محدثه جعفری
خبرنگار

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اعلام اینکه در سال‌جاری، غربالگری بیماری اس‌ام‌ای (بیماری عصبی، عضلانی) را در دستور کار وزارت بهداشت قرار دادیم، از راه‌اندازی دبیرخانه بیماری‌های غیرواگیر در وزارت بهداشت خبرداد و گفت: باید نگاه ویژه‌ای به موضوع بیماری‌های غیرواگیر داشته باشیم، به همین منظور در نظر داریم «پویش ملی سلامت 2» را با محوریت غربالگری یکی از سرطان‌ها درکشور اجرا کنیم.
حسین فرشیدی در نشست خبری که به «مناسب هفته سلامت» برگزار شد با بیان اینکه شعار امسال که مقام معظم رهبری انتخاب کردند، «جهش تولید با مشارکت مردمی» است، گفت: ما نیز در وزارت بهداشت توجه ویژه‌ای به مشارکت مردمی در امور سلامت داشتیم و عمده فعالیت‌های ما در سال‌جاری سلامت خانواده، جوانی جمعیت و بیماری‌های غیرواگیراست. وی به تغذیه سالم به عنوان یکی از عوامل مؤثر در سلامتی اشاره کرد و گفت: برای به دست آوردن سلامتی، ورزش، تغذیه و کاهش استرس نقش مهمی دارند. باید آمار بیماری‌های غیرواگیر را از طریق سبک زندگی سالم کاهش دهیم؛ در این راستا یکی از اقدامات مهم ما، اجرای برنامه نان کامل است. بیش از 1800 نانوایی، آرد سبوس دار استفاده می‌کنند که این موضوع باعث کاهش بسیاری از بیماری‌های مزمن می‌شود.

کنترل مصرف دخانیات و نهادینه کردن نه گفتن در جوانان
معاون بهداشت در مورد افزایش مالیات روی دخانیات گفت: امروز مجلس در کنار وزارت بهداشت قرار گرفته و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت ایران بهترین وضعیت از کاهش مصرف دخانیات را در منطقه دارد. کارخانه‌های تولید دخانیات که فقط به دنبال پول و سودآوری هستند، جوانان و بانوان را مورد هدف قرار داده‌اند و از طریق تبلیغات دست به فریب جوانان بویژه دختران می‌زنند ما باید «نه» گفتن را در جوانان نهادینه کنیم.
فرشیدی با بیان اینکه در کنترل مصرف دخانیات هنوز مشکل داریم، عنوان کرد: با وجود اینکه 2 درصد مصرف کنندگان دخانیات را بانوان تشکیل می‌دهند اما همواره این گروه از جامعه مورد هدف شرکت‌های دخانی قرار می‌گیرند. به همین جهت بحث افزایش مالیات روی مواد دخانی باید به جد پیگیری شود. به عنوان مثال چند روز پیش بود که قانون افزایش دوباره مالیات‌های سیگار در انگلیس وضع شد اما در کشور ما مقدار مالیات سیگار کم است و باید برای افزایش آن
چاره اندیشی کرد.
اهمیت مشکلات روحی در بروز بیماری‌ها
دکتر فرشیدی در پاسخ به سؤال «ایران» درخصوص اهمیت سلامت روان بویژه سلامت روان محیط و تأثیر آن بر خانواده گفت: سلامت روانی و اجتماعی خانواده تا 5 الی 6 سال گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته بود اما امروزه بسیاری از بیماری‌هایی که در جامعه شاهد هستیم به مشکلات روحی و روانی بازمی گردد که در این خصوص افزایش مراکز روانشناسی در اولویت برنامه‌های وزارتخانه قرار دارد.
در ادامه پاسخ به سؤال «ایران»، حامد مصلحی، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، گفت: گزارش‌های متعددی را سال گذشته درخصوص برخی اقدامات محیطی رسانه‌ها که سبب آسیب به سلامت روان جامعه می‌شود، آماده کرده و به دستگاه‌های ذی ربط فرستادیم. این امر سبب شد برای اولین بار واحدی در مجموعه وزارت بهداشت مبنی بر «بهداشت و سلامت روانی محیط و رسانه» ایجاد شود تا موضوعات و مباحثی که در فیلم‌ها و سریال‌ها در رسانه‌های تصویری منتشر می‌شود که جنبه بدآموزی برای مخاطب دارد مثلاً خشونت و مصرف دخانیات و الکل، یا نحوه انتشار خبر درباره خودکشی در رسانه‌ها، مورد بررسی این واحد قرار گیرد و در آینده با مداخلاتی که انجام می‌شود از ساخت چنین آثاری جلوگیری شود و نحوه انتشار اخبار در برخی موارد تغییر یابد.
وی بر ارتقای سواد سلامت مردم در بخش روان تأکید کرد و گفت: در این بخش دو حوزه وجود دارد؛ یکی مشارکت و احساس مسئولیت مردم در تأمین سلامت روان و دیگری دسترسی آسان مردم به خدمات مشاوره است. در این زمینه مراکز« سراج» وزارت بهداشت خدمات تخصصی را با بیش از سه هزار نیرو به مردم ارائه می‌دهند.

83 مرکز سراج در سراسر کشور فعال است
مصلحی با اشاره به افزایش سه برابری مراکز سراج عنوان کرد: از سال 1391 تا سال گذشته 23 مرکز سراج فعال داشتیم که با یک جهش، این مراکز را اکنون به 83 مرکز فعال در سراسر کشور رسانده‌ایم. در نظر داریم تا پایان سال تعداد مراکز سراج را به 100 مرکز برسانیم. علاوه بر این، کارگروه رابطین سلامت سراج که با عنوان «رسا» شناخته می‌شود، مسئولیت پیام‌گذاری سلامت روانی _ اجتماعی را در ادارات مناطق بر عهده دارد که در آیین‌نامه جدید معرفی شده است. همه این اقدامات بر اساس اثربخشی شکل می‌گیرد.
وی با بیان اینکه مراکز سراج خدمات گرانقیمت سلامت روانی و اجتماعی را به طور کامل و رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهد، به وجود بیش از 3 هزار روانشناس در شبکه بهداشت کشور اشاره کرد و گفت: سال گذشته تعداد روانشناسان 15 درصد افزایش پیدا کرد به طوری که به ازای هر
20 هزار نفر یک روانشناس در مراکز وجود دارد و این امر توسعه خوبی در مناطق روستایی داشته است. مراجعه اول مردم به مراکز جامع سلامت است و اگر تشخیص داده شود که مشکلی نیاز به خدمات تخصصی دارد، مراجعه کننده به مراکز سراج ارجاع داده می‌شود.

ارتقای سلامت عشایر با محوریت دهان و دندان
معاون بهداشت وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه ارتقای سواد سلامت عشایر از دیگر برنامه‌های 1403 است، گفت: حدود یک و نیم میلیون نفر ازعشایر در کشور زندگی می‌کنند و این برنامه امسال با اولویت بهداشت دهان، دندان، آموزش و اطلاع‌رسانی به عشایر در شهرکرد انجام می‌شود که باید به شکل جهادی در این زمینه کار شود.

غربالگری برای پیشگیری از اس‌ام ای
معاون بهداشت وزارت بهداشت از آغاز غربالگری پیشگیری از تولد نوزادان مبتلا به بیماری اس‌ام‌ای (بیماری عصبی، عضلانی) در سال‌جاری خبر داد و گفت: غربالگری این بیماری یکی دیگر از برنامه‌هایی است که امسال آغاز خواهد شد تا از تولد نوزادانی که به این بیماری مبتلا هستند پیشگیری شود زیرا این کودکان در سنین پایین مرگ رنج‌آوری دارند.
مدیر کل بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت نیز در این باره گفت: کار مطالعاتی برای غربالگری بیماری SMA در کشور انجام شده و بر اساس آن غربالگری بیماری در سه گروه شامل افراد مستعد این بیماری در جمعیت عمومی کشور، افرادی که ازدواج فامیلی دارند و همچنین افراد دارای فرزند SMA انجام خواهد شد.
کوروش اعتماد افزود: شیوه‌نامه غربالگری SMA در حال تدوین است و این برنامه در سال‌جاری عملیاتی می‌شود.

تزریق واکسن هپاتیت C
در آینده نزدیک
معاون بهداشت وزارت بهداشت، خبر از تزریق واکسن هپاتیت C داد و گفت: اکنون برنامه واکسیناسیون روتاویروس و پنوموکوک در کشور در حال انجام است و امسال تزریق واکسن هپاتیت C نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.
فرشیدی به تجمیع آزمایشگاه‌های کوچک اشاره کرد و اظهار داشت: امسال تقویت آزمایشگاه‌ها، از برنامه‌های وزارت بهداشت است. با اتصال آزمایشگاه‌های دولتی و خصوصی به سیستم‌های وزارت بهداشت، آزمایش‌ها رصد می‌شود تا بیماری‌هایی مانند دیابت کنترل شوند.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز در این زمینه گفت: واکسن روتاویروس در سنین 2 و 4 و 6 ماهگی و همچنین واکسن پنوموکوک در سنین 2 و 4 و 12 ماهگی تزریق می‌شود.
دکترشهنام عرشی، درباره اهمیت این دو واکسن گفت: واکسن پنوموکوک سالانه از مرگ 1500 کودک به علت پیشگیری از بیماری پنومونی یا سینه پهلو جلوگیری می‌کند و واکسیناسیون روتاویروس حداقل سالانه از 10 هزار بستری برای بیماری اسهال شدید جلوگیری خواهد کرد.