احیای خلیج گرگان در آستانه دومین سفر استانی رئیس جمهور به گلستان
نجات گلستان از بحران ریزگردها
گلستان فردا پنجشنبه میزبان رئیسجمهور در دور دوم سفر استانی دولت سیزدهم به این استان است. در این سفر افزون بر افتتاح دهها پروژهای که احداث و تکمیل آن در دور اول سفر هیأت دولت مصوب شده بود، طرحها و پروژههای جدید با تخصیص اعتبارات ویژه در حوزههای عمرانی، اقتصادی، اجتماعی و... مصوب میشود.
یکی از مصوبات مهم در سفر اول رئیسجمهور به گلستان احیای خلیج گرگان و آبرسانی به این پهنه محیطزیستی درحال احتضار بود.
خلیجگرگان بزرگترین مخزن آب لبشور یا نسبتاً شیرین متصل به دریایخزر، سالهاست که با مشکلات و چالشهای متعددی روبهرو است.
این پهنه آبی با مشکلاتی همچون عدمتخصیص حقابه رودخانههای منتهی به این زیستگاه آبی، ورود هزاران لیتر فاضلاب خانگی، پساب صنعتی و زهآب کشاورزی، نشست رسوبات و مسدودشدن کانالهای آبرسان حائل بین خلیج گرگان و دریایخزر در منطقه چپاقلی، آراکانال (آشور)، خزینی و البته کاهش مشهود نزولات آسمانی، افزایش محسوس دما و رشد چندبرابری میزان تبخیر دست به گریبان است؛ پارامترهایی که طی ۱۰ تا ۲۰ سال گذشته در سکوت، به مرور و خاموش جان خلیج را گرفتهاند.
دستور احیای خلیج گرگان
اسفندماه سال ۱۴۰۰ رئیس دولت سیزدهم در سفر استانی راهی خلیجگرگان و جزیره آشوراده شد، وی پس از دقایقی و بعد از استماع نظر کارشناسان دستور صریح و شفاف آغاز عملیات لایروبی و نجاتبخشی خلیج گرگان را صادر کرد.
چند روز بعد سازمان بنادر و دریانوردی با آغاز عملیات هیدروگرافی بهروزرسانی نقشههای میدانی، مقدمات اجرای یکی از بزرگترین پروژههای زیستمحیطی کشور را محقق کرد.
در ادامه با ترک تشریفات اداری و با ورود قرارگاه سازندگی خاتمالأنبیا عملیات رسوببرداری از کانال آشوراده آغاز شد تا حیات به خلیج گرگان برگردد.
دولت سیزدهم با اجراییکردن گام نخست وعده خود برای نجات خلیج گرگان برای رفع مخاطرات زیستمحیطی، زمینه رونق گردشگری و اقتصاد دریامحور را برای تحقق توسعه متوازن در گلستان فراهم کرد.
جلوگیری از فاجعه زیستمحیطی
مشاور زیستمحیطی پروژه لایروبی خلیج گرگان بااشاره به اقدام امیدبخش دولت سیزدهم در احیای خلیج گرگان، گفت: لایروبی این پهنه آبی، گلستان را از بحران زیستمحیطی بزرگ و فراگیر نجات داد.
رحمان پاتیمار اظهار کرد: قبل از آغاز عملیات اجرایی پروژه خلیجگرگان پایش ۱۲ماهه انجام شد و دادههای موجود نشان میداد وضعیت خلیجگرگان رو به وخامت است.
مشاور زیستمحیطی پروژه لایروبی خلیج گرگان بااشاره به اینکه پس از لایروبی خلیجگرگان، پایشها و مشاهدات بهطور هفتگی انجام میشود، بیان کرد: بررسی وضعیت فعلی خلیجگرگان نشان میدهد، احیای این خلیج در کوتاهمدت ممکن نیست و علاوهبر زمان طولانیتر(حداقل ۱۲ ماه)، به حمایت ویژه دولتمردان نیاز دارد.
پاتیمار بازگشایی کانال چاپاقلی و پمپاژ آب را ضروری خواند و تأکید کرد: اگر اقدام دولت سیزدهم در لایروبی خلیجگرگان نبود، فاجعه زیستمحیطی بسیار زودتر اتفاق میافتاد و در واقع لایروبی این پهنه آبی باید در سالهای گذشته و قبل از ورود وضعیت این خلیج به حالت بحرانی انجام میشد.
وی با بیان اینکه لایروبی خلیجگرگان، گلستان را از بحرانهای زیستمحیطی عمده نجات داد، گفت: اگر لایروبی خلیجگرگان اتفاق نمیافتاد وقوع بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، ریزگرد و دیگر بحرانهای زیستمحیطی در گلستان قطعی بود و کانال چاپاقلی و آشوراده در سال ۱۴۰۲ بهطور کامل بسته میشد.
مشاور زیستمحیطی پروژه لایروبی خلیجگرگان با بیان اینکه کانال آشوراده باید پیش از این بازگشایی میشد، گفت: اقدام دولت در دور دوم سفر هیأتدولت به گلستان بازگشایی کانال خزینی و چاپاقلی است تا جریان آبی در خلیجگرگان تسریع شود و اکوسیستم به حالت قبلی بازگردد.
پیشروی آب خزر در خلیجگرگان
مدیر بنادر و دریانوردی گلستان بااشاره به بهرهبرداری از مرحله اول احیای خلیجگرگان، از پیشروی ۴۰۰ متری آبخزر به سمت سواحل بندرگز خبر داد.
نورالله عباسی درباره تحقق عملیات لایروبی خلیجگرگان و بازگشایی کانال آشوراده، گفت: در مدت زمان کوتاه پس از بازگشایی کانال آشوراده، سطح آب خلیج گرگان تا حد قابلتوجهی بالا آمده است و هماکنون حدود ۴۰۰ متر آب دریایخزر به سمت ساحل بندرگز پیشروی کرده و سطح آب خلیج در پای اسکله چوبی بندرگز نسبت به یک ماه گذشته حدود ۶۵ سانتیمتر افزایش داشته است.
مدیر بنادر و دریانوردی استان گلستان کاهش ۵۰ درصدی شوری آب خلیج نسبت به یک ماه گذشته را از دیگر دستاوردهای عملیات لایروبی و علاجبخشی برشمرد و افزود: پس از بازگشایی کانال آشوراده و پیشروی آب دریا به سمت اسکله، ارتفاع سطح آب خلیج نسبت به یک ماه گذشته و شوری آب به شکل مداوم مورد بررسی قرار میگیرد.
او ادامه داد: با لایروبی کانال آشوراده کیفیت آب خلیج نسبت به گذشته بهتر شده و پیشبینی میشود تا یک ماه آینده شاهد همسطح شدن تراز آب خلیج با دریا باشیم.
نوبت به بازگشایی کانال چاپاقلی رسید
استاندار گلستان هم در آخرین اظهارات خود درخصوص احیای خلیجگرگان گفت: پروژه علاجبخشی خلیجگرگان در واقع اقدامی پیشگیرانه از شکلگیری کانون نمکی ۶۰هزار هکتاری است که مانع از تهدید کشاورزی، منابع طبیعی، جنگلهای هیرکانی و از همه مهمتر سلامت مردم گلستان، شرق مازندران، خراسانهای شمالی و رضوی، سمنان و استان بالکانآباد جمهوری ترکمنستان میشود.
علیمحمد زنگانه افزود: در سفر اول رئیسجمهور به استان، خشکشدن خلیج گرگان به عنوان اَبَرچالش استان مطرح و با دستور ویژه ایشان، ۱۰ روز پس از سفر براساس مصوبه ستاد ملی تالابها اقدامات شانزدهگانه مداخلاتی آغاز شد.
وی گفت: پس از بازگشایی کانال آشوراده نوبت به بازگشایی کانال چاپاقلی و در مداخله دوم به دنبال تغذیه مصنوعی و پمپاژ آب به داخل خلیج هستیم که همزمان با سفر دوم رئیسجمهور به استان که در ماهجاری انجام میشود، اجرایی میشود.
تکمیل پروژه حیاتی سد نرماب
سد نرماب چهلچای مینودشت بهعنوان یکی از پروژههای حیاتی وزارت نیرو در گلستان، به اعتقاد کارشناسان نقش انکارناپذیری در «کنترل سیلابها، تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعت» دارد که دولت سیزدهم با درک این ضرورت در ۲ سال گذشته به همه تعهدات خود در قبال این طرح عمل کرده و همچنان نیز متعهد به انجام آن است.
ساخت سد نرماب چهلچای مینودشت از سال ۱۳۹۰ با اعتبار اولیه سه هزار و ۷۳۰ میلیارد ریال در قالب ۸۵ درصد فاینانس داخلی و سهم قرارگاه سازندگی خاتم و ۱۵ درصد سهم دولت روی رودخانه «نرماب» این شهرستان آغاز شد و قرار بود تا سال ۱۳۹۷ به بهرهبرداری برسد اما به سبب تخصیص نیافتن کامل اعتبارات موردنیاز هماکنون فقط بدنه اصلی آن پایان یافته است.
همچنین قرار است بخشی از آب ۲ رودخانه «چهلچای» مینودشت و «خرمالو» آزادشهر هم هر کدام تا سقف ۵۰ میلیون مترمکعب در سال، با حفر تونلهایی به مخزن سد نرماب منتقل شود که هماکنون فقط سد انحرافی و تونل انتقال آب چهلچای احداث شده و ساخت سد انحرافی و تونل انتقال آب خرمالو باقی مانده است.
تخصیص قطرهچکانی اعتبارات موردنیاز تکمیل و بهرهبرداری از سد نرماب مینودشت که به گفته «ایرج حیدریان» مدیرعامل شرکت آب منطقهای گلستان تاکنون برای عملیات اجرایی آن ۱۶ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال هزینه شده و برای تکمیل کامل آن نیز به ۵۷ هزار میلیارد ریال دیگر نیاز است.
اتصال ۹۹ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار گلستان به اینترنت پرسرعت
مجری ارتباطات روستایی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بیش از ۹۹ درصد روستاهای بالای بیست خانوار استان گلستان به اینترنت پرسرعت و پایدار متصل شدهاند.
ایرج روحی، مجری طرح توسعه ارتباطات روستایی، درباره آخرین وضعیت شبکه ارتباطی استان گلستان، اظهار کرد: در گذشته و براساس آمار رسمی سال ۱۳۹۵، استان گلستان دارای ۹۳۶ روستای بالای بیست خانوار بود که در سالهای اخیر تعدادی از روستاها به شهر تبدیل شدهاند تا تعداد روستاهای بالای بیست خانوار این استان به حدود ۹۳۰ روستا برسد.