نگاهی به کتاب «آسمان گریست» نوشته «تونی کلیفتون»
روایت روزنامه‌نگار سرشناس غربی از جنایات اسرائیل
در ایامی که شاهد کشتار بی‌رحمانه فلسطینی‌ها از سوی رژیم صهیونیستی هستیم انتشارات امیرکبیر چاپ تازه ترجمه «کاظم چایچیان» از کتاب «آسمان گریست» (کشتارهای اسرائیل از دیدگاه ناظران عینی) را روانه کتابفروشی‌ها کرده است. کتابی که نه به قلم نویسنده‌ای فلسطینی و مسلمان، بلکه از نگاه «تونی کلیفتون»، روزنامه‌نگار سرشناس انگلیسی پیش‌روی خوانندگان قرار گرفته که بخش عمده‌ای از فعالیت مطبوعاتی خود را در مناطق عملیات نظامی سپری کرده و از آن مهم‌تر اینکه نسبت به وقایعی که به تصویر می‌کشد فردی بی‌طرف محسوب می‌شود.
پیام حق و حقیقت در بیدار ساختن وجدان غرب
به گزارش «ایران»، کتاب حاضر گواهی است بر ارتکاب جنایات فاجعه‌بار و تلخ صهیونیست‌ها علیه دو ملت فلسطین و لبنان. کاظم چایچیان، مترجم این کتاب آن را سندی در محکوم ساختن اسرائیلی‌ها و منعکس کننده پیام حق و حقیقت در بیدار ساختن وجدان غرب خوانده است. کتاب «آسمان گریست» با مقدمه‌ای از مترجم آغاز شده، چایچیان ضمن ارائه بیوگرافی مختصری از «تونی کلیفتون» نکاتی را درباره چرایی مهم خواندن این کتاب که نخستین مرتبه در لندن منتشر شده، پیش روی مخاطبان گذاشته است.نویسنده در این کتاب به بیان جزئیاتی از تهاجم صهیونیست‌ها و وحشی‌گری آنان در قتل‌عام سالخوردگان، زنان و کودکان پرداخته است. انتشار این کتاب از همان ابتدا با واکنش‌های مختلفی همراه می‌شود؛ آنچنان که «رولد داهل» دیگر روزنامه‌نگار سرشناس انگلیسی درباره‌اش دست به انتشار مقاله‌ای زده که در بخشی از آن آمده:«خواندن این کتاب هر هوادار اسرائیل را تبدیل به دشمن سرسختی برای آن می‌کند تا صادقانه عملیات جنایتکارانه آن را محکوم سازد.» او در مقاله‌اش حتی پا از این هم فراتر گذاشته و خواستار تشکیل دادگاهی شده است که به گونه دادگاه نورنبرگ که نازی‌ها را محاکمه کرد، رهبران تروریست اسرائیل را هم به محاکمه بکشاند. کتاب پیش رو بیانگر بخشی از فجایعی است که اسرائیل در حمله و محاصره بیروت رقم می‌زند؛ آنچنان که در تشریح آن گفته‌اند:«بمبارانی که شهر بیروت در مدت محاصره در معرض آن قرار گرفت، شدیدترین بمبارانی است که یک پایتخت در طول تاریخ بشر شاهد آن بوده است.» این ادعای کلیفتون در شرایطی است که وی در وقایع بی‌شمار جهانی، گزارشگری رخدادهای جنگی را به عهده داشته؛ از محاصره «داکا» در بنگلادش گرفته تا محاصره «پنوم‌پن»، «سایگون» و بالاخره محاصره «بیروت» که شرحی از ماوقعی را که بر ساکنان آن گذشته در «آسمان گریست» می‌خوانید. جالب آنکه وی در بحبوحه وقوع انقلاب اسلامی در ایران نیز به رغم آنکه گزارشگری را ترک کرده و به ریاست شعبه یکی از مجلات معروف امریکایی در لندن مشغول بوده، مجدد به خاورمیانه بازمی‌گردد تا گزارشی از لحظه به لحظه وقوع انقلاب و فرو ریختن رژیم پهلوی را گزارش کند.
«کلیفتون» در آخرین نوشته‌اش اعتراف کرده که با این اعتقاد عازم لبنان می‌شود که فلسطینی‌ها تروریست و در مقابل، اسرائیلی‌ها خواهان تمدن و آزادی هستند، ولی در مدت زندگی‌اش در تلاطم رویدادهای دلخراش لبنان این واقعیت را درمی‌یابد که اعتقادش نادرست بوده و اسرائیلی‌هایی که سال‌ها پیش خود قربانی نازی‌ها بودند هم‌اکنون جنایتکارتر و البته وحشی‌تر از نازی‌ها شده‌اند. این کتاب در کنار بیان حقایق دهشت‌انگیز از زبان شاهدان عینی، دربردارنده عکس‌هایی است که «کاترین لروی»، یکی از مشهورترین خبرنگاران عکاس جهان گرفته است. مطالب مندرج در این کتاب، مبتنی بر سفر «کلیفتون» به بیروت است. او سال 1975 عازم این شهر شده و مشاهدات خود از ویرانی‌های بیروت، شهری را که به عروس خاورمیانه مشهور بوده در کتاب «آسمان گریست» پیش روی مخاطبان گذاشته؛ از شرح سیاه‌پوش شدن شهر بابت ترور «کمال جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست پیشرو و سوسیالیست لبنان تا خیابان‌های پوشیده از اجساد مردم و سنگفرش‌های گلگون شده از خون بی‌گناهان.
کلیفتون به نقش امریکایی‌ها در حمله اسرائیل به بیروت هم اشاره کرده، آنچنان که بمب‌های فسفری، آتش‌زا و خوشه‌ای را که در این محاصره علیه فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها استفاده شده هدیه امریکا به اسرائیل خوانده؛ هدیه‌ای که اسرائیل هم به نوبه خود آنان را به مادران بی‌گناه لبنانی و فلسطینی می‌بخشد تا در برابر چشمان فرزندان شیرخوار خود بسوزند و زغال شوند. وی حیات اسرائیل و برقرار ماندن آن را وابسته به امریکایی‌ها دانسته و در همین باره نوشته:«اگر امریکا از کمک کردن به اسرائیل خودداری کــــــــــند و آن را به‌دنبال کردن رفتارهای غیرانسانی تشویق نکند نابودی اسرائیل فقط طی مدت پنج سال عملی خواهد شد.»
بیان تجربه‌های زیسته روزنامه‌نگار انگلیسی
تمام صحنه‌هایی که کلیفتون به تصویر کشیده، حاصل تجربه شخصی‌اش هستند و درباره تلاش دیوانه‌وار اسرائیلی‌ها برای بمباران‌های بی‌هدف، بی‌آنکه حتی بدانند کدام مناطق لبنانی یا فلسطینی‌اند.البته «آسمان گریست» تنها به مشاهدات نویسنده آن اختصاص نیافته و یکی از بخش‌های قابل توجه کتاب مختص مصاحبه‌ای است که با خانم «رنده الدوخی»، نویسنده فلسطینی داشته که کتابی درباره فجایع «تل زعتر» نوشته بوده است.«تونی کلیفتون»که طی سال‌ها به‌عنوان روزنامه‌نگار، گزارش‌های مفصلی از نبردها، کشتار و فجایعی که بر «بیافرا»، «کامبوج»، «تایلند»، «ویتنام» و «بنگلادش» نوشته در نهایت پیش‌بینی کرده که هرچه باشد، دیر یا زود اسرائیل از روی زمین محو خواهد شد چراکه این رژیم در رفتار و معامله خود با همسایگانش از روش «دیپلماسی تفنگ» پیروی می‌کند. او ادامه داده:« اسرائیلی‌ها باید بفهمند محاصره بیروت در سال 1982 و قهرمانی‌های فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها، افسانه اسرائیل شکست‌ناپذیر را در هم ریخت.»با وجود اهمیتی که این کتاب در بیان جنایات رژیم صهیونیستی دارد اما به نظر می‌رسد که در ویراستاری آن با وجود گذشت 38 سال بازنگری صورت نگرفته است و برخی اشتباهات پیش روی خواننده خودنمایی می‌کنند. هرچند که در نهایت نمی‌توان منکر نقشی شد که «تونی کلیفتون» در این کتاب، برای روشنگری جامعه جهانی، بویژه غربی‌ها در ارتباط با جنایات اسرائیلی‌ها علیه مردم لبنان وفلسطین ایفا کرده است. نسخه اصلی این کتاب در سال ۱۹۸۳ با عنوان God Cried در لندن منتشر شده بود و در دسترس علاقه‌مندان قرارگرفت.
