در سه ماهه دوم سال 1402، سهم بیکاران روستایی از کل بیکاران کشور 15.1 درصد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تعداد بیکاران روستایی 3 درصد با کاهش مواجه شده‌اند.
روند شاخص بهبود بازار کار در تابستان سال 1402 مثل فصل بهار همین سال ادامه یافت و گزارش مرکز آمار از اشتغال و بیکاری این فصل نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در تابستان سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با 1 درصد کاهش به 7.9 درصد رسید. نرخ اشتغال نیز در این بازه زمانی با 0.1 درصد افزایش به 38.3 درصد رسید و نرخ مشارکت اقتصادی نیز روند افزایشی خود را در تابستان ادامه داد و به 41.6 درصد رسید.
روایت مرکز آمار از اشتغال و بیکاری تابستان سال 1402 حکایت از آن دارد که نرخ بیکاری روستاییان از روند کاهشی برخوردار بوده است. به‌طوری‌که در این فصل نسبت به سه ماهه دوم سال 1401، نرخ بیکاری روستایی 1.8 درصد کاهش یافته و از 6.8 درصد به 5 درصد رسیده است.

وضعیت اشتغال روستایی
اشتغالزایی روستایی نیز رو به رشد بوده است. داده‌ها نشان می‌دهند که نرخ اشتغال روستایی در تابستان سال 1402 نسبت به تابستان سال 1401، 1.3 درصد با افزایش مواجه شده و به 41.1 درصد رسیده است.
تعداد شاغلان روستایی در تابستان سال 1402 بالغ بر 5 میلیون و 988هزار نفر بوده است. این در حالی است که تعداد روستاییان بیکار در این بازه زمانی با بیش از 104 هزار نفر کاهش به 317 هزار نفر رسیده است.
سهم تعداد شاغلان روستایی از کل تعداد شاغلان کشور در تابستان امسال 24.2 درصد بوده است. این سهم اگر چه نسبت به تابستان سال گذشته 0.2 درصد کاهش نشان می‌دهد اما به دلیل افزایش نرخ مشارکت اقتصادی روستاییان در تابستان سال‌جاری نسبت به تابستان سال گذشته، این گزاره طبیعی بوده و سیگنال مثبتی به بازار کار روستاییان دارد.
نرخ مشارکت اقتصادی روستاییان در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته به 43.6 درصد رسید که از افزایش 0.5 درصدی نرخ مشارکت در بین کارجویان روستایی حکایت دارد. نرخ مشارکت اقتصادی بدین معنی است که جمعیت فعال یعنی شاغل یا در جست‌و‌جوی کار بیشتر شده است و این نشان می‌دهد امیدواری به یافتن کار به دلیل بهبود کسب و کار افزایش یافته است.

وضعیت بیکاران روستایی
آنچه روند بهبود شاخص بازار کار روستایی را برجسته می‌کند، کاهش سهم بیکاران روستایی در فصل تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته است. به عبارتی اگرچه نرخ بیکاری روستایی در تابستان امسال با کاهش 1.8 درصدی مواجه شده اما سهم تعداد بیکاران روستایی از مجموع تعداد کل بیکاران کشور 3 درصد کاهش یافته است.
به معنای دیگر در تابستان سال‌جاری سهم بیکاران روستایی از مجموع کل بیکاران کشور 15.1 درصد بوده که این میزان در تابستان سال گذشته 18.1 درصد بود. بنابراین سهم بیکاران در سه ماهه دوم امسال 3 درصد نسبت به سه ماهه دوم سال گذشته افت داشته است.
در سه ماهه دوم سال 1402، تعداد بیکاران کل کشور که شامل جمعیت 15 ساله و بیشتر می‌شود، 2 میلیون و 115 هزار نفر بود که 317 هزار نفر از آنها بیکاران روستایی هستند.
تعداد بیکاران کل کشور در تابستان امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 217 هزار نفر کاهش داشته که در روستاییان این تعداد حدود 105 هزار نفر بوده است.

گروه سنی 15 تا 24 ساله
گزارش مرکز آمار از اشتغال و بیکاری تابستان سال 1402 نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در گروه سنی 15 تا 24 ساله روستایی نیز کاهشی بوده است.
در تابستان سال‌جاری نرخ بیکاری این گروه سنی با کاهش 3.5 درصدی نسبت به تابستان سال گذشته به 14.8 درصد رسید.
نکته قابل تأمل اینکه در تابستان امسال سهم تعداد بیکاران روستایی از مجموع تعداد بیکاران کشوری در این گروه سنی، 19.6 درصد بوده است که این رقم در مقایسه با تابستان سال گذشته 2.6 درصد کاهش نشان می‌دهد. در سه ماهه دوم سال گذشته سهم بیکاران روستایی از کل بیکاران این گروه سنی 22.2 درصد بوده است.
تابستان امسال، تعداد بیکاران گروه سنی 15 تا 24 ساله، 536 هزار نفر بود که از این تعداد 105 هزار نفر روستایی بودند.
در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته، نرخ بیکاری گروه سنی 15 تا 24 ساله 2.9 درصد کاهش یافت و در کانال 20.1 درصد قرار گرفت.

گروه سنی 18 تا 35 ساله
نرخ بیکاری در گروه سنی 18 تا 35 ساله نیز در تابستان امسال کاهشی بود و این روند در بیکاران روستایی چشمگیر بود. در این فصل نسبت به فصل تابستان سال گذشته نرخ بیکاری این گروه سنی با 1.2 درصد کاهش به 15 درصد رسید. این نرخ در گروه سنی روستایی 2.2 درصد کاهش داشت و نرخ آن را به 10.8 درصد رساند.
در تابستان امسال، کاهش نرخ بیکاری گروه سنی 18 تا 35 ساله روستایی نسبت به شهرنشینان شتاب بیشتری داشت. بدین‌گونه که نرخ بیکاری شهری در این گروه سنی 1 درصد کاهش یافت و نرخ آن را به 16.2 درصد رساند.
در این میان سهم تعداد بیکاران این گروه سنی در بین روستاییان از مجموع کل بیکاران این گروه سنی در تابستان امسال15.5 درصد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2.9 درصد کاهش نشان می‌دهد.
در تابستان سال‌جاری تعداد کل بیکاران گروه سنی 18 تا 35 ساله، 1 میلیون و 520 هزار نفر بوده که از این میان 237 هزار نفر از آنها روستایی بوده‌اند.

جمعیت 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی
در سه ماهه دوم امسال نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی نسبت به سه ماهه دوم سال گذشته به 12 درصد کاهش یافته که نشان از افت 1.2 درصدی دارد.
این میزان در این گروه سنی روستاییان با شیب تندی کاهش داشته و 4 درصد کاهش یافته است. نرخ بیکاری این گروه سنی در روستاییان در تابستان سال گذشته 19 درصد بوده که در تابستان سال‌جاری به 15 درصد رسیده است. سهم بیکاران روستایی در گروه سنی جمعیت 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل دانشگاهی از میان کل بیکاران این گروه سنی در تابستان سال‌جاری 10.4 درصد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2.1 درصد کاهش نشان می‌دهد.
تعداد بیکاران گروه سنی 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل دانشگاهی در تابستان سال‌جاری 905 هزار نفر بوده که از این میان 94 هزار نفر به روستاییان اختصاص داشته است.

بــــرش

دلایل کاهش نرخ بیکاری در روستاها
آنچه مشخص است، همچنان‌که اشتغال روستایی در تابستان سال‌جاری نسبت به تابستان سال گذشته افزایشی بوده است، به همان اندازه بیکاری روستایی نیز روند کاهشی داشته است.
افزایش اشتغال خانگی، گسترش حمایت‌های دولت از طرح‌های اشتغالزایی روستایی، مثل راه‌اندازی صندوق خرده محلی برای کسب و کار روستایی و همچنین طرح روستا تعاون از مهمترین برنامه‌های دولت سیزدهم در راستای افزایش اشتغالزایی و کاهش نرخ بیکاری بوده است.
در طرح روستا تعاون تلاش بر این است که به بحث زنجیره و ایجاد ارتباط بین آنها و تعاونی‌های شهری و فروش محصولاتشان بیشتر پرداخته شود چراکه تعاونی در روستا تشکیل می‌شود و اگر نتواند محصولاتش را بفروشد، قطعاً دردسرهای زیادی ایجاد می‌شود و ممکن است به انحلال تعاونی منجر شود؛ بنابراین ایجاد پیوندهای عمودی و افقی بین تعاونی‌ها ازجمله تعاونی‌های روستایی از اهمیت بالایی برخوردار است.