گزارش «ایران» در باره نوسازی و ساماندهی حمل و نقل عمومی در تهران

عزم دولت و شهرداری برای حل مشکل ترافیک پایتخت

مهسا قوی قلب
خبرنگار

یکی از راه‌های کاهش ترافیک و به تبع آن آلودگی هوا در پایتخت، توسعه حمل و نقل عمومی است؛ این موضوع سال‌ها فقط مطرح می‌شد و به دلایلی مثل نبود زیرساخت‌های لازم، تأمین نشدن بودجه و... در حد اظهار نظر باقی می‌ماند. اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تغییر مدیریت شهرداری، خبرها از همت مسئولان برای برداشتن گام‌هایی به منظور اجرایی شدن این راه‌حل که روشن بود اما به زعم برخی، دور از دسترس بود، حکایت داشت.
شهرداری با کمک دولت قصد دارد با ساماندهی، نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و برقی‌سازی بخشی از آن به این طرح جامه عمل بپوشاند و شرایط زندگی در تهران را بهبود بخشد.
برای دستیابی به این هدف، هم نیاز به تولید داخل است و هم نیاز به تهیه محصول خارجی و البته در کنار آن وارد کردن تکنولوژی برای داخلی کردن تولید این محصولات. این کار با سفر شهردار تهران به چین و انعقاد قرارداد برای وارد کردن اتوبوس، ون، تاکسی و تکنولوژی ساخت آنها آغاز شد. بستن قرارداد با چینی‌ها در سال ۱۳۹۶ برای ساخت ۶۹۱ دستگاه واگن مطرح شده بود اما تا سال گذشته این موضوع معطل مانده بود تا اینکه علیرضا زاکانی، شهردار تهران در سفری به چین این قرارداد را عملیاتی کرد و البته قرارداد فقط به خرید واگن محدود نشد؛ در کنار آن، برای خرید اتوبوس، ون و تاکسی‌های برقی هم اقدام شد. در نهایت سال گذشته انعقاد قرارداد برای ساخت سه هزار دستگاه اتوبوس با خودروسازان داخلی و خرید ۲ هزار دستگاه اتوبوس، ۱۰ هزار دستگاه ون، ۲۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه تاکسی و ۱۵۰ هزار دستگاه موتور برقی از چین، رسانه‌ای شد.
 قرار بود تا پایان سال گذشته، شاهد ورود بخشی از این اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها به خیابان‌های تهران باشیم.
به گفته علیرضا زاکانی شهردار تهران، طی 32ماه 1400 اتوبوس به ناوگان حمل و نقل تهران اضافه شده است. اگرچه این رقم قابل توجه است اما هنوز خبری از اتوبوس‌های ساخت چین نیست. در این میان، در جلسات اخیر شورای شهر به موضوع ممانعت برخی از اجرای این طرح اشاره شد.
 مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران در جلسه 21 فروردین شورای شهر اعلام کرد برخی برای ورود اتوبوس‌ها و واگن‌ها چالش ایجاد کرده‌اند. وی اظهار امیدواری کرد این موضوع بزودی رفع شود.
احمد وحیدی وزیرکشور، دیروز در حاشیه جلسه هیأت دولت در این زمینه واکنش نشان داد و اظهار امیدواری کرد که قرارداد شهرداری تهران با چین طبق برنامه‌ها محقق شود.

دفاع وزیر کشور از افزایش خرید از داخلی‌ها و قرارداد با چینی‌ها
احمد وحیدی دیروز گفت: هدف شهرداری از عقد قرارداد با چینی‌ها نوسازی ناوگان بوده است و هیچ نقطه منفی در آن وجود ندارد چرا که بحث هوای پاک در تهران خیلی مهم است و در این حوزه خودروی برقی و مترو می‌توانند بسیار کمک کننده باشند. از آنجا که حدود 80 درصد آلودگی‌های پایتخت به منابع متحرک باز می‌گردد، این قبیل قراردادها مؤثرند.
وزیر کشور به این نکته هم اشاره کرد که اولویت، حمایت از تولید داخل است اما هرچقدر هم لازم باشد، می‌توان وارد کرد.
 شهردار تهران: برخی نمی‌خواهند کار انجام شود
شهردار تهران 11اردیبهشت در دفاع از قراردادهای داخلی و خارجی که برای مهار آلودگی تهران و ترافیک بسته شده است در مصاحبه‌ای گفت: به‌خاطر توطئه‌های دشمنان نمی‌توان مفاد این قرارداد را جار زد. یک عده نمی‌خواهند این اتفاق بیفتد. مردم بدانند این افتخار برای این دولت و شهرداری است که دست به دست هم داده‌اند تا گره از مشکلات باز کنند.
عده‌ای همت کرده‌اند تا اجازه ندهند کار انجام شود، این کارها بر ضد امنیت کشور است و می‌خواهند این قرارداد را منحل کنند اما خوشبختانه نمی‌توانند. بنده آمده‌ام که مردم را خوشحال کنم. مردم باید بدانند چه اتفاقات بزرگی در کشور رخ می‌دهد.

تهران 11هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد
زاکانی اعلام کرد: طبق مستندات، تهران هنوز به ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد. ۳۲ ماه پیش در زمان شروع به کار به عنوان شهردار هزار و ۸۸۰ اتوبوس تحویل گرفتیم که تنها ۸۸۰ دستگاه آن فعال بود اما این رقم امروز افزایش یافته و به سه هزار و ۲۰۰ اتوبوس رسیده است. از این تعداد دو هزار و ۱۰۰ دستگاه در خطوط شهر فعال هستند که تا چند روز آینده به سه هزار و ۴۰۰ دستگاه می‌رسد.همچنین ۶ هزار ون در تهران مربوط به ۱۷ سال قبل بود و ۷۲ هزار تاکسی نیز وجود داشت که بخش قابل توجهی از آن با فرسودگی روبه رو بود.
وی برای روشن شدن موضوع قراردادها توضیح داد: پیش از سفر به چین برای اجلاس «یک کمربند یک جاده» قرارداد خرید سه هزار دستگاه اتوبوس شامل دو هزار دستگاه دیزلی و هزار دستگاه برقی منعقد شد. پس از حضور در اجلاس، همچنین پیگیری‌هایی برای انعقاد قرارداد مترو داشتیم. چینی‌ها با سفر به ایران قیمت‌های خود را اعلام کردند و یک میلیارد و ۶۷۰ میلیون یورو به تعداد ۲ هزار دستگاه اتوبوس، ۱۰ هزار دستگاه ون، ۲۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه تاکسی و ۱۵۰ هزار دستگاه موتور برقی یوزانس (نوعی مهلت پرداخت از سوی فروشنده به خریدار برای تأمین اعتبار) شد. به دنبال آن تیم کارشناسی ما به چین اعزام شد تا ببینند کدام شرکت کیفیت بهتری دارد. کیفیت بالا در چین متعلق به ۶ یا ۷ شرکت است. تیم ما مباحث را به صورت کارشناسی بررسی و شرکت‌های سازنده اتوبوس‌های مطابق با استانداردهای ما در ایران را معرفی کرد. ما با دستاوردهایی که از بررسی کسب کرده بودیم به چین سفر و با تک تک مدیران کارخانه‌ها صحبت کردیم و در رقابت، بهترین کیفیت و کمترین قیمت را توافق کردیم. شرکت‌های طرف قرارداد ما از شرکت‌های معتبر به شمار می‌روند. البته قرار شد چینی‌ها در ایران کارخانه بسازند، انتقال تکنولوژی انجام دهند، با شهرداری شریک شوند و یوزانس سه ساله بگیرند که این موضوع یک شیرینی و حلاوت دارد. شهردار تهران هم اولویت را در استفاده از ظرفیت خودروسازهای داخلی و حمایت از تولید داخلی دانست و گفت: از همه ظرفیت‌های موجود برای استفاده از تولیدات داخلی استفاده می‌کنیم تا خریدها از داخل صورت گیرد، به طوری که قرارداد سه هزار دستگاه اتوبوس با خودروسازان داخلی منعقد شده است.
 
تهران تبدیل به پارکینگ
 شده است
در این زمینه پرویز سروری، نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به اینکه تهران تبدیل به یک پارکینگ آن هم نه متحرک بلکه پارکینگ ثابت شده که مردم را در رنج و عذابی مدام قرار داده است، گفت: آلودگی هوا و آلودگی صوتی که اتفاقاً هم کمتر به آن پرداخته می‌شود، دو معضلی هستند که مردم تهران را آزار می‌دهند. بدیهی است که این موضوعات با اقدام بدوی و کند حل نمی‌شود. به همین دلیل هم شورای شهر ششم و شهرداری منتخب این شورا بر آن شدند که اقدامی فراگیر و مؤثر انجام دهند. از آنجا که تا چند سال پیش شهری در چین همانند تهران معضلاتی مانند ترافیک و آلودگی هوا داشت و با مدیریت درست این مشکلات را از جلوی پای شهروندان چینی برداشت، ما هم تصمیم گرفتیم از راه‌حل چینی‌ها استفاده کنیم و به سمت توسعه حمل و نقل عمومی برویم. مدیریت چین با برقی کردن و افزایش حمل و نقل عمومی و از سویی دیگر با محدود کردن استفاده از خودروهای شخصی و مجبور کردن آنها به برقی شدن، موفق به حل این مشکلات شد.
سروری افزود: باید یک هم افزایی فراگیر اتفاق بیفتد. حالا 3 میلیارد دلار برای موضوعات مطروحه در حال مبادله است. روشن است که شهرداری به تنهایی ظرفیت پرداخت ندارد اما شهردار تهران در هیأت دولت حاضر شد و دولت هم اقدامات مؤثری برای رفع مشکل انجام داد.
 مشخص است که شهرداری و شورا عزم خود را جزم کرده‌اند تا مشکلات را از پیش پای تهرانی‌ها کنار بزنند. حمایت دولت هم موجود است. مدیران شهری امروز وعده داده‌اند که از چند هفته تا 6 ماه دیگر کل بسته قراردادی وارد تهران می‌شود، در حالی که خط تولید واگن‌ها و قراردادهای داخلی مربوط به آنها هم بسته شده و تا بهمن ماه، اولین سری تولید داخلی هم وارد خط می‌شوند. با این کار ظرفیت جابه‌جایی مسافران در مترو تا دوبرابر افزایش می‌یابد.
وی گفت: البته که شاهد بلند شدن سروصداهایی در این حوزه هستیم که به بخش‌هایی مانند  برخی تولید کنندگان خودرو برمی گردد. با این همه وعده داده شده از کل ظرفیت‌های داخلی برای تولید استفاده شود. البته بهره‌مندی صرف از تولیدات داخلی سبب می‌شود تهرانی‌ها به صورت قطره چکانی از صنعت تولید بهره ببرند که از این طریق مشکلی حل نمی‌شود و در کنار آن حتماً باید واردات را هم داشته باشیم.