وصال  روحانی
خبرنگار

«مأموریت غیرممکن- تخمین مرگ، قسمت اول» عنوان یک فیلم جنایی- جاسوسی تازه با بافت آثار اکشن است که آن را کریستوفر مک کواری کارگردانی کرده و همین هنرمند در نوشتن فیلمنامه با اریک یندرسن هم مشارکت داشته است. این فیلم اگرچه دنباله‌ای مستقیم بر «مأموریت غیرممکن- سقوط» محصول سال 2018 تلقی می‌شود ولی درمجموع هفتمین فیلم از فرانچیز بسیار پرفروش جنایی «مأموریت غیرممکن» به حساب می‌آید که ساخت‌شان از 1996 شروع شد و همگی به شدت متکی بر تام کروز هستند. این هنرپیشه پولساز هالیوود نه تنها ایفای نقش اصلی این سری فیلم‌ها را که یک مأمور مخفی ویژه به نام اتان هانت است، برعهده داشته بلکه از تهیه‌کنندگان عمده این آثار هم بوده و در تعیین کارگردانان این فیلم‌ها هم حرف اول را زده است. البته اگر بخواهیم توضیح دقیق‌تری بدهیم، این سری فیلم‌های تقریباً 3 دهه‌ای برگرفته از یک سریال تلویزیونی معروف است که در نیمه اول دهه 1970 با همین نام تهیه می‌شد و در ایران هم با اسم «بالاتر از خطر» به نمایش درآمد.
60 ساله اما سرحال و چالاک
فرق بزرگی که کاراکتر اصلی سری فیلم‌های سینمایی هفت‌گانه «مأموریت غیرممکن» با شخصیت نخست نسخه تلویزیونی آن دارد، این است که در نسخه‌های سینمایی اتان هانت یک قهرمان اکشن و سرشار از تحرک و آماده هرگونه درگیری است حال آنکه سرکرده گروه جاسوسی- عملیاتی نسخه‌های تلویزیونی که نقش او را پیتر گریوز ایفا می‌کرد، دور از هر حرکت تند فیزیکی و چالاکی جسمانی فقط مأموریت محوله را به اعضای گروه عملیاتی خود که تعدادی جاسوس و متخصص فنی و مأمور عملیاتی زبده بودند، انتقال می‌داد و آنها را تفهیم عملیاتی می‌کرد و سپس از دور بر حسن اجرای آن نظارت داشت. در فیلم‌های سینمایی اما اتان هانت با بازی پرشور تام کروز 60 ساله ولی پیر نشدنی و سرحال و چالاک از در و دیوار راست هم بالا می‌رود و برای هر مأموریت دشوار فیزیکی مهیا ست. به واقع کروز با اصراری که همیشه بر انجام هر یک از کارهای سخت جسمانی و اکشن توسط خودش داشته، کلید محرک و فرد اصلی رسته عملیاتی است که مأموریت‌های محوله به گروهش را ساماندهی و سپس اجرایی می‌کند و مانورها و ستیزه‌جویی‌های مسلحانه‌اش به مدد موتورسیکلت‌های مافوق سریع یا با استفاده از اتومبیل‌های مجهز به انواع ادوات مبارزه‌ای، همیشه از جذابیت‌های اصلی نسخه‌های سینمایی «مأموریت غیرممکن» بوده و در قسمت هفتم نیز همین روند جاری است. در این نسخه هانت و گروه عملیاتی‌اش به رقابت با گروه جاسوسی- امنیتی ویژه دیگری به نام «انتیتی» می‌پردازند که اگرچه با آنها همسو نیستند اما حفظ و حراست از آنها ضروری است زیرا در غیر این صورت به دست اشرار و تبهکارانی خواهند افتاد که امکان دارد کل امنیت بخش عمده‌ای از امریکای شمالی را به خطر اندازند و اسباب تقویت هرچه بیشتر شبکه‌های گانگستری شوند. گفتنی است، قسمت هشتم «مأموریت غیرممکن» نیز که بخش دوم فیلم فعلی محسوب می‌شود و کامل‌کننده آن است و نام «مأموریت غیرممکن- تخمین مرگ، قسمت دوم» برای آن انتخاب شده، همزمان با قسمت اول تصویربرداری شد و به واقع دو فیلم بلند و زمانبر در یک وهله ساخته شدند و زمان اکران عمومی قسمت دوم نیز که 29 ژوئن 2024 (10 تیر 1403) است، از مدتی پیش تعیین و اعلام رسمی شده است.
از حالا در فکر قسمت‌های بعدی
«مأموریت غیرممکن- تخمین مرگ، قسمت اول» ابتدا در امریکای شمالی و مرکزی و سپس در اروپای غربی، آسیای شرقی و سطح اقیانوسیه به نمایش درآمد و در قبال بودجه تولیدی نجومی و 240 میلیون دلاری‌اش تا این لحظه فروشی 740 میلیون دلاری داشته است. این بدان معناست که تام کروز و شرکایش از حالا به ساخت قسمت‌های نهم و دهم این فرانچیز هم می‌اندیشند و تدارکات آن را چیده‌اند و اگر کل عمر نسخه‌های تلویزیونی این آثار از 6 سال فراتر نرفت، نسخه‌های سینمایی آن در آینده نزدیک دهه سوم حیات خود را کامل کرده و از 2026 وارد دهه چهارم فعالیت خود خواهند شد. این در حالی است که فیلم هفتم وارد چرخه پخش و فروش شبکه نمایش خانگی هم شده که اگرچه پروسه‌ای زمانبر است اما سودی دائمی را در سال‌های پیش رو به آمار فروش فعلی‌اش خواهد افزود و بازار داغ VOD های آن سبب خواهد شد که این فیلم از رقم 800 میلیون دلار هم عبور کند و درآمدی فراتر از این داشته باشد.
بشر بازنده این بازی نیست
منتقدان فیلم و سینما هم به نوبه خود اغلب بر کیفیت و سطح این فیلم، البته با احتساب استانداردهای ژانر اکشن و ظرفیت‌های چنین گونه‌ای از فیلمسازی که معمولاً پایین است، مهر تأیید زده و نمادهای اکشن و تصاویر پرشتاب آن را موفق دانسته‌اند. مارک کرمود نویسنده روزنامه انگلیسی و معتبر گاردین، تام کروز را بابت درخشش تازه‌اش در این فیلم ستوده و متذکر شده که کریستوفر مک کواری کارگردان و قصه‌پرداز فیلم هم توانسته است سایر بازیگران این نسخه شامل هیلی‌ات ول و یونگ ریمز را به خوبی در قالب‌های مورد نظر جای بدهد. تاد مک کارتی سینمایی‌نویس معروف روزنامه لس‌آنجلس تایمز هم نوشته است: «مدتی است که اهالی سینما شاکی‌اند چرا شبکه‌های موسوم به Streaming و فراهم‌کننده روند دانلود فیلم‌های جدید روی کامپیوترها با بسط دادن هرچه بیشتر بساط‌ شان سالن‌های سینما را کساد و مراجعه‌کنندگان به آنها را هرچه کمتر ساخته‌اند، حال آنکه کافی است متخصصان هنر هفتم و سازندگان کارهای اکشن بر تعداد فیلم‌هایی مانند قسمت هفتم «مأموریت غیرممکن» که سکانس‌های اکشن آن ناب و تکان‌دهنده است، بیفزایند و در آن صورت سالن‌های سینما دوباره پر و بازار VOD ها کم رونق‌تر خواهد شد.» برایان تروت منتقد سینمایی روزنامه «یواس آ تودی» هم آورده است: «مأموریت غیرممکن» نماد و نمونه تازه‌ای از تقابل انسان و ماشین و به روایت دیگر دوئل بشر با قابلیت‌های فرابشری و تکنولوژیک است و این نوید را می‌دهد که اگرچه علوم مدرن و ظرفیت‌های هسته‌ای و روبات‌های برخاسته از این علوم دیر یا زود بر بشر سایه می‌اندازند و انسان را برده ماشین می‌کنند اما این یک رویارویی یکطرفه نیست و انسان آماده است که جنگی طولانی و نه چندان ناموفق با رقبای ماشینی خود داشته باشد و باور دارد که بازنده این بازی نیست.»