روایتهایی دلنشین از حاج رضوانِ محور مقاومت
علی‌الله سلیمی
نویسنده و منتقد ادبی
جبهه مقاومت در مبارزه طولانی‌مدت با رژیم غاصب صهیونیستی برای احقاق حق فلسطینی‌ها در دستیابی به سرزمین آبا و اجدادی‌شان، از رشادت‌ها و حماسه‌آفرینی‌های بی‌نظیر فرماندهان بلندپایه بسیاری بهره برده که برخی از این فرماندهان اکنون آسمانی شده و با شهادت خود، مسیر آزادی قدس شریف را هموارتر کردهاند. یکی از این فرماندهان شجاع و تأثیرگذار در جبهه مقاومت، شهید «عماد مغنیه» معروف به «حاج رضوان» است که نامی آشنا برای محور مقاومت است. در سال‌های اخیر و بیشتر بعد از شهادت این فرمانده غیور جبهه مقاومت، کتاب‌های متعددی درباره شخصیت و زندگی او نوشته و منتشر شده است. از جمله، کتاب«حاج فلسطین» به قلم الهه آخرتی که به تازگی از سوی انتشارات حماسه یاران منتشر شده است.
این کتاب با عنوان فرعی مروری خاطره محور و تحلیلی به زندگی شخصی اعتقادی و نظامی شهید حاج عماد مغنیه از کودکی تا شهادت، جنبه‌های مختلف زندگی این فرمانده شهید محور مقاومت را در قالب خاطرات متعدد از زبان راویان مختلف روایت می‌کند. یکی از ویژگی‌های این کتاب که در مقدمه اثر هم به آن اشاره شده، ظرفیتهای بالقوه برای الگوبرداری از جنبه‌های مختلف شخصیتی شهید مغنیه است که می‌تواند برای نسل‌های جدید مخاطبان قابل توجه باشد.
مؤلف اثر در بخشی از مقدمه کتاب به این نکته اشاره می‌کند و مینویسد، بدون بزرگ‌نمایی و اغراق، شهید عماد مغنیه مدرسه‌ای با ظرفیت بالاست که خیل جوانان مشتاق و مسلمان باانگیزه و صاحب فکر و اراده تا همیشه می‌توانند از درس‌های آموزنده و درخشان آن، معرفت همراه با عمل بیاموزند. معلمی که خود شاگرد ممتاز حرکت استاد روح‌بخش معاصر امت، روح‌الله خمینی است و یکی از بزرگ‌ترین افتخارات زندگی خود را فرزند معنوی ایشان بودن و حرکت پیوسته و مداوم در سایه‌سار ولایت به عنوان قطب‌نمای عصر ظهور می‌داند؛ بنابر این باید عماد مغنیه و دیگر فرزندان معنوی بنیانگذار انقلاب تاریخی اسلام در عصر معاصر را شناخت و شناساند تا بتوان در گستره جغرافیای ایمان و به وسعت تمام قلب‌های ارادتمند ایمان و افکار بی‌قرار صبح روشن ضمیر، اثر گذاشت و توده‌های مردمی را به سمت شیوه صحیح و قابل الگوبرداری حرکت رو به جلو سوق داد. با توجه به رویکرد مستندنگاری که نویسنده اثر در این کتاب در پیش گرفته، برای تعیین اصالت مطالب و جنبه‌های مستندی خاطرات، مؤلف به روش‌های مختلفی اقدام کرده که به برخی از این روش‌ها در ابتدای اثر اشاره شده است؛ برای فراهم آوردن این اطلاعات، یکایک مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های فارسی، عربی و انگلیسی، مستندها و گفت‌وگوهای تحلیلی و کارشناسی و تمام خاطرات موثق و مستند منتشر شده در خصوص ایشان، ظرف یک سال جمع‌آوری و بررسی شد و با سفر به لبنان و دیدار با جمعی از دوستان، همرزمان و خانواده محترم شهید و حقیقت‌سنجی و اعتبارآزمایی سرفصلها، خاطرات و روایت‌ها، حقایق شبه‌ناپذیر انتخاب و در مدت یک سال به رشته تحریر درآمد.
از دیگر ویژگی‌های کتاب حاضر، چندگانگی لحن و زبان راویان خاطرات و در نتیجه، تنوع لحن‌ها و سبک نگارش کتاب است که در این خصوص هم یادآوری این نکته خالی از لطف نیست. اینکه هر کدام از راویان پرتعداد کتاب بر اساس فرهنگ، تحصیلات و ویژگی‌های فردی یا مناصب اجتماعی‌شان به خاطره‌گویی و تبیین شخصیت ایشان پرداخته‌اند و از این رو در زبان و شیوه بیانشان تفاوت‌های اساسی به چشم می‌خورد. ترجمه برخی مقالات یا سخنرانی‌ها از زبان عربی به فارسی در عین تلاش برای حفظ شیوه به کارگیری کلمات و سیاق کلامی راوی هم بر این تفاوت‌ها و چندگانگی سبک نگارش افزوده و منجر به شکل‌گیری متنی شده است که از نظر کلامی، ادبی و نگارشی گوناگون و چون منظره‌ای ناب و رنگارنگ است. در مجموع، کتاب حاج فلسطین، خاطراتی متنوع از فرمانده غیوری است که بنیانگذار یگان نظامی حزب‌الله لبنان و از فرماندهان جنگ 33روزه بود و در اوایل دهه 80 به شاخه نظامی جنبش آزادی‌بخش فلسطین و از همان زمان به جنبش امل و پس از آن به حزب‌الله پیوست. سال‌ها از چهره‌های شاخص، فعال و تأثیرگذار محور مقاومت بود و سرانجام ۲۳ بهمن سال ۱۳۸۶ در پی انفجار در خودرو بمب‌گذاری شده در دمشق به شهادت رسید.