایران توانست با استفاده از فضای جدیدی که در نتیجه ترمیم روابطش با کشورهای عربی به‌وجود آورده بود، در نشست اخیر کشورهای مسلمان در گامبیا برای انزوای بیشتر اسرائیل و همکاری بیشتر اسلامی استفاده کند. این فضا همچنین این امکان را به ایران می‌داد که از نیروهای نیابتی خود در لبنان، یمن، عراق و سوریه برای پیگیری اهداف مورد نظرش استفاده کند. این در حالی است که به نظر نمی‌رسد درگذشت سید ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران در سانحه سقوط بالگرد مانع از تداوم رویکرد کنونی ایران در منطقه شود.
کشورهای عربی واقعیت را می‌دانند
این رسانه اسرائیلی در بخش دیگری از گزارش خود پیش‌بینی کرده است که ایران از این وضعیت عقب‌نشینی نخواهد کرد. این در حالی است که کشورهای خلیج فارس در ماه‌های گذشته و در کشاکش جنگ غزه شاهد این بودند که حمایت آنها از حماس به تداوم و افزوده شدن بر ابعاد جنگ انجامید و این در حالی بود که حوثی‌ها در یمن توانستند برای حمله به کشتی‌های غربی تجهیز شوند و همزمان گروه‌های نیابتی در عراق و سوریه می‌جنگیدند. همه این اقدامات از سوی ایران حمایت شده است. با اینکه ایالات متحده در اقلیم کردستان عراق نیروهایی دارد اما منطقه خودمختار کردستان نسبت به چندین سال پیش بسیار ضعیف‌تر و تقسیم شده‌تر است. حال آنکه ایران با بازی احزاب سیاسی کرد در برابر یکدیگر و استفاده از بغداد در برابر اربیل پایتخت خودمختار کردستان توانسته موقعیت امریکا را در این منطقه تضعیف کند.
گزینه‌های منطقه‌ای ایران و امریکا
«جروزالم پست» در بخش دیگری از گزارش خود به موقعیت ایران در سوریه اشاره می‌کند و با طرح این ادعا که مسکو در سال 2022 به اوکراین حمله کرد و اکنون بر جنگ در آنجا متمرکز شده است، می‌افزاید: این امر ایران را قادر به شکوفایی و گسترش سوریه کرده است. در شرایط کنونی جنگ اسرائیل در فلسطین، تهران نسبت به وضعیت داخلی سوریه حساسیت بیشتری دارد و این کشور را به سکوی نفوذ در منطقه و ناامن کردن فضای آن برای امریکا و اسرائیل تبدیل کرده است. پهپادهایی که گروه‌های مقاومت از عراق و سوریه علیه پایگاه‌های امریکایی در منطقه استفاده می‌کنند، ایرانی است و این حملات موقعیت نیروهای امریکایی در منطقه را متزلزل کرده است. متقابلاً ایالات متحده نیز تلاش می‌کند همکاری نظامی میان کشورهای عربی را از طریق تجهیز و آموزش تقویت کند. چنانکه اعلام شده است امریکا و اردن در سال 2024 میزبان یک رزمایش جامع نظامی هستند که طی آن، امریکا تانک‌های «ام۱ آبرامز» را به اردن می‌آورد. این اقدامات اهمیت دارد اما ایران همچنان بر نقاط زیادی از منطقه نفوذ دارد؛ به عنوان مثال تهران از تجهیز نظامی گروه‌های فلسطینی مانند جهاد اسلامی و حماس در جنگ غزه حمایت کرده است و می‌خواهد حماس را در چند سال آینده در آنجا به قدرت برساند. اینها روندهای محوری هستند، زیرا اگر اسرائیل حماس را در غزه شکست ندهد، ایران برای به قدرت رسیدن آن در کرانه باختری تلاش خواهد کرد.
ایران جاهای خالی را پر کرده است
گزارش رسانه اسرائیلی در نهایت و در تکمیل گزاره‌های ادعایی خود می‌افزاید: در فضای کنونی معاملات زیادی در منطقه در حال انجام است. چین با ایران و عربستان سعودی معامله کرد، روسیه هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی وارد می‌کند و ایران از نیروهای نیابتی خود برای حمله به اسرائیل استفاده می‌کند. همه اینها نشان‌دهنده روندی است که می‌تواند به تهران قدرت بیشتری در منطقه بدهد. چندین سال پیش معلوم نبود ایران این همه قدرت را داشته باشد. اما از خلأ داعش در عراق و سوریه، خلأ روسیه در سوریه و همچنین از خلأ امریکا برای کاهش نقش خود در منطقه، استفاده کرد. حال آنکه طبیعت از خلأ بیزار است و ایران از این موضوع بهره‌برداری کرده است و هر کجا که می‌تواند آنها را پر می‌کند.