از ائتلاف سازی صوری بایدن در منطقه استقبال نشد
انزوای کاخ سفید در دریای سرخ
فائزه سادات یوسفی
خبرنگار
بعد از ضربه راهبردی مقاومت یمن به رژیم صهیونیستی و به تبع آن، ایالات متحده، کاخ سفید اقداماتی را برای جلوگیری از تداوم حکمرانی یمن بر دریای سرخ و تنگه استراتژیک باب المندب کلید زد و با راهاندازی یک ائتلاف دریایی دست به تهدید انصارالله زد. این در حالی است که ارتش یمن این روزها با اثبات اراده خود در عملی کردن تهدیدات و ایجاد مخاطرات برای منافع محور عبری-غربی، به دشمن استراتژیک آنها مبدل شده و از همین روی، تکاپوی واشنگتن را برای ممانعت از گسترش میدانی و همچنین سطوح تهدیدات برانگیخته است.
در همین راستا امریکا طی هفتههای گذشته برای گره گشایی از کارزار مقابله با یمن مدعی راهاندازی ائتلافی متشکل از 40 کشور برای صف آرایی در برابر دولت انصارالله شد. همچنین لوید آستین وزیر دفاع امریکا بهصورت رسمی از تشکیل یک ائتلاف چندملیتی با هدف ادعایی تأمین امنیت مسیر کشتیهای تجاری در دریای سرخ که به عملیات دریایی «نگهبان رفاه» موسوم است، خبر داد. او در ادامه سخنان خود گفت که کشورهای انگلیس، فرانسه، ایتالیا، هلند، نروژ، سیشل و اسپانیا و همچنین کشور عربی بحرین در این ائتلاف حاضر هستند. در حال حاضر، کنترل اوضاع برای امریکا چنان دشوار است که این کشور را وادار کرده نیروهای خود را به این منطقه گسیل کند. در آخرین اقدام، ناوگروه ناوهواپیمابر آیزنهاور به دیگر ناوهای مستقر خود در دریای سرخ و آبهای پیرامونی چون ناو میسن و کارنی الحاق شد. پیشتر نیز چند ناو هواپیمابر امریکایی به همراه چندین ناوشکن فرانسوی و انگلیسی طی تحرکات ارتش یمن در منطقه حضور پیدا کرده بودند.
واکنش یمن
در پی اعلام تشکیل ائتلاف دریایی، دولت یمن نسبت به آن واکنش نشان داد و محمد البخیتی از اعضای ارشد دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن با دادن لقب «کثیفترین ائتلاف» به ائتلاف امریکایی گفت آنها میتوانند با هر ائتلافی که توسط امریکا در دریای سرخ تشکیل شود، مقابله کنند. مقامات یمن همچنین ذکر کردند که موضعشان در برابر جنگ نوار غزه تغییری نخواهد کرد و به حملات به کشتیهای مرتبط با اسرائیل ادامه خواهند داد.
ائتلافی جدید در فهرست ائتلافهای ناکارآمد
ائتلاف سازی، عنوانی است که جنبه عملیات روانی در آن غالب بوده و بیشتر به نمایشی برای قدرت نمایی در مقابل ارتش یمن میماند. امریکا با پروپاگاندای رسانه ای - سیاسی میکوشد، تهدیدات یمن علیه صهیونیستها را در کانال تهدیدات جهانی-تجاری وارد کرده و از این رو دولتها را با خود در این زمینه همراه کند. امری که البته از دیدگاه مقامات کشورهای منطقهای و با توجه به سابقه ناکام امریکا در ائتلاف چندین کشور علیه یمن در خلال جنگ 9 ساله، امری ناکارآمد است. طی دو سال گذشته برای ادعای مقابله با انتقال تسلیحات از ایران به سمت یمن، طرح ۱۵۳ نیروی دریایی امریکا با مشارکت صوری ۱۳ کشور به وجود آمد که در نهایت خروجی جدی و قابل اعتنایی نداشت. عدم وجود نام عربستان، امارات و سایر کشورهای عربی در لیست مذکور و حضور تنها کشور عربی بحرین که پیشتر به عادیسازی روی آورده به همین ناکامی امریکا در ائتلاف سازیها بر میگردد.
دلایل سه گانه اعراب برای عدم همراهی
اگر کشورهای عربی منطقه علی رغم همکاریهای پشت پرده و نیمه پنهان با رژیم صهیونیستی و عدم بکارگیری ابزارهای در دسترس برای فشار علیه این رژیم، رفتار محتاطانهای را در قبال آن اتخاذ کردهاند، به سه دلیل اصلی بر میگردد. در وهله اول، تجربه جنگ 9 ساله ائتلاف سعودی علیه یمن بخوبی نشان داد که بکارگیری گزینه جنگ نه تنها عوایدی را نصیب آنها نمیکند بلکه شرایط را به لحاظ سیاسی و امنیتی بغرنجتر کرده و میتواند اوضاع آرام کنونی را مستعد تنشی پایدار کند. به خصوص که قدرت نظامی و لجستیکی ارتش یمن در برهه کنونی با تصویر آن در انتهای جنگ مذکور، فاصله معناداری پیدا کرده و هر گونه خیال برتری بر آن را در نگاه این کشورها زدوده است. از سوی دیگر، سیاست برخی کشورهای عربی بعد از شکست در جنگ در سوریه و یمن تغییر جهت داده و در مسیر ایجاد ثبات منطقهای و دوری گزیدن از هر گونه تشنج پیش رفته است. تحمل هزینهای گزاف در این جنگها در ازای عدم کسب منافع حداقلی، آنها را به سمت بازیابی اقتصادی کشانده است. بویژه که دولتهای مذکور به درک درستی از تغییر نظام بینالملل به سمت چندقطبی رسیده و دیگر نمیخواهند در میدان ایالات متحده بازیگری کرده و خواهان برقراری مناسبات سازنده با دیگر قدرتهای جهانی چون چین هستند.
دلیل دیگر آنکه، مقابله با یمن که در خطوط دفاعی علیه صهیونیستها مشارکت دارد، حاوی پیام صریح به جهان در حمایت از جنایات اشغالگران است که به تبع آن پیامدهای منفی را در میان مردم و ملتهای مسلمان منطقه خواهد داشت. برخی اعراب به رغم رویکرد عملی خنثی و ناکارآمد بعد از طوفان الاقصی، تمایل دارند که وجهه خود را در حمایت سنتی از مسأله فلسطین در جهان اسلام حفظ کنند. به عنوان نمونه یکی از چالشهای پیش روی فرایند عادیسازی عربستان و اسرائیل پیش از 7 اکتبر، وجود این موضوع بود.