یادداشت
پایداری زیرساخت‌های ارتباطی در روز انتخابات
عیسی زارع‌پور
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
یکی از نکات مهم حماسه حضور ده‌ها میلیونی مردم در انتخابات جمعه این بود که در طول مدت زمان برگزاری انتخابات، دستگاه‌های احراز هویت، 99 درصد استعلام‌های خود را به صورت برخط در تعامل با سامانه مرکزی مستقر در تهران انجام دادند که این نشان از پوشش و پایداری 99 درصدی شبکه ارتباطی کشور دارد. این نکته وقتی حائز اهمیت می‌شود که بدانیم در انتخابات جمعه گذشته بیش از 14 هزار شعبه سیار فعال بودند که در بیش از 50 هزار نقطه که اکثر آنها در روستاها و بویژه در روستاهای صعب‌العبور و دورافتاده بودند، اقدام به اخذ رأی از هموطنان نموده و در تمام این اوقات ارتباطات برخط آنها برقرار و پایدار بود که در نتیجه فرایند احراز هویت هموطنان با سهولت و در کمترین زمان ممکن انجام پذیرفت. این اتفاق تاریخی که برای نخستین بار در کشور رخ داد نتیجه دو مجموعه اقدام مهم و راهبردی است؛ نخست توسعه زیرساخت‌های ارتباطی در سال‌های اخیر بویژه در دو سال و نیم گذشته که بیشتر در مورد آن خواهم نوشت و دیگری مجاهدت شبانه‌روزی همکارانم در بخش‌های گوناگون وزارت ارتباطات در ستاد تهران و تمام استان‌های کشور، اپراتورهای ارتباطی، نهادهای امنیتی، وزارت کشور و دست‌اندرکاران تأمین امنیت سایبری انتخابات در چندماه گذشته و بویژه روز برگزاری انتخابات بود.
در بخش اول باید گفت که طی سی ماه گذشته با راه‌اندازی بیش از 3 هزار سایت ارتباطی جدید در روستاهای کشور، بویژه در نقاط دوردست و صعب‌العبور، بیش از 6 هزار و500 روستای جدید به شبکه ملی اطلاعات متصل شده‌اند؛ به‌گونه‌ای که آمار روستاهای بالای بیست خانوار متصل از 80 درصد در ابتدای دولت سیزدهم به بیش از 95 درصد تا روز پیش از انتخابات رسیده است که بیش از 98.5 درصد جمعیت روستایی کشور در این روستاهای متصل واقع شده است. همچنین برای اتصال این سایت‌های روستایی به شبکه کشور، بیش از 7 هزار کیلومتر فیبر نوری و ده‌ها سایت واسط و بیش از 4 هزار کیلومتر شبکه برق و راه دسترسی توسط وزارت ارتباطات نیز اجرا شده است که در نوع خود کم‌نظیر است.
یکی دیگر از اقدامات مهم صورت گرفته از ابتدای دولت تاکنون، افزایش بیش از 60 درصدی ظرفیت شبکه مادر مخابراتی کشور است که عمدتاً با استفاده از تجهیزات کاملاً ایرانی انجام شده و ان‌شاءالله این رقم ظرف 6 ماه آینده به صددرصد خواهد رسید. تحت پوشش قرار گرفتن بیش از 30 درصد از شهرهای کشور در پروژه فیبر نوری منازل و کسب و کارها، افزایش قابل توجه جمعیت تحت پوشش نسل چهارم کشور با نصب بیش از 8 هزار سایت ارتباطی نسبت به ابتدای دولت، راه‌اندازی بیش از یک‌هزار سایت نسل پنجم، افزایش 4 برابری ظرفیت نقاط تبادل ترافیک کشور (IXP)، توسعه سامانه‌های مقابله با حملات سایبری در زیرساخت‌های ارتباطی کشور و ده‌ها اقدام دیگر از جمله اقدامات مهم برای توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور در دو و نیم سال اخیر بوده است.
در بخش دوم باید گفت که در چهار ماه گذشته با تشکیل یک قرارگاه به منظور بررسی وضعیت و پایداری زیرساخت‌های ارتباطی انتخابات در وزارت ارتباطات با مسئولیت وزیر و همچنین تشکیل ستادهای متناظر در همه اپراتورهای ارتباطی کشور، اقدامات گسترده‌ای برای تضمین پایداری زیرساخت‌های ارتباطی در برگزاری انتخابات انجام شد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- حل مشکل ارتباطی بیش از 4 هزار نقطه اخذ رأی ثابت و سیار از طریق ایجاد سایت جدید، سایت اضطراری، بهینه‌سازی شبکه و رومینگ با سایر اپراتورها
- ایجاد قریب به 200 مسیر ارتباطی پشتیبان جدید در سراسر کشور
- امن‌سازی زیرساخت‌های ارتباطی مورد نیاز سامانه‌های انتخابات
- آماده‌سازی بیش از 250 تیم عملیاتی از سه روز مانده به انتخابات برای رسیدگی فوری به حوادث احتمالی
- آماده‌سازی تیم‌های پایش فیزیکی مسیرهای ارتباطی مهم و حیاتی در کشور برای مقابله با خرابکاری‌های احتمالی از دو روز مانده به انتخابات با مشارکت نیروهای مسلح، بسیج و وزارت کشور. لازم به ذکر است که طی 24 ساعت منتهی به انتخابات و در روز رأی‌گیری، بیش از 20 مورد خرابکاری عمدی، قبل از به سرانجام رسیدن توسط تیم‌های رصد و پایش خنثی گردید. البته در این میان چند مورد محدود و انگشت‌شمار خرابکاری متأسفانه انجام شد که نقاط آسیب‌دیده به سرعت و در کوتاه‌ترین زمان ممکن توسط همکارانم ترمیم و ارتباطات مجدداً برقرار گردید.
- تهیه، تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌های مرتبط با انتخابات اعم از بازیابی زیرساخت ارتباطی شبکه اپراتورهای مرتبط با انتخابات، مقابله با حملات، نحوه نظارت و پایش برخط بر شبکه اپراتورهای تأمین‌کننده ارتباطات شعب انتخاباتی و دستورالعمل‌های پدافند غیرعامل کشور
- پایش مستمر وضعیت تجهیزات برق اضطراری اپراتورها و تأمین بیش از ۲۵ هزار باتری پشتیبان اپراتورهای ارتباطی که در سراسر کشور به منظور پایداری ارتباطات در زمان قطعی برق توزیع شده است
- برگزاری مانورهای مختلف برای ارزیابی آمادگی تجهیزات و مسیرهای ارتباطی پشتیبان
- انجام رومینگ شبکه همراه اول با اپراتورهای ایرانسل و های وب به منظور تأمین پوشش حداکثری شبکه ارتباطی در شعب اخذ رأی
- همکاری و تعامل کامل با وزارت کشور با ایجاد «قرارگاه عملیاتی پایداری زیرساخت‌های ارتباطی» و پایش مستمر و ایجاد شیفت کاری 24 ساعته در روزهای منتهی به انتخابات تا زمان اعلام نتایج جهت کنترل و نظارت بر شبکه‌های اپراتورهای ارتباطی و پیگیری حل مشکلات مربوطه.
اقدامات یاد شده در کنار همدلی و همراهی همه بخش‌های ذی‌ربط، از وزارت کشور و وزارت نیرو گرفته تا اپراتورهای ارتباطی و نهادهای امنیتی، لشکری و انتظامی و ادارات کل استانی، حلاوت پوشش و پایداری 99 درصدی زیرساخت‌های ارتباطی را به مردم عزیزمان هدیه کرد و نویدبخش اجرای پروژه‌های مهم و ملی بر بستر این زیرساخت ارتباطی پایدار در سراسر کشور است. به نوبه خودم از همه دست اندرکاران خلق این حماسه بزرگ که کام هموطنان را شیرین کرد تشکر می‌کنم. خداقوت و گل کاشتید.
