نوای قانون به روایت صبا
ندا سیجانی
خبرنگار
نوای قانون به روایت صبا
استاد ابوالحسن صبا را همگان می‌شناسند. چه آنان که دستی برموسیقیدارند و در زمره هنرمندان قرار دارند و چه علاقه‌مندان به این هنر و اهل تحقیق و پژوهش. موسیقی‌دان، آهنگساز و نوازنده‌ای که بایستی گفت به‌نوعی هنرش مرجع و مأخذ رهروان این هنر متعالی بوده و همچنان مورد استفاده است. دستان هنرمندش، نوازشگر سازهایی چون تار، سه‌تار، کمانچه، پیانو، ویولن و... بود اما در ساز ویولن تحولی شگرف ایجاد کرد. سبکی که عنوان ردیف صبا را بر خود برگزید و همچنان دستمایه اهل فن و هنر است.
مانند ردیف ابوالحسن صبا برای سنتور که به کوشش استاد فرامرز پایور نوشته شد و همچنین اثر تازه بانو ملیحه سعیدی که ردیف ویولن این استاد بزرگ را برای ساز قانون تعریف کرده و دیگر آثار از این‌دست.
ملیحه سعیدی از دانش‌آموختگان هنرستان موسیقی ملی است. هنرستانی که سال ۱۳۲۸، توسط روح‌الله خالقی افتتاح شد و ابوالحسن‌صبا در همین مرکز معتبر علمی، تدریسِ ویولن و سه‌تار را آغاز کرد. سعیدی رشته ویولن کلاسیک و ایرانی را در آنجا آموخت و فارغ‌التحصیل شد و درادامه نواختن سازهای ویولن آلتو، قیچک، تنبک، پیانو و قانون را ضمن تحصیل در هنرستان در دانشگاه هم فرا گرفت و در ادامه این تعلیم و تعلم، قانون را به‌عنوان ساز تخصصی خود انتخاب کرد و نزد مهدی مفتاح در هنرستان آموزش دید. او به‌تازگی اثری به جامعه موسیقی معرفی کرده که همان‌طور که اشاره شد اقتباسی از هنر ویولن‌نوازی ابوالحسن صبا برمبنای تبحر و تجربه این بانوی نام‌آشنای موسیقی بر ساز قانون است که از سوی انتشارات ماهور منتشر شده است. استاد سعیدی در شرح این اثر آورده: «این مجموعه بر اساس ردیف ویولن استاد ابوالحسن صبا در راست‌کوک تهیه و تدوین شده است. از آنجا که این استاد ارجمند ازجمله استادانی بودند که این رسالت را به‌درستی به انجام رساندند و باتوجه به اینکه نگارنده، نوازندگی ویولن ایرانی را نزد استادان بزرگ و ارجمندی همچون استاد علی تجویدی و استاد رحمت‌الله بدیعی آموختم، لذا بر آن شدم تا ردیف راست‌کوک استاد ابوالحسن صبا را بر اساس اجرای استاد رحمت‌الله بدیعی برای ساز قانون تنظیم کنم. بدین شکل این امکان برای هنرجویان عزیز قانون فراهم خواهد شد تا با سایر ردیف‌ها نیز آشنایی پیدا کنند. گستره صوتی و امکانات اجرایی ساز قانون امکان ترجمه منابع گسترده و متنوعی از کارگان موسیقی کلاسیک ایرانی را در اختیار می‌گذارد و در بازنویسی این ردیف، علاوه‌بر ترجمه برخی تکنیک‌های مخصوص ساز ویولن، از امکانات و تکنیک‌های ویژه ساز قانون ـ اعم از تکنیک‌های ده‌انگشتی، آکورد، آرپژ، انواع ویبراسیون‌ها و گلیساندوها و ... ــ استفاده شده اســـت.»
ردیف ویولن استاد ابوالحسن صبا
تنظیم برای ساز قانون
راست‌کوک
تنظیم ملیحه سعیدی
ناشر: انتشارات ماهور
سال:1402