غزل رضایی‌ثانی
خبرنگار

 تمام دستگاه‌ها و سازمان‌های کشور برای ارزیابی کارایی خود، توسط سازمان ملی بهره‌وری بررسی می‌شوند. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز یکی از وزارتخانه‌های مهم کشور است که لازم بوده وضعیت عملکرد آنها طی دو سال اخیر مورد ارزیابی قرار گیرد. به گفته رئیس سازمان ملی بهره‌وری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم جزو وزارتخانه‌های ضعیف ارزیابی شده، اما با تلاش مسئولان، پس از دو سال، اکنون دارای رتبه متوسط و البته باز در حال توسعه است.
میرسامان پیشوایی رئیس سازمان ملی بهره‌وری در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره ارزیابی‌های صورت گرفته در زمینه عملکرد و بهره‌وری وزارت علوم در راستای آموزش و تربیت دانشجویان برای توسعه اشتغال در جامعه، اظهار داشت: نه تنها درباره وزارت علوم بلکه تمام دستگاه‌های اجرایی در زمینه بهره‌وری رصد می‌شوند. از ابتدای دولت سیزدهم، ما تکلیفی در سازمان مدیریت بهره‌وری داشتیم که هدف آن، استقرار چرخه مدیریت بهره‌وری در هر وزارتخانه بوده است.
وی در توضیح این چرخه یادآور شد: هدف از تشکیل چرخه مدیریت بهره‌وری این است که هر دستگاهی در حوزه مدیریتی خود به همراه یک تیم خبره، یک کمیته بهره‌وری و همکاری سازمان بهره‌وری بتواند مسائل اصلی در حوزه بهره‌وری دستگاه خود را شناسایی و آن مسائل را به صورت ریشه‌ای بررسی کند. سپس این مباحث همگی اولویت‌بندی می‌شوند و یک برنامه اقدام برای آن تعریف می‌شود. در این مقطع، باید تمام نتایج برای ما ارسال شود. سپس ما در کمیته خبرگی، از خبرگان خارج از دستگاه‌های اجرایی دعوت می‌کنیم بررسی‌ها و اظهار نظرهای لازم را درباره آن انجام دهند و دستگاه‌ها باید در آنجا از برنامه‌های خود دفاع کنند.
رئیس سازمان ملی بهره‌وری تأکید کرد: اگر اقدامات دستگاه در آن کمیته، با اصلاحات یا بدون اصلاحات تصویب شد، برنامه‌های آن ابلاغ می‌شود.
پیشوایی گفت: یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که می‌افتد این است که از دور دوم، برنامه ارتقای بهره‌وری وزارت علوم رونمایی می‌شود زیرا دور اول آن، اوایل کار دولت سیزدهم انجام شد.
وی افزود: در حال حاضر ما یک سامانه برخط به نام سامانه آیینه بهره‌وری ایران (سبا) برای ارزیابی دستگاه‌های اجرایی داریم که تمام عملکرد دستگاه‌ها در آن توضیح داده شده است. جایگاه وزارت علوم نیز در ارزیابی‌های جشنواره شهید رجایی (جشنواره دستگاه‌های برگزیده) و همچنین در قالب گزارش سیمای بهره‌وری ایران که هر سال گزارش آن ارائه می‌شود، مشخص است.
پیشوایی با اشاره به اینکه وزارت علوم در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم جز دو، سه وزارتخانه ضعیف بود، گفت: اما خوشبختانه در دو سال گذشته جهشی برای وزارت علوم به وجود آمده است. در این مدت وزارت علوم تلاش زیادی برای ارتقای رتبه کرد، در نتیجه در ارزیابی امسال توانست ذیل رتبه‌های متوسط وزارتخانه‌های کشور در ارزیابی سازمان ملی بهره‌وری قرار گیرد. امیدواریم وزارت علوم در ارزیابی مجدد در پایان سال، در دسته وزارتخانه‌های خوب قرار گیرد.
رئیس سازمان ملی بهره‌وری در پاسخ به این سؤال که نقش وزارت علوم در اشتغال چیست، گفت: طبیعتاً به نظر می‌آید وزارت علوم در ارتقای بهره‌وری در حوزه منابع انسانی یک نقش جدی در کشور داشته باشد. ما نمی‌توانیم بگوییم که نقش وزارت علوم تولید اشتغال است چرا که وزارتخانه‌های دیگری داریم که به شکل تخصصی روی موضوع اشتغال کار می‌کنند ولی چیزی که می‌توانیم به وزارت علوم نسبت دهیم کیفیت سرمایه انسانی کشور است.
وی افزود: می‌دانید که یکی از عوامل بسیار مهم در ارتقای بهره‌وری نیروی انسانی است، بنابراین آنچه ما انتظار داریم این است که وزارت علوم بتواند در افزایش مهارت، کیفیت نیروی کار و تناسب بین آموزشی که داده می‌شود با نیازی که در بازار کار وجود دارد، یک نقش جدی ایفا کند.
پیشوایی گفت: خیلی وقت‌ها ما در دانشگاه به دانشجو رشته‌ای یاد می‌دهیم که چندان کاربردی نیست یا در آن منطقه به کار نمی‌آید. وقتی دانشجویان از مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شدند وارد مقطع بعدی می‌شوند تا به صورت تکمیلی‌تر آن رشته را یاد بگیرند. مجدداً بعد از دوره ارشد به دکتری می‌روند و دوباره درباره همان رشته می‌آموزند. به هر حال، بعد از هر مقطعی بخواهند وارد بازار کار شوند، چیزی در زمینه آن رشته به عنوان شغل نمی‌یابند. آنجاست که به او می‌گوییم در اصل چنین موضوعی در اینجا فراگیری ندارد یا اصلاً وجود ندارد اما سعی کن عضو هیأت علمی شوی و این رشته را به نسل‌های بعدی بیاموزی. یک وقت‌هایی رشته‌های دانشگاهی ما این‌گونه هستند یعنی با نیازهای بازار کار ارتباطی ندارند و نیاز هست که حتماً نسبت آمایش رشته‌های دانشگاهی و تطبیق با نیازهای کشور و به خصوص نیازهای منطقه‌ای سنجش شوند.
رئیس سازمان ملی بهره‌وری عنوان کرد: مثلاً فرض کنید ما در یک منطقه خشک، استانی داریم و در آنجا آموزش کشتی‌سازی می‌دهیم. این قطعاً از نظر آمایش غلط است. اگر آمایش رشته‌های دانشگاهی صورت گیرد ما می‌توانیم خیلی زود نتیجه کارها، کیفیت و افزایش بهره‌وری نیروی کار و در واقع افزایش کل عوامل تولید و ارتقای بهره‌وری را ببینیم.