واکاوی سیره دو رهبر در امامت و رهبری
علی‌الله سلیمی
نویسنده
و منتقد ادبی
نگرانی از تحریف گفته‌های حضرت امام خمینی(ره)، یکی از دغدغه‌های همیشگی دلسوزان انقلاب و نظام اسلامی است که در رأس آنها، مقام معظم رهبری قرار دارند که همواره با عشق و ارادت از شخصیت و خط امام یاد کرده و در صحبت‌هایشان بارها به این موضوع اشاره و فرموده‌اند: «چرا می‌خواهید امام را یک شخصیت به تاریخ پیوسته معرفی کنید؟ امام جریان دارد. شخصیت امام را از خط امام جدا نکنید.» در راستای چنین دغدغه‌‌ای، عبدالله گنجی، نویسنده، فعال رسانه‌ای و کارشناس مسائل سیاسی، کتابی با عنوان «موبه مو»؛ واکاوی سیره حضرت امام خمینی(ره) و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در امامت و رهبری، تألیف و این اثر ارزشمند از سوی انتشارات انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است. در این کتاب سه محتوای متفاوت ارائه شده است؛ مکتب امام، خط امام و شخصیت امام. همه اینها از منظر رهبر انقلاب بررسی و بیان می‌شود و در باقی فصول مطالب متنوع‌تری ارائه شده است. در فصل اول کتاب به وجوه تمایز جانشینی رهبری در انقلاب اسلامی با دیگر انقلاب‌های اصیل جهان پرداخته و در مقام مقایسه، نسبت ایشان را با امام بررسی کرده است. مقابله با تحریف یاد شده، توسط جانشین ایشان، ادامه فصل اول کتاب است که به صورت مفصل به آن پرداخته شده است. حال آن که در اکثر انقلاب‌های دیگر، جانشین رهبر اولیه، چنین کاری نمی‌کند. در فصل دوم کتاب به مکتب امام، اصول آن و مکتب سیاسی امام پرداخته شده که عمدتاً جنبه تئوریک دارد و با خط امام متمایز است. در فصل سوم به خط امام و شاخص‌های آن پرداخته شده که در آن جهت‌گیری کلی حرکت نظام جمهوری اسلامی با این خطوط ترسیم شده است. شاخص‌های خط امام در این فصل در قالب چهارده محور اصلی آورده شده که هر کدام دارای زیرعنوان‌هایی نیز است. به صورت طبیعی، اسلام سیاسی یا اسلام ناب محمدی(ص) و تکیه بر مردم محوری‌ترین شاخص‌های خط امام هستند که در کنار دیگر شاخص‌ها به آنها پرداخته شده است. فصل چهارم خاص شخصیت امام(ره) است که ویژگی‌های فردی، بشری، الهی و حاکمیتی امام از منظر آیت‌الله خامنه‌ای بیان شده است. مفاهیم و تفاسیر صورت گرفته در این موضوع، کم‌نظیر و نشانگر برجستگی ابعاد الهی شخصیت امام(ره) است که با مفاهیم بسیار بلند و گویا بیان شده است. طبیعتاً خصلت‌های امام(ره) مانند همه رهبران جهان از ابعاد سیاسی، اخلاقی، روان‌شناختی و... برای آیندگان بسیار جذاب خواهد بود که حتی‌المقدور از زبان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این کتاب آورده شده است.
در فصل پنجم به تطبیق مواضع دو رهبر درخصوص مقولات مهم در جمهوری اسلامی پرداخته شده است. در این فصل با کنار هم چیدن محتوای بیانات دو رهبر درخصوص یک موضوع، خواننده می‌تواند به میزان هم‌سویی و هم‌گویی و هم‌مسیر بودن رهبران انقلاب اسلامی پی ببرد و به قضاوت بنشیند. محوری‌ترین موضوع مورد بحث در این فصل، ماهیت جمهوری اسلامی از نگاه دو رهبر است که بیش از 80 صفحه کتاب را به خود اختصاص داده است. نویسنده در فصل ششم کتاب به تأثیر عنصر زمان در جهت‌گیری‌های رهبران انقلاب اسلامی می‌پردازد. شرایط جدید، تحولات جهان، پدیده‌هایی مانند اینترنت، فروپاشی اردوگاه شرق و قدرت منطقه‌ای ایران و... مواردی هستند که در حیات امام نبوده یا به صورت دیگری بوده است؛ بنابراین، روش‌های مواجهه با پدیده‌های نوپدید، در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است. سرانجام در فصل هفتم و آخر کتاب به مواجهه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با وصیت‌نامه امام پرداخته شده که اهمیت آن در نظر رهبر جانشین چگونه است؟ چه عناصری را برجسته‌تر می‌دانند و چه مواردی و در چه جمع‌هایی وصیت‌نامه امام را یادآور می‌شوند. نویسنده در این فصل یادآوری می‌کند، شاید هیچ فردی در جمهوری اسلامی به اندازه مقام معظم رهبری بر توجه به وصیت‌نامه امام خمینی(ره) اصرار ندارند. تعابیری مانند وصیت‌نامه امام، وصیت‌نامه امام به مثابه قطب‌نمای نظام یا وصیت‌نامه امام به مثابه اصول انقلاب اسلامی، نشان از اهمیت والای وصیت‌نامه امام نزد جانشین ایشان دارد.