رئیس جمهور امروز و فردا میهمان پاکستان است
ترمیم همکاری های اقتصادی با همسایه شرقی
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور امروز میهمان آصف علی زرداری، رئیس جمهور پاکستان است. این سفر درحالی انجام میشود که چشمانداز همکاریهای اقتصادی تهران و اسلامآباد که پیشتر تحت عنوان پروژه «تبدیل مرزهای امنیتی به مرزهای اقتصادی» مطرح شده بود، طی ماههای اخیر تحت تأثیر فعالیتهای مجدد تروریستها و رخدادهای امنیتی در شهرهای مرزی دو کشور قرار گرفته بود. این درحالی است که تنش محدود مرزی میان ایران و پاکستان دی ماه سال گذشته نیز با رایزنیهای پیوستهای که مقامهای ایرانی و پاکستانی در بالاترین سطح به جریان انداختند، مانع از آن شد که اهداف بدخواهان به همه ابعاد مناسبات تنگاتنگ دو کشور تسری یابد.
وزرای خارجه پاکستان و ایران همانموقع تأکید کردند که به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر احترام میگذارند و مصمم به گسترش همکاریهای امنیتی هستند.
همچنین بر اساس رایزنیهای پیوستهای که مقامهای دو کشور در پی بروز این حوادث به جریان انداختند، نه صرفاً درباره مشکلات دوجانبه بلکه متمرکز برمسائل مربوط به تقویت و گسترش دامنه همکاریهای اقتصادی و امنیتی گفتوگو کردند.
پذیرش دعوت
تلاش اسلام آباد برای پشت سر گذاشتن این رویدادها و برداشتن گامی رو به جلو در رابطه با تهران در تماس تلفنی 23 فروردین ماه رئیس جمهور پاکستان با آیتالله رئیسی بازتاب یافت که از او خواست دعوتش برای سفر به اسلام آباد را اجابت کند. بیتردید یکی از مهمترین محورهایی که رئیس جمهور با همتای پاکستانی خود در میان خواهد گذاشت، متمرکز بر اجرایی کردن الگوی همکاری امنیتی- اقتصادیای است که از ماهها پیش دو طرف در دستور کار خود قرار دادهاند. پیگیری ایده همکاریهای اقتصادی و امنیتی که با تمرکز بر جغرافیای مشترک مرزی ایران و پاکستان مورد توجه قرار گرفته، تلاش دولت سیزدهم در راستای تغییر خصلت امنیتگرایی در مدیریت مرزی و استفاده از ظرفیتهای بالقوه در مرزهای مشترک در خدمت منافع اقتصادی به شمار میآید؛ رویکردی که بیش از آنکه در چهارچوب رایزنیهای سیاسی و اقتصادی متعارف باشد، برآمده از نگاه ویژه رئیسی به مفهوم «دیپلماسی اقتصادی» است که از طریق ارکان و نهادهای مختلف در دستور کار قرار گرفته است.
در همین راستا دیدار اردیبهشت ماه سال گذشته رئیسی و «شهباز شریف»، نخستوزیر پاکستان در منطقه پیشین-مند در نقطه صفر مرزی که با هدف افتتاح بازارچه مرزی ایران و پاکستان صورت گرفت، نشان داد، مقامهای کشور میکوشند محیط امنیتی پیرامونی خود بویژه در نواحی شرق کشور را برای اجرای ایده همکاریهای اقتصادی با پاکستان مهیا کنند؛ ایدهای که پیشتر زیر سایه انزوای جغرافیایی نقاط شرق و جنوب شرقی کشور و نادیده گرفتن ظرفیتهای بالقوه موجود در این نواحی از سوی دولت پیشین امکانی برای اجرا نیافته بود.
هدف قرار دادن این رابطه نزدیک
تعهدی که مقامهای ایرانی و پاکستانی شهریورماه سال گذشته در قالب نهمین نشست کمیته تجاری تهران و اسلام آباد برای رفع موانع قراردادهای تجاری آزاد و رساندن حجم تجارت دو جانبه از یک میلیارد دلار به 5 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ ارائه کردند، نیز از هدفگذاری دو طرف برای تقویت پیوندهای امنیتی و اقتصادی نشأت میگرفت.
این چنین بود که رویکرد دولت رئیسی به ترمیم و توسعه همکاریهای اقتصادی با همسایه شرقی خود به مذاق آن دسته از بازیگرانی خوش نیامد که سایه امنیت و دوستی بر سر رابطه ایران و پاکستان را به عنوان دو کشور بزرگ منطقه بر نمیتابیدند و با فعال کردن شاخههای ترور کوشیدند مناسبات دو کشور را تحت تأثیر قرار دهند. سنگاندازی امریکا در پروژه انتقال گاز ایران به پاکستان و واکنشهای مثبت مقامات پاکستانی در برابر زیادهخواهی طرف امریکایی نیز از جمله اتفاقات چند هفته گذشته است که به نظر میرسد سفر قریب الوقوع رئیس جمهور به اسلام آباد و مجموعه رایزنیهای گستردهای که با مقامهای بلندپایه این کشور ازسر میگذراند، بر تلاش موهوم دشمنان این رابطه، نقطه پایان بگذارد.