در جریان نظارت ستادی آیت‌الله رئیسی بر معاونت علمی و فناوری مطرح شد
توسعه چشمگیر فعالیت‌های دانش‌بنیان در دولت سیزدهم
تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان از ۶هزار و ۶۳۲ واحد در سال ۱۴۰۰ به ۹ هزار و ۵۹۹ شرکت در سال جاری رسید
روز گذشته رئیسجمهور در هفدهمین مقصد از جلسات نظارت ستادی بر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، در جمع مدیران معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان حضور یافت. اما این حضور و نظارت آیت‌الله رئیسی، قدری متفاوت با بازدیدهای پیشین بود. به این صورت که رئیسجمهور ابتدا از خانه نوآوری و فناوری ایران (iHiT) و در ادامه، از سامانه شاخص‌های راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری بازدید کرد. مجموع این بازدیدها و گزارش‌ها، بیانگر گام‌های مهم و بلند ایران در مسیر توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان است، گام‌هایی که به گواه آمارها، بیش از همه در دولت سیزدهم برداشته شد.
از قافله علمی دنیا عقب نمانیم
آیت‌الله رئیسی در جمع معاونان و مدیران معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری تأکید کرد: نگاه معاونت علمی باید در وهله اول به تأمین نیازهای کشور و توأمان به وضعیت کشورهای اطراف، منطقه و عرصه جهانی باشد تا از قافله علمی دنیا عقب نمانیم.
رئیسجمهور شناسایی نخبگان و فراهم کردن شرایط رشد و پیشرفت آنان را از مأموریت‌های اساسی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برشمرد و گفت: در شناسایی این سرمایه عظیم انسانی، صرفاً به این اکتفا نکنید که نخبگان به شما مراجعه کنند، بلکه شما افراد برخوردار از ابتکار و خلاقیت را شناسایی کرده و آنان را برای تبدیل ایده‌هایشان به کار و ثروت، دعوت کنید.
آیت‌الله رئیسی توسعه فناوری در کشور را نیازمند تدوین نقشه راهی دانست که معاونت علمی و فناوری باید در طراحی این نقشه راه نیازهای اساسی کشور را شناسایی کرده و متناسب با امکانات و بودجه موجود، اولویت‌بندی انجام داده و جهت رفع آنها اقدام یا راهکار ارائه کند.
همپوشانی صندوق‌ها برای حمایت از دانش‌بنیان‌ها
رئیسجمهور در ادامه همپوشانی و هم‌افزایی صندوق‌های متعدد و مختلف موجود در کشور در زمینه حمایت از فعالیت‌های دانش‌بنیان را ضروری خواند.
آیت‌الله رئیسی ارتقای بهره‌وری را نیز از مسئولیت‌های اصلی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری برشمرد و با تأکید بر وظیفه معاونت علمی و فناوری در نظارت و حمایت از فعالیت بنگاه‌های دانش‌بنیان و جلوگیری از تبدیل شدن بخش‌های دولتی به رقیب این بنگاه‌ها، اظهار کرد: جلسه بعدی شورای‌عالی فناوری تا پیش از پایان سال برگزار شود تا دستور کار معاونت علمی برای ایجاد هماهنگی در مأموریت بخش‌ها و دستگاه‌های مختلف اجرایی با فعالیت‌های دانش‌بنیان کشور در مسیر توسعه و تسهیل بیش از پیش فعالیت‌های فناورانه به تصویب برسد.
رئیسجمهور بر ضرورت فراهم آوردن زمینه اشتغال برای فارغ‌التحصیلان به عنوان یکی از وظایف این معاونت تأکید کرد و افزود: هدفگذاری در زمینه ایجاد اشتغال باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر رفع کامل مشکل بیکاری فارغ‌التحصیلان، زمینه برای بازگشت نخبگان در خارج کشور نیز فراهم شود.
توصیه‌های کاربردی رئیسجمهور
«اهتمام و پیگیری حل اختلاف نظرهای احتمالی میان شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی»، «تسریع و تسهیل صدور روادید برای رفت و آمد نخبگان شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در کشور»، «فراهم کردن زمینه برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به بورس»، «بازاریابی و بازارسازی داخلی و خارجی برای محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان»، «حساسیت ویژه نسبت به واردات بی‌رویه و جلوگیری از ورود محصولات تولید مشابه شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی»، «تسریع در رفع موانع اداری و کاهش مدت زمان جذب نخبگان» و «توجه به تنوع‌گرایی براساس اولویت‌های ملی» از دیگر دستورات و توصیه‌های مهم رئیسجمهور به مدیران ارشد معاونت علمی و فناوری بود.
بـرش
1
بازدید از سامانه شاخص‌های راهبردی
رئیسجمهور در دیگر برنامه خود در این نظارت ستادی، از سامانه شاخص‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری در خانه نوآوری و فناوری ایران بازدید کرد. در این سامانه اطلاعات کلان تمام شاخص‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در همه استان‌ها گردآوری شده است. براساس بخشی از اطلاعات این سامانه از مجموع 9 هزار و 599 شرکت فعال دانش‌بنیان 516 هزار میلیارد تومان فروش محصول به ثبت رسیده که ارزش پروژه‌های بار اول 71 میلیون دلار بوده است. همچنین هزار و 313 شرکت دانش‌بنیان در حوزه تجارت خارجی فعال هستند و صادرات دانش‌بنیان کشور در سال‌جاری نیز رشدی 3 برابری داشته است. رئیسجمهور در جریان بازدید از این سامانه، ضمن ابراز خرسندی از رشد قابل توجه شرکت‌های دانش‌بنیان زمینه و ظرفیت بسیار خوب آن ایجاد اشتغال در کشور، توجه ویژه به ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در معاونت علمی و فناوری با هدف تکمیل زنجیره ارزش را ضروری خواند.
بـرش
2
بیش از 328 هزار اشتغال در شرکت‌های دانش‌بنیان
آیت‌الله رئیسی پیش از حضور در جمع مدیران معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، از نمایشگاه محصولات دانش‌بنیان «خانه نوآوری و فناوری ایران (iHiT)» که در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران مستقر است، بازدید کرد.
خانه‌های نوآوری و فناوری (iHiT) علاوه بر تهران، در کشورهای کنیا، سوریه، چین، روسیه، ازبکستان، ترکیه و عراق نیز دایر و فعال هستند و شعبه مرکزی iHiT که هاب این مراکز است، زیر نظر معاونت علمی و فناوری در تهران دایر شده است.
بیش از 689 شرکت، بیش از 2 هزار کالای نوآورانه و دانش‌بنیان را در بخش‌های مختلف به نمایش گذاشته‌اند.
تعداد کل شرکت‌های دانش‌بنیان فعال کشور در سال 1400 برابر با 6 هزار و 632 واحد بوده است که تعداد این شرکت‌ها در 1401 به 8 هزار و 260 و در سال‌جاری به 9 هزار و 599 شرکت رسیده است. در عین حال 4 هزار و 397 شرکت نیز درخواست خود را برای ثبت به عنوان شرکت دانش‌بنیان ارائه کرده‌اند.
تعداد اشتغال ایجاد شده در این شرکت‌ها در سال 1402 برابر با 328 هزار و 479 نفر است که این تعداد در سال 1401 و سال 1400 به ترتیب 263 هزار و 643 و 212 هزار و 129 نفر بوده است. ارزش صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان نیز امسال تاکنون به رقم هزار و 890 میلیون دلار رسیده که این رقم در سال گذشته 850 میلیارد دلار و در سال 1400 برابر با 603 میلیارد دلار بوده است.
