10 سالگی یورومیدان و پیامدهای آن
آلکسی دِدوف
سفیر روسیه
در ایران
در نوامبر امسال 10 سال از آغاز شورشهای دسته جمعی در اوکراین که «Euromaidan» نامیده میشود، میگذرد. در آن زمان بود که کشورهای غربی مستقیماً در امور اوکراین مداخله کرده و از کودتای ضد قانون اساسی سال 2014 و به قدرت رسیدن نیروهای ملی - رادیکال در این کشور حمایت کردند.
قبل از سال 2014، میان روسیه و اوکراین صدها توافقنامه در حوزههای مختلف وجود داشت، پروژههای اقتصادی مشترکی در حال اجرا بود و اوکراین گاز روسیه را با قیمتهای پایین دریافت میکرد. با این حال، مدتها قبل از آن تاریخ، ایالات متحده و کشورهای اتحادیه اروپا به طور مداوم کی یف را برای قطع و محدود کردن مناسبات اقتصادی با روسیه ترغیب میکردند. اوکراین گام به گام به یک بازی خطرناک ژئوپلیتیکی کشیده میشد که هدف آن تبدیل این کشور به مانعی بین اروپا و روسیه و سکوی پرتابی علیه روسیه بود. هیچ کس به منافع مردم اوکراین فکر نمیکرد.
پس از کودتای 2014، نخبگان اوکراینی تصمیم گرفتند استقلال کشور خود را با انکار گذشته آن توجیه کنند. آنها شروع به بازنویسی تاریخ کردند تا هر چیزی را که زمانی آن را با روسیه مرتبط میکرد، حذف کنند. رادیکالها و نئونازیها بیش از پیش و به شکلی فعالانه جاهطلبیهای خود را ابراز میداشتند.
مقامات جدید اوکراین تهاجمی را علیه زبان روسی آغاز کردند. یکی از اولین تصمیمات آنها تلاش برای لغو قانون سیاست زبان دولتی بود که بر اساس آن زبان روسی در 13 منطقه از 24 منطقه اوکراین دارای وضعیت زبان منطقهای بود. این اقدام باعث جدایی کریمه از اوکراین شد، جایی که 90 درصد جمعیت آن روسی صحبت میکردند و دونباس، جایی که بیش از 80 درصد از جمعیت آن از روسی در گفتار روزمره استفاده میکردند. کی یف به طور پیوسته خطی را دنبال کرده است که زبان اوکراینی از طریق ممنوعیت کامل زبان روسی به صورت قانونگذاری نقشی غالب پیدا کند. قوانینی در خصوص زبان دولتی، آموزش و پرورش، آموزش متوسطه عمومی، سهم زبان در رادیو و تلویزیون، مردم بومی، اقلیتهای قومی (جوامع) و غیره تصویب شده است. در نتیجه، زبان روسی در اوکراین عملاً در تمام حوزههای زندگی عمومی، بهجز ارتباطات داخلی و مراسم مذهبی ممنوع شد. همچنین واردات نشریات از روسیه و تورهای فرهنگیان و هنرمندان روسی منع شد. روس تبارها نیز نه تنها جایگاه خود به عنوان مردم بومی را دریافت نکردند، بلکه در قانون اقلیتهای قومی آشکارا مورد تبعیض قرار گرفتند.
اوکراین در حال گذراندن فرایند تغییر هویت اجباری است. مقامات کییف علناً وجود گروهی قومی مانند روسها را در این کشور انکار کرده (حتی در این مورد رأی دادگاه قانون اساسی مورخ سال 2021 نیز وجود دارد) و رسماً با حق موجودیت روسها مخالفت میکنند. نفرت انگیزترین چیز این است که روسها در اوکراین نه تنها مجبورند ریشههای خود را انکار کنند، بلکه آنها را مجبور میکنند تا باور کنند روسیه دشمن آنهاست. مسیر منتهی به تشکیل یک دولت تک قومی در اوکراین، که با روسیه در ستیز است، از نظر پیامدهایی که به دنبال دارد قابل مقایسه با استفاده از سلاحهای کشتار جمعی علیه ما است؛ از سوی دیگر به وحدت معنوی نیز آسیب وارد شده است. مقامات جدید اوکراین در زندگی مذهبی دخالت کردند و این امر را به انشقاق، تصرف کلیساها و ضرب و شتم کشیشان کشاندند.
میلیونها اوکراینی با این روند ضد روسی مخالفت کردند. کریمه و سواستوپل انتخاب تاریخی خود را برای همراهی با روسیه انجام دادند. مردم جنوب شرق به طور مسالمتآمیز سعی کردند از مواضع خود دفاع کنند. اما به همه آنها، از جمله کودکان، برچسب جداییطلب و تروریست زده شده و به استفاده از قوای نظامی تهدید شدند. این مردم اسلحه به دست گرفتند تا از خانه، زبان و جانشان دفاع کنند. پس از کشتارهایی که شهرهای اوکراین را درنوردید، پس از فاجعه 2 مه 2014 در اودسا، جایی که ناسیونالیستهای اوکراینی مردم را زنده زنده سوزاندند، پس از گلوله بارانهای متعدد شهرهای صلحآمیز در دونباس، دیگر چارهای برای آنها باقی نماند.
روسیه هر کاری کرد تا برادرکشی را متوقف کند. در سال 2015، «مجموعه اقدامات» مینسک با هدف حل و فصل مسالمتآمیز مناقشه در دونباس منعقد شد. با این حال، کییف از اجرای آن چشم پوشی کرد.
اوکراین تحت کنترل کامل از خارج قرار گرفت. مشاوران خارجی بر نهادهای دولتی، سرویسهای ویژه و نیروهای مسلح اوکراین نظارت دارند. استقرار زیرساختهای ناتو در این کشور آغاز شد. در ماه مارس 2021، اوکراین راهبرد نظامی جدیدی را اتخاذ کرد. این سند تقریباً به طور کامل به رویارویی با روسیه اختصاص دارد و هدف آن کشاندن کشورهای خارجی به درگیری با کشور ما است. این راهبرد پیشنهاد میکند تا گروههای تروریستی زیرزمینی در کریمه روسیه و دونباس سازماندهی شوند. همچنین در این راهبرد خطوط جنگ احتمالی ترسیم میشود. در واقع، این چیزی جز آمادگی برای اقدام نظامی علیه روسیه نبود. سپس، همانطور که میدانیم، اوکراین مسیر راهبردی پیوستن به ناتو را اعلام و غرب ارائه حمایتهای نظامی به این کشور را آغاز کرد. ایالات متحده به تنهایی میلیاردها دلار برای این منظور اختصاص داده است. ایالات متحده امریکا و ناتو شروع به چیرگی بر سرزمین اوکراین به عنوان صحنه عملیات نظامی احتمالی کردند.
علیرغم همه چیز، روسیه در دسامبر 2021 بار دیگر تلاش کرد با امریکا و متحدانش بر سر اصول امنیت اروپا و عدم گسترش ناتو به توافق برسد. همه چیز بیهوده بود. غربیها مذاکره با روسیه را ضروری نمیدانند، اهداف خود را دنبال میکنند و منافع ما را نادیده میگیرند.
روسیه همیشه به مردم اوکراین، زبان و سنتهای آنها احترام گذاشته است. اما زمانی که از سرزمینهای تاریخی ما و افرادی که به ما نزدیک هستند و در آنجا زندگی میکنند شروع به استفاده علیه خود ما کردند، این موضوع روسیه را مجبور کرد اقدامات قاطعی را برای تضمین امنیت خود و محافظت از مردم غیر نظامی دونباس انجام دهد.