جبارآذین
منقد و مدرس سینما و تلویزیون

یکی از کاستی‌های بزرگ سینما و رسانه ملی در شکل‌‌‌دهی و قوام و پاسداری از فرهنگ کهن و غنی، ملی، دینی، آیینی و مردمی در قامت سینما و سیمای ملی ایران و توجه به دستاوردهای فرهنگی، تاریخی و ملی در عرصه‌های ادبی و هنری، ایجاد پیوندی استوار، تأثیرگذار و تعیین‌کننده میان ادبیات و هنر مکتوب، شفاهی و مردمی با ادبیات، هنرهای نمایشی و تصویری است. سازمان هنری رسانه‌ای «اوج» با درک و شناخت بهنگام این معضل، حرکتی مهم و مدیریت و برنامه‌ریزی شده را در حوزه‌های تئاتر و سینما و سیما در این راستا آغاز کرده که قابل تأمل و شایسته تحسین است. گرچه در سال‌های بسیار دور به صورت سطحی و با نگاه تجاری به این مهم در سینما توجه شد، ولی حاصل آن، تولیداتی ضعیف و گیشه‌ای بود که از مسیر تحریف و غلوسازی و دروغ‌پردازی می‌گذشت. در تلویزیون، با عنایت به جایگاه، نقش و جذابیت‌ها و معروفیت‌های داستان‌ها و افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی، سریال سلطان و شبان و چند اثر متوسط ساخته شد. سازمان اوج با نگرش جدی و محتوایی به احیا و قوام تولیدات ملی و ایرانی و اسلامی با رویکردهای مضمونی، محتوایی و ساختاری و گذر از آیین‌ها و سنت‌های ملی و دینی و مردمی و آسیب‌شناسی این حیطه، کوشیده با تولید فیلم‌های ایرانی و اسلامی در سینما و ارائه نمایش خوب و شاخص و با محتوای «هفت خان» در تئاتر و در سیما با تولید مجموعه فاخر و زیبای«مستوران» در دو فصل، گام‌های اساسی، اصولی و مستمر در این زمینه برداشته و در ساماندهی به تولید آثار ملی، دینی و تاریخی با بهره‌گیری از افسانه‌ها و رخدادهای تاریخی مستند و استفاده از نیروهای توانا و خلاق در مقام‌های پژوهشگر، فیلمنامه‌نویس و کارگردان و همچنین توجه به تولیدات تاریخی و فانتزی موفق جهان که ساختار هنری آنها با عبور از واقعیت، رؤیا و تخیل و آموزه‌های علمی و دینی و فرهنگی و شمایل‌های داستانی و فیلم و سریال‌های جادویی جهان به دنیای نمایش، تصویر، سینما و تلویزیون پا گذاشته‌اند، اهتمام ورزد و مستوران خود را در تلویزیون به نمایش گذارد. استقبال از فصل نخست خوب و دیدنی و آموزنده این سریال و تداوم رضایتمندی و پیگیری و همراهی مخاطبان میلیونی از فصل در حال پخش دوم آن، نشانگر مسیر درست اوج و موفقیت‌های مستوران است. مستوران در نگاه ‌‌‌به تاریخ و افسانه‌های ایرانی و خلق فضاها و دنیا‌های جذاب نمایشی در قالب فیلمنامه‌ای پویا که در پردازش و نوآوری در روایت مضامین، محتوا و ساختار هنری، حرف اول را می‌زند، در فصل دوم خود هم مانند فصل پیشین با توفیق زیاد همراه است. درام و فانتزی جادویی مستوران بر اساس رمان جالب و خواندنی‌‌‌‌ و پرمایه محمد حنیف با قلم‌های خلاق فائزه یارمحمدی و یزدان کاظمی با فیلمنامه‌ای محکم و با هنرآفرینی‌ها و کارگردانی اندیشمندانه و حرفه‌ای سیدعلی هاشمی و تهیه‌کنندگی عطا پناهی به اثری تماشایی تبدیل و به سفارش سازمان اوج برای شبکه اول سیما تولید شده است. سریال ارزشمند تلویزیونی مستوران جزو آثار ملی و مانای رسانه ملی است. در مستوران که روایتگر ماجراهای تلفیقی از داستان‌های کهن ایرانی مانند هزار و یک شب، کشکول، گلستان و شاهنامه و باورهای ملی و ایرانی در جا و مکانی به نام شهر مستوران در حدود پانصد سال قبل است، بینندگان این سریال نوگو و نوپرداز در فصل نخست، شاهد دزدیده شدن کودکی به نام «لطفعلی» و تلاش‌های پدر و مادرش برای یافتن او بودند، در فصل دوم به تماشای ادامه آن حوادث در بیست سال بعد هستند. اکنون لطفعلی به جوانی برومند تبدیل و شیفته «ماه منیر» دختر حاکم مستبد مستوران شده است، این دو عاشق بر سر راه وصل خود با موانع و مشکلات فراوانی روبه‌رو‌ هستند که مبارزه با آنها از بزرگراه مقابله با کفر و جهل و خرافات و جادو و دنیاپرستی می‌گذرد.
فصل دوم مستوران افزون بر امتیازهای خوب فصل اول، در شخصیت‌پردازی‌های مقبول، فضاسازی‌های باورپذیر، نقش‌آفرینی‌های هنرمندانه و نوشتار قوی با دیالوگ‌های پرمغز و مناسب، موسیقی همسو، صحنه‌پردازی‌های مطلوب، جلوه‌های بصری تماشایی، تصویرپردازی متفکرانه و کارگردانی خردمندانه و حرفه‌ای و قاب‌بندی‌ها و آفرینش تصاویر زیبا و دیدنی مینیاتوری و... دارای ارزش‌های هنری و محتوایی و ساختاری است. فصل دوم مستوران هم، تداوم بخش موفقیت‌های بخش نخست و موفقیت‌های آن و سازمان اوج در مسیر تحقق پیوند ادبیات ملی با هنر و سیمای ملی و ارائه اثری فاخر و مانا و جذاب در کارنامه سازندگانش، اوج و رسانه ملی است.