جذب گردشگران‌فرهنگی یک کشور پرجمعیت
نمایشگاه یک ساله «شکوه ایران باستان» با 211 شیء فرهنگی- تاریخی در چین برگزار می شود
زهرا کشوری
دبیر گروه زیست‌بوم
211 شیء ایرانی- اسلامی از کشورمان به‌زودی به چین خواهد رفت تا شهروندان این کشور پرجمعیت باستانی از نزدیک به تماشای آن بنشینند. آنها جام زرین با نقش اسب شاخدار، از تمدن مارلیک در گیلان را خواهند دید. آجر لعابدار با نقش جانور را از تپه اوراتویی قلایچی در بوکان نظاره خواهند کرد. در زیبایی پارچ دسته‌دار نقره‌ای و تکوک زرین به شکل سر شیر از همدان خیره می شوند و تاریخ 2500 ساله هخامنشی‌ها را در نقش جلو تنه شیر از جنس لاجورد تخت جمشید مرور می کنند. این آثار آنطور که هادی میرزایی مدیر اداره‌کل موزه‌ها می گوید به مدت یک سال در چین خواهند بود. چینی‌ها به مدت یک سال از 21 دی ماه سال جاری تا 22 دی ماه سال 1403 فرصت خواهند داشت که آثار فرهنگی ایران را در نمایشگاه «شکوه ایران باستان» در موزه‌های کاخ ممنوعه پکن، شانگهای، گوانگژو، شنزن، شیان و ارومچی ببینند.
نمایشگاه «شکوه ایران باستان» را باید ادامه مسیری دانست که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور در آن به دنبال جذب گردشگران چینی است.
یکی از اسنادی که در سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور (در فوریه 2023) به امضای دو کشور رسید، سند همکاری‌های گردشگری ایران و چین بود. توسعه همکاری‌های گردشگری از طریق بخش‌های خصوصی دو کشور از مفاد اصلی آن سند است. همچنین توسعه گردشگری ایران یکی از موضوعاتی است که در برنامه همکاری‌های جامع ( ۲۵ ساله) ایران و چین به آن اشاره شده است. معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در همین راستا میز گردشگری چین را هم تشکیل داده تا آنطور که علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری کشور گفته است تمامی موانع و محدودیت‌های موجود را با کمک و حمایت بخش‌های خصوصی دو کشور از میان برداریم تا اتباع چینی آسوده خاطر به ایران سفر کنند.
لغو روادید
ایران چندی پیش «در راستای افزایش جذب توریست‌ها و میهمانان از چین و تسهیل ورود گردشگران چینی به ایران» روادید را هم برای ورود گردشگران چینی لغو کرد. آنطور که فعالان بخش خصوصی گردشگری به ایران گفته‌اند لغو ویزا به جذب بیشتر گردشگران چینی در کشور منجر شده است. آنها احتمال می دهند ایران، بهار سال آینده، میزبان گردشگران چینی بیشتری باشد.
به گفته حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، «چین در سال، 170 تا 180 میلیون گردشگر خروجی دارد. طبق توافقی که با ایران انجام داده است قرار است 5 درصد از این گردشگران به ایران بیایند چون گردشگران چینی از طریق دولت به سفر می‌روند.» در 7 ماه سال جاری بیش از 50 هزار چینی از طریق ایرلاین‌های دولتی وارد ایران شده‌اند. البته مصطفی شفیعی‌شکیب، رئیس جامعه تورگردانان ایران تعداد گردشگران چینی را که در این بازه زمانی به ایران آمده‌اند بیش از عدد اعلام شده می داند.
با وجود این، او می گوید: به‌رغم جذب شماری از گردشگران چینی، ایران هنوز نتوانسته آن گردشگران متمول چینی را که به امریکا و اروپا سفر می کنند جذب کند.
چین بازاری نوظهور است که بسیاری از کشورهای دنیا به‌دنبال جذب گردشگران آن هستند. تعداد بالای گردشگران خروجی این کشور باعث شده تا دنیا از آن به سونامی زرد گردشگران چینی یاد کند. ایران برای جذب گردشگران چینی رقبای زیادی چون ترکیه، رژیم اشغالگر قدس، اردن، روسیه و… دارد.
نشست‌های رودررو
شهریور ماه سال جاری نیز 17 تور اپراتور از ایران همراه با معاون گردشگری کشور به چین سفر کردند. تور اپراتورهای ایرانی در این سفر با 74 آژانس گردشگری در گوانجو، 32 آژانس در شنزن و 99 تور اپراتور در شانگهای نشست‌های «بی تو بی» برگزار کردند. بخش خصوصی ایرانی فعال در حوزه بازار چین، گردشگران چینی را توریست‌هایی می داند که هنوز با مقاصد گردشگری زیادی آشنا نیستند. آنها در حال تجربه مسیرهای انتخابی هستند. به گفته فعالان این مسیرها را تعدادی شرکت دولتی و نیمه‌دولتی «مسافرفرست» برای آنها مشخص می‌کند.
آنطور هم که شالبافیان، معاون گردشگری پیشتر به «ایران» گفته است، دیدارهای رودررو به وقت شهریور ماه در چین، نشان داد چینی‌ها شناخت زیادی از ایران ندارند. برای مثال خبر لغو ویزا آنطور که باید و شاید به گوش آنها نرسیده بود. شالبافیان، عمده گردشگران چینی را گردشگران فرهنگی و تجاری می داند. همان گردشگرانی که نمایشگاه شکوه ایران باستان می تواند آنها را مسافر تاریخ ایران باستان و ایرانی تاریخی کند.
سرمجسمه از خمیر آبی، تخت جمشید، نیم‌تنه انسانی گچی، از حاجی آباد فارس، کاسه شیشه‌ای ساسانی متعلق به دیلمان گیلان، بشقاب نقره‌ای ساسانی و بشقاب پایه‌دار نقره‌ای با نقش سوارکار که از دوران ساسانی به یادگار مانده از دیگر آثار شاخصی است که در این نمایشگاه به نمایش در خواهد آمد. علاوه بر 211 شیء فرهنگی تاریخی ایران از دوره‌های تاریخی و اسلامی، 5 اثر بازآفرینی شده (مولاژ) از اشیای منتخب موزه ملی ایران، استان گلستان، استان گیلان و استان فارس در نمایشگاه شکوه ایران باستان به نمایش درخواهد آمد.