حمیرا حیدریان
خبرنگار

ساختمان‌های سبز، با استفاده بهینه از منابع و مصالح طبیعی، طراحی و ساخته می‌شوند. این ساختمان‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و طراحی‌های خاص، انرژی مصرفی را کاهش داده، از بازیافت مواد و استفاده از منابع طبیعی مانند نور خورشید، آب و باد برای تأمین نیازهای خود استفاده می‌کنند.
 معماران با در نظر گرفتن محیط زیست و عوامل مختلف از جمله ارتفاع، جهت، موقعیت نسبت به خورشید و باد و … طراحی‌هایی ارائه می‌کنند که از انرژی مصرفی کمتری استفاده کرده و با مصرف بهینه منابع، به ساختمان‌های پایدار تبدیل می‌شوند. همچنین معماران با استفاده از مصالح طبیعی و بازیافتی، سعی در کاهش تأثیرات منفی ساختمان‌ها بر محیط زیست دارند؛ موضوعی که حالا استان اصفهان پس از تهران به فکر اجرایی شدن آن در سطح کلان افتاده و به گفته مسئولان پروژه در همین ابتدای کار شهروندان و انبوه‌سازان بسیاری از این طرح استقبال کرده‌اند. طرحی که نه تنها از نظر بصری و روانی زیبا و آرامش بخش است بلکه نقش مؤثری در حفظ سلامت محیط زیست خواهد داشت.
 رئیس اداره مطالعات و برنامه‌ریزی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» در این خصوص با بیان اینکه معاونت شهرسازی و معماری و همچنین معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان لایحه حمایت از ساختمان‌ها و فضاهای شهری سازگار با محیط زیست را در سال ۱۴۰۰ تهیه کرده است، گفت: در این لایحه شاخص‌های مختلفی ارائه شده است که آبگرمکن‌های خورشیدی، بازچرخانی آب خاکستری، بام سبز، دیوار سبز، مدیریت آب باران، سرشیرهای کاهنده مصرف آب، مقررات ملی ساختمان، انرژی‌های برق، آب و گاز و پسماند از جمله آنهاست که پس از برگزاری جلسات متعدد با کمیسیون محیط زیست و سلامت شورای اسلامی شهر اصفهان، این لایحه تصویب شد.
فریاد پرهیز با اشاره به اینکه در این لایحه نظام ارزیابی و رتبه‌بندی ساختمان‌ها در چند رده تقسیم‌بندی شده است، افزود: ساختمان‌های درجه ۲ باید ۳۰ درصد امتیاز شاخص‌، ساختمان‌های درجه یک ۵۰ درصد، ساختمان‌های ممتاز ۷۰ درصد و ساختمان‌های دوستدار محیط زیست ۹۰ تا 100درصد از امتیازهای شاخص لایحه را کسب کنند.
 وی با اشاره به جدید بودن این طرح در این استان بیان کرد: استان اصفهان پس از استان تهران دومین استانی است که به اجرا شدن این طرح ورود کرده اما از لحاظ استفاده از شاخص‌هایی چون آبگرمکن‌های خورشیدی و پنل و... پیش از تهران اقدام کرده است.
این مسئول با بیان اینکه دبیرخانه‌ای به این منظور در معاونت شهرسازی و معماری تشکیل شده است، تصریح کرد: این ستاد از نمایندگان سازمان نظام مهندسی استان، مرکز تحقیقات مسکن‌ وزارت راه و شهرسازی، وزارت شهرسازی و شهرداری اصفهان تشکیل شده است که با درخواست هر متقاضی ساخت ساختمان، نظام ارزیابی و رتبه‌بندی، ساختمان‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند و میزان درصد امتیاز براساس شاخص‌های مشخص شده مورد سنجش قرار می‌گیرد.
پرهیز با بیان اینکه این لایحه از طرف شورای اسلامی شهر مصوب و ابلاغ شده و در حال حاضر برای ساختمان‌های جدید در حال اجرا است، بیان کرد: بر اساس قراردادی که در دبیرخانه بین مالک و شهرداری منعقد می‌شود، سازنده‌ها و شهروندانی که تمایل دارند از این مشوق‌ها استفاده کنند، ابتدا باید ثبت‌نام و سپس قراردادی را با شهرداری منعقد کنند. گفتنی است از زمان ایجاد دبیرخانه میزان استقبال سازندگان- که اکثراً انبوه‌ساز هستند- بسیار زیاد بوده و برای ادامه این طرح، فرهنگ‌سازی می‌تواند بسیار مؤثر باشد کما اینکه در همایش ملی مدیریت انرژی در ساختمان که در آذرماه برگزار شد با تجلیل و دادن برچسب سبز به مالکانی که ساختمان‌های سبزتاکنون احداث کرده‌اند، اقدام به تشویق سازندگان و انبوه‌سازان کرده‌ایم.
وی اجرای این طرح را برای تمامی ساختمان‌هایی که شاخص‌های ذکر شده را دارند، قابل اجرا خواند و بیان کرد: این طرح در خانه‌های ویلایی، ساختمان‌های چند طبقه و مجتمع‌ها قابل اجرا است. اطلاعات و آمار متقاضیان و اینکه بیشتر در کدام مناطق این طرح شکل اجرایی گرفته است تا پایان سال‌جاری تدوین می‌شود.
 رئیس اداره مطالعات و برنامه‌ریزی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان با بیان اینکه از سوی شهرداری مشوق‌هایی برای این ساختمان‌ها در نظر گرفته شده است، افزود: بر این اساس، ساختمان سازگار با محیط زیست درجه دو ۲۰ درصد، ساختمان سازگار با محیط زیست درجه یک ۳۰ درصد، ساختمان ممتاز ۴۰ درصد و ساختمان دوستدار طبیعت ۵۰ درصد تخفیف در هزینه‌های دریافت پروانه ساخت دریافت می‌کنند.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان نیز با بیان اینکه سال‌های زیادی است مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان به کاهش انرژی ساختمان‌ها و پایداری آنها اشاره دارد، اظهار کرد: برخی سازندگان در بخش خصوصی به‌دلیل مزیت‌ها و صرفه‌جویی‌ها از جمله کاهش مصرف انرژی، به اینگونه ساختمان‌ها روی آورده‌اند که برای سازنده و محیط‌ زیست منفعت زیادی دارد.
نور صالحی در ادامه با اشاره به اینکه ساخت اینگونه ساختمان‌ها برای شهروندان هزینه زیادی ندارد، افزود: در حال حاضر برخی انبوه‌سازان به احداث اینگونه ساختمان‌ها روی آورده‌اند تا بتوانند برچسب ساختمان سبز را دریافت کنند. با توجه به الگو و نقشه‌های طراحی شده از نظر هزینه‌های اقتصادی و کیفیت مصالح،  این ساختمان‌ها صرفه اقتصادی بیشتری دارد و پیش‌بینی می‌شود در آینده با افزایش هزینه‌های انرژی در کشور تعداد ساختمان‌های سبز بیشتر خواهد شد.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان نیز پیشتر گفته بود: یکی از انواع فضای سبز، فضای سبز در عرصه‌های افقی و عمودی است که در حوزه‌های معماری و سیمای شهری مورد توجه است و اینکه چگونه باید سطوح یک ساختمان را از مصالح طبیعی، فضای سبز و پوشش‌های سبز همچون گل و گیاه، درختچه یا حتی درخت نماکاری کرد  نیز مطرح شده که این موضوع در اصفهان مورد توجه بوده، اما نظام‌مند نشده است.
سید امیرسامع اظهار کرد: گاهی مطرح می‌شود که با توجه به کمبود منابع آبی در اصفهان، آیا باید توسعه فضای سبز و احداث فضای سبز در عرصه‌های افقی و عمودی انجام شود یا خیر؟ پاسخ این است که با بازچرخانی آب خاکستری فاضلاب برای آبیاری این عرصه‌ها قابل استفاده خواهد بود.
وی اظهار داشت: یکی از ویژگی‌های ساختمان‌های سازگار با محیط زیست، سطوح عمودی و افقی فضای سبز است که در قالب همین مصوبه مورد توجه قرار گرفته است؛ ماندگاری این عرصه‌ها نیز باید مورد توجه باشد تا در زمان‌هایی همچون گرمای تابستان، دچار مشکل نشود. گاهی پیش آمده که اقداماتی برای ایجاد این سطوح انجام شده است اما با توجه به اینکه اصول فنی رعایت نشده، این عرصه‌ها دچار مشکل شده است که پس از آن باید مورد بازآفرینی قرار گیرد و حتی امکان دارد بهره‌برداران از این کار هزینه‌بردار منصرف شوند.
این مسئول عنوان کرد: یک نوع دیگر نیز جانمایی گلدان‌های گل در تراس و بالکن منازل است و شهروندان این گلدان‌ها را به‌صورت ایمن روی نرده‌ها قرار دادند که هم از لحاظ سیمای شهری، هم از نظر مشرف نبودن بر فضا و هم از نظر حرارتی تأثیرگذاری مناسبی دارد.

بــــرش

لایحه‌حمایت از ساختمان‌ها و فضاهای شهری سازگار با محیط زیست توسط  معاونت شهرسازی و معماری و همچنین معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان تهیه شده است. در این لایحه شاخص‌های مختلفی ارائه شده است که آبگرمکن‌های خورشیدی، بازچرخانی آب خاکستری، بام سبز، دیوار سبز، مدیریت آب باران، سرشیرهای کاهنده مصرف آب، مقررات ملی ساختمان، انرژی‌های برق، آب و گاز و پسماند از جمله آنهاست که پس از برگزاری جلسات متعدد با کمیسیون محیط زیست و سلامت شورای اسلامی شهر اصفهان، این لایحه تصویب شد.