محدثه جعفری
خبرنگار

مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، با اعلام اینکه طبق شاخص‌های بین‌المللی به طور میانگین هر دانش‌آموز 12 ساله ایرانی دو دندان پوسیده دارد، به همکاری وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و بهداشت درخصوص پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان دانش‌آموزان اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبه هیأت وزیران، در سال‌جاری خدمات دندانپزشکی که در مراکز خدمات جامع سلامت وزارت بهداشت ارائه می‌شود، برای گروه‌های هدف رایگان است.
زهرا سیدمعلمی با اشاره به شرایط سلامت دهان و دندان کودکان به «ایران» گفت: دانش‌آموزان بویژه افرادی که در مقاطع ابتدایی هستند، از نظر وضعیت دهان و دندان، موقعیت حساسی دارند. آنان هم دندان شیری و هم دندان دائمی دارند. در این سنین دندان شیری به دائمی تبدیل می‌شود، پس سلامت دهان و دندان در این گروه سنی بسیار حائز اهمیت است. از سوی دیگر در بازه سنی یادگیری رفتارهای سلامت‌محور و بهداشتی قرار دارند. به همین منظور وزارت بهداشت برنامه‌هایی را برای این گروه سنی در نظر گرفته است.
وی با اشاره به اینکه پوسیدگی دندان یکی از بیماری‌های شایع در سنین کودکی است، افزود: یکی از اقدامات وزارتخانه بحث پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان بویژه پوسیدگی دندان است. در موضوع پیشگیری از بیماری‌های دهان برای این گروه سنی، آموزش را مبنای اقدامات‌مان قرار داده‌ایم تا بتوانیم نکات مربوط به سلامت دهان و دندان را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق والدین و مدارس به کودکان آموزش دهیم.
«فلوراید تراپی» راهی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان
مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، درخصوص مبحث پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان گفت: بخش اول، آموزش و بخش دوم پیشگیری با «فلوراید تراپی» است. این محصول یک ماده طبیعی است که سبب افزایش مقاومت دندان‌ها در برابر پوسیدگی می‌شود. برای همین وارنیش فلوراید در تمام مدارس ابتدایی کشور در طول سال توزیع و به‌تدریج از این ماده روی دندان‌های دانش‌آموزان استفاده می‌شود.
سیدمعلمی با اشاره به اقدامات وزارت بهداشت در خصوص درمان پوسیدگی دندان کودکان، گفت: جدا از اقدامات پیشگیرانه، درمان هم نیاز ضروری این سن است تا مشکلات کمتری را در بزرگسالی تجربه کنند. چرا که افراد در سنین کودکی خواه ناخواه دچار پوسیدگی دندان می‌شوند و مشکلاتی در ناحیه دهان و دندان‌ خواهند داشت. برای رفع این مشکل، ارتباطی میان مدارس و مراکز جامع سلامت ایجاد کردیم تا مدارس هر منطقه، تحت پوشش آن مرکز برای ارائه خدمات قرار گیرند. در همین رابطه ارتباطی دو سویه بین دانش‌آموزان و مرکز برقرار شده است تا از طریق مدرسه به مرکز برای درمان ارجاع داده شوند و خدمات دندانپزشکی را دریافت کنند.
رایگان بودن خدمات سطح یک
 دندانپزشکی برای کودکان تا 14 سال
سید معلمی، درخصوص رایگان بودن خدمات دندانپزشکی برای کودکان، اظهارداشت: بر اساس مصوبه هیأت وزیران در سال 1402 خدمات دندانپزشکی که در مراکز خدمات جامع سلامت وزارت بهداشت ارائه می‌شود، برای گروه‌های هدف شامل مادران باردار و شیرده، کودکان از تولد تا شش سالگی و دانش‌آموزان ابتدایی از 6 تا 14 سالگی در مناطق روستایی و عشایری و شهرهای زیر 20 هزار نفر، رایگان انجام می‌شود.
وی افزود: منظور از خدمات سطح یک «مراقبت‌ها، معاینات، آموزش سلامت دهان و دندان» است که در مراکز خدمات جامع سلامت، توسط بهورزان در روستا و مراقبان سلامت در شهرها به مردم ارائه می‌شود. جدا از این افراد، دندانپزشکان مستقر در مراکز جامع سلامت چه در شهر و چه در روستا خدمات پیشگیری و درمانی را به مردم ارائه می‌دهند.
سیدمعلمی در توضیح برخی اقدامات و خدمات ارائه شده در این مراکز گفت: در قسمت پیشگیری خدماتی همچون فلورایدتراپی، شیارپوش کردن و جرم‌گیری و خدمات درمانی مثل ترمیم دندان‌ها، کشیدن دندان‌ها و درمان‌ عصب در مراحل اولیه، از جمله خدماتی است که در مراکز جامع سلامت ارائه می‌شود.
احتمال راه‌اندازی شیفت شب در مراکز خدمات جامع سلامت
مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه 80 درصد نیاز به خدمات درمانی دهان و دندان در این مراکز ارائه می‌شود، عنوان کرد: بر اساس برآوردهای وزارت بهداشت اگر این خدمات به نحو مطلوب برای مردم ارائه شود 80 درصد نیاز درمانی مردم به خدمات دندانپزشکی پوشش داده می‌شود. درخصوص مابقی خدمات هم مردم می‌توانند از دیگر مراکز، خدمات مورد نیاز را دریافت کنند.
سیدمعلمی، از احتمال راه‌اندازی شیفت شب در مراکز جامع سلامت خبرداد و گفت: در نظر داریم با برنامه فعالسازی مراکز خدمات جامع سلامت در شیفت‌های بعدازظهر و شب، سایر خدمات دندانپزشکی که بخشی از آن 20 درصد را هم دربرمی‌گیرد همچون درمان ریشه دندان‌ها یا پروتز به مردم ارائه دهیم.
وی با بیان اینکه خدمات سلامت دهان و دندان به صورت بسته خدمتی است که در مراکز خدمات جامع سلامت ارائه می‌شود، توضیح داد: این بسته خدمتی دندانپزشکی در شهرهای بالای 20 هزار نفر به صورت تعدیل یافته و با قیمت مناسب‌تری ارائه می‌شود و افراد می‌توانند با مراجعه به مراکز ما از این بسته خدمتی استفاده کنند. همچنین دیگر افراد جامعه با مراجعه به این مراکز می‌توانند خدمات را با تعرفه دولتی دریافت کنند که نسبت به تعرفه‌ها در مراکز خصوصی قیمت مناسب‌تری دارد.
مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، گفت: پوشش بیمه‌ای برای برخی از خدمات دندانپزشکی جاری است و اکنون درحال مذاکره و پیگیری برای گسترش پوشش بیمه‌ای در دیگر خدمات بهداشت دهان و دندان هستیم تا بخش عمده هزینه‌های دندانپزشکی توسط بیمه‌ها پوشش داده شود و شهروندان فقط بخش اندکی را از جیب خود، آن هم به صورت فرانشیز پرداخت کنند.
به گفته سیدمعلمی، مردادماه سال‌جاری تفاهمنامه‌ای به امضای وزرای بهداشت و آموزش و پرورش رسید که مقرر شد خدمات و مراقبت‌هایی که مد نظر وزارت بهداشت است در مدارس ابتدایی پیاده‌سازی شود. این خدمات شامل آموزش سلامت دهان و دندان، معاینات و غربالگری دهان و دندان دانش‌آموزان، شناسایی دانش‌آموزان نیازمند خدمات بهداشتی و درمان بیماری‌های دهان و دندان می‌شود.
بررسی پوسیدگی دندان دانش‌آموزان با شاخص‌های بین‌المللی
مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با اشاره به شاخص‌های بررسی پوسیدگی دندان در دانش‌آموزان گفت: ما از شاخصی بین‌المللی به نام DMFT برای بررسی پوسیدگی دهان و دندان دانش‌آموزان استفاده می‌کنیم که می‌توانیم بر اساس آن شاخص شرایط خودمان را با سایر کشورها مقایسه کنیم. در این شاخص میزان پوسیدگی موجود در دندان‌ها و میزان درمان‌های صورت گرفته همچون کشیدن دندان و ترمیم که ناشی از پوسیدگی دندان باشد، محاسبه می‌شود و در آخر نشان می‌دهد یک فرد درحال حاضر از چه میزان پوسیدگی دندان برخوردار است. براساس این شاخص به طور متوسط هر دانش‌آموز 12 ساله ایرانی نزدیک به دو دندان پوسیده در دهان دارد. البته این آمار میانگین است و ممکن است دانش‌آموزی اصلاً دندان پوسیده نداشته باشد. این شاخص بین‌المللی است و ایران نسبت به سایر کشورها در این زمینه وضعیت بدی ندارد البته این میزان را هم باید کاهش داد تا سلامت دهان و دندان دانش‌آموزان به وضعیت خوبی برسد.