رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران:
هر چقدر یک کشور پیشرفته‌تر باشد حوادث را محلی‌تر مدیریت می‌کند
مهسا قوی قلب
خبرنگار
بروز حوادث و بلایای طبیعی و بحران‌ها، واقعیتی اجتناب ناپذیر در کل دنیاست؛ سالانه در نقاط مختلف کشور حوادثی مثل زلزله، سیل و آتش سوزی جنگل‌ها روی می‌دهد. بحران، به خودی خود، نظم طبیعی زندگی را بر هم می‌زند و در صورت نبود مدیریت صحیح، می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به منطقه وارد کند. اما در برخورد با بحران و برای مدیریت آن به چه نکاتی باید توجه کرد؟
دکترعلی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، در حاشیه دوره آموزش خبرنگاری بحران که با هدف آشنایی خبرنگاران با مفاهیم کلیدی مدیریت بحران در صحنه برگزار شد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» در این زمینه عنوان کرد: مخاطره پدیده‌ای فیزیکی است که ویژگی اصلی آن توان آسیب زدن به زندگی ماست. اگر حادثه، جامعه را از شرایط عادی خارج کند و نیازمند مداخله جدید نیروهای امدادی باشد، شرایط اضطراری است. استفاده از کلمه حوادث غیرمترقبه برای تشریح وضعیت زلزله‌خیزی اشتباه است، زیرا در کشور ما زلزله رخدادی است که همواره اتفاق می‌افتد.
وی افزود: هر چقدر یک کشور پیشرفته‌تر باشد، حوادث را محلی‌تر مدیریت می‌کند و هرچه کنترل هر بحران به مراتب بالاتر نیازمند باشد، نشان دهنده این است که مدیریت محلی خوبی صورت نگرفته است.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، با اشاره به اهمیت هماهنگی و مدیریت واحد در حوادث، گفت: حادثه موجودی زنده است؛ حین وقوع هر حادثه‌ای احتمال وقوع حوادث دیگری متأثر از آن حادثه اصلی وجود دارد که باید به آن توجه کرد.
مدیریت بحران
با توجه به سه مرحله پیشگیری
آمادگی در حین وقوع و پس از وقوع
صمیم مرادی روزبهانی، معاون آمادگی و عملیات سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، به تشریح چرخه مدیریت بحران و تقسیم بندی آن در پیش، حین و پس از بحران پرداخت و درباره مراحل مختلف چرخه پیشگیری، آمادگی، مقابله و بازیابی توضیح داد: بحران سه مؤلفه دارد؛ اول اینکه تهدید ایجاد می‌کند، محدودیت وقت دارد و شگفتی ایجاد می‌کند. درنتیجه با شناخت بهتر بحران، امکانات و محدودیت‌ها می‌توانیم از افزایش آسیب‌پذیری جلوگیری‌کنیم.
وی گفت: پیشگیری مجموعه تمهیدات و اقداماتی است که عمدتاً پیش از وقوع بحران و لزوماً در حین یا پس از وقوع بحران با هدف جلوگیری از بروز خطر یا کاهش آثار زیانبار آن انجام می‌شود. در این زمینه، نوسازی بافت‌های فرسوده، مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای پل‌ها، مقاوم‌سازی ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز و نمونه‌هایی از این دست باید انجام شود.
روزبهانی، در خصوص اقدامات لازم پیش و پس از وقوع بحران توضیح داد: انتقال اطلاعات مناسب درباره خطرات موجود در محیط پس از ارزیابی ریسک باید صورت پذیرد. همچنین افزایش آگاهی عمومی مردم درباره چگونگی شناسایی و ارائه اطلاعات مربوط به حوادث را باید مدنظر داشته باشیم. در زمینه پس از وقوع نیز، استفاده از توان رسانه‌ای به عنوان یک سیستم هشدار مؤثر و در دسترس برای مردم، به اشتراک گذاشتن پیام‌های سریع و قابل اجرا برای مردم در زمان وقوع حوادث، واگذاری نقش توان رصد در پیشگیری از اتفاقات قریب الوقوع
و پیامدهای حادثه و اطلاع‌رسانی به تمام اقشار آسیب دیده جامعه، با ابزارهای لازم متناسب با نیازمندی‌ها و محدودیت‌های آنها باید در اولویت امور باشد.
او در زمینه آمادگی در مقوله بحران گفت: پدیده‌های مهم در افزایش آمادگی، شامل مطالعه، تحقیق، جمع‌آوری اطلاعات، برنامه‌ریزی، سازماندهی، طراحی، تأمین منابع و امکانات، آموزش، تمرین و مانور، تجهیز مرکز فرماندهی و کنترل، توسعه سیستم شتابنگاری، تأمین و ذخیره تجهیزات، فعال‌سازی ستادها و اجرای مانورها، تشکیل گروه‌های مردمی، شناسایی اماکن اسکان اضطراری و مقابله و بازسازی است.