«ایران» از معجزه عینی علم و ایمان روایت می‌کند

تحریم سیم‌خاردار تا بالستیک‌های نقطه‌زن


رهبر انقلاب پس از بازدید از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه، پیشرفت‌های دفاعی و موشکی ما را «معجزه علم و ایمان» توصیف کردند. این ترکیب واژگانی با استقبال گسترده رسانه‌ها، شخصیت‌ها و کاربران مواجه شد. به این ترتیب که همه برای توصیف چرایی دستیابی جمهوری اسلامی ایران به چنین سطحی از توانمندی‌های دفاعی، از معجزه علم و ایمان جوانان ایرانی گفتند. اما کمتر کسی به این واقعیت مسلم توجه کرد که این مسأله امری خود به خود و تصادفی نبوده است. به عبارت دیگر، معجزه علم و ایمان در خلأ شکل نگرفت، بلکه تحقق آن نیازمند اراده، برنامه و هدایت بوده است. اظهارات سردار حاجی‌زاده در گفت‌و‌گو با خبرنگار صداوسیما یا در بازدید
رئیس قوه قضائیه مؤید همین واقعیت بود؛ اینکه واقعیت این هدایت‌ها، رهنمودها، دلگرمی‌ها، همان پشتیبانی‌های رهبر حکیم انقلاب اسلامی و فرمانده دوراندیش کل قوا بود که مسیر را برای دستیابی به چنین سطحی از توانمندی‌های دفاعی فراهم کرد. این دلگرمی‌ها و هدایت‌ها، حتی از دوران ریاست جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هم قابل شناسایی و ردیابی است.

هم ایمان، هم علم
رهبرانقلاب در پایان بازدید اخیر خود از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه، در گفت‌و‌گویی کوتاه با خبرنگار صداوسیما، احساس و دیدگاه خود از این نمایشگاه را بیان کردند. ایشان پس از «عالی» توصیف کردن نمایشگاه، فرمودند: «خیلی خوب بود، برادران خوب کار و خوب تلاش می‌کنند. هم نیروی ایمان پشت سرشان است، هم توانایی علمی. وقتی این دو تا باهم همراه شود، معجزه می‌کند.» رهبرانقلاب خاطرنشان کردند: «معجزه را بچه‌ها و جوانان ما در بخش‌های مختلف دارند نشان می‌دهند (که) یکی از بهترین بخش‌های ما، همین بخش نظامی است.»

تحریم، انگیزه ساختن
برای فهم ابعاد و اهمیت دستاوردها و توانمندی‌های موشکی و دفاعی امروز جمهوری اسلامی ایران، باید تاریخ آن را هم مرور کرد. از قضا، این تاریخ بخشی از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه هم بوده است. در ابتدای این نمایشگاه، تجهیزات ابتدایی دفاع هوایی، همچون توپ‌های ضدهوایی به نمایش گذاشته شده است تا به قول سردار حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، «اینها را گذاشتیم تا بدانیم گذشته ما چه بوده و خوب است که گذشته خود را فراموش نکنیم.» وی به واقعیتی اشاره کرد که زمینه‌ساز پیشرفت شد؛ اینکه جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، تحریم تسلیحاتی بوده و حتی همین توپ‌های ابتدای ضدهوایی نیز به ایران فروخته نمی‌شد. اما همین تحریم و ایجاد مانع برای دستیابی به ابزارهای دفاعی متعارف، انگیزه‌ای برای توانمندی و ساخت داخلی شد.

همه چیز از سال 63 شروع شد
در این میان اما قصه موشکی ایران، هم روایت کم‌نظیر و جالبی است و هم پیوندی با دفاع مقدس دارد. به گفته سردار حاجی‌زاده، سال 1363، یعنی در بحبوحه جنگ بود که اولین موشک‌های زمین به زمین به دست ما رسید. این موشک‌ها از لیبی آمده بود و مبنایی شد برای حرکت داخلی و بومی سازی. وی اشاره کرد که این کار، البته پیچیده و سخت بود، زیرا زیرساخت‌های لازم در کشور اصلاً وجود نداشت و سال‌ها طول کشید تا ایران مانند امروز به تراز جهانی توانمندی موشکی دست یابد و جزو چند کشور برتر جهان در حوزه موشکی شود.

توانمندی موشکی از ابتدا یک پشتیبان داشت
اما در گیرودار جنگ، در میان مسئولان کشور، یک چهره بود که بیش از دیگران، هم بر ضرورت حرکت به سمت ساخت موشک تأکید می‌کرد و هم خواهان ایجاد نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود؛ رئیس‌جمهور وقت، آیت‌الله خامنه‌ای. فیلمی از رهبرانقلاب مربوط به دوران
ریاست جمهوری موجود است که ایشان، با تأکید به اینکه در آنچه گفتیم با کسی تعارف نداریم، تصریح می‌کنند که «اگر در ذهنم این بود که نیروی هوایی سپاه نمی‌خواهیم، می‌گفتم نیروی هوایی سپاه نمی‌خواهیم، رودربایستی نداریم، (اما) وقتی به اینجا رسیدیم که ما نیروی هوایی سپاه می‌خواهیم با این شرح وظایف، معنای این حرف این است که این را می‌خواهیم، یعنی کشور (به این نیرو) احتیاج دارد.»بعدها نه تنها واقعیت‌های میدانی کشور ثابت کرد که کشور به این نیروی راهبردی احتیاج دارد، بلکه سردار حاجی‌زاده هم با ذکر شواهد و قرائن نشان داد که رهبرانقلاب، مشوق و پشتیبان اصلی تولید و توسعه توان موشکی جمهوری اسلامی ایران بودند.
فرمانده امروز هوافضای سپاه و مهندس دیروز دوران دفاع مقدس، سابقه این حمایت‌ها را به روزهای پرالتهاب جنگ می‌رساند، یعنی زمانی که همپای جبهه‌‌های نبرد در برابر تجهیزات بین‌المللی صدام، کپی‌سازی و مهندسی معکوس موشک‌های موجود و دریافتی از لیبی، با اصرار و پشتیبانی سیاسی و مدیریتی رئیس‌جمهور وقت صورت گرفت. سردار حاجی‌زاده با بیان اینکه «حضرت آقا در آن زمان رئیس‌جمهور بودند»، اظهارکرد: یادم هست بعضی از موشک‌هایی که از لیبی گرفته بودیم را برای مهندسی معکوس آورده بودیم، اما مهندسان ما نگران بودند این موشک‌ها را باز کنند، اما آقا به آنان شجاعت دادند که چرا موشک‌ها را باز نکردید؟ آنها مواردی را گفتند، اما حضرت آقا به آنان شجاعت دادند و گفتند نترسید و این کار را بکنید، والا نیاز جبهه فشار می‌آورد و ممکن است این موشک‌ها را هم استفاده کنند.» فرمانده هوافضای سپاه اضافه کرد: «کلنگ نخستین کارخانه موشک‌های زمین به زمین کشور در سال 1366 از سوی حضرت آقا به زمین زده شد.»بدنه نخستین موشک خریداری شده از لیبی که کار مهندسی معکوس روی آن انجام شد، در همین نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه قرار دارد. این بدنه در این نمایشگاه هست تا مشخص شود که مهندسان، دانشمندان و جوانان با انگیزه، چگونه از مسیر مهندسی معکوس در اوج تحریم بین‌المللی که حتی سیم‌ خاردار را از ایران تحریم‌‍ می‌کردند، به جایی رسیدند که امروز می‌توانند موشک هایپرسونیک بالستیک (فتاح1) و موشک هایپرسونیک کروز(فتاح2) تولید کنند و مناسبات بین‌المللی را به خود معطوف سازند. نام این موشک نیز از سوی فرمانده کل قوا انتخاب شده است.

چرا موشک فتاح؟
اصلاً چرا ایران به سمت ساخت موشک فتاح حرکت کرد؟ سردار حاجی‌زاده در توضیحاتی استدلال‌های راهبردی جمهوری اسلامی ایران را این طور بیان کرد: «به این جمع‌بندی رسیدیم که برای چند سال آینده، یک فضای اطمینان بخشی ایجاد کنیم تا اگر دشمن هم کاری کرد (و به پیشرفت‌هایی رسید) ما در آنجاها از لحاظ نظامی کم نیاوریم و به همین دلیل سراغ موشک فتاح رفتیم.» هنگام بازدید رهبرانقلاب، سردار حاجی‌زاده برای توصیف موشک فتاح از این عبارت‌ها استفاده می‌کند: مانورپذیر هایپرسونیک بالستیک.

نقطه‌زنی؛ مطالبه سخت فرمانده
از نیروی هوافضا
اظهارات سردار حاجی‌زاده نشان می‌دهد که نقطه‌زنی، به معنی جلوگیری از تلفات انسانی و صرفاً حمله به اهداف نظامی، یکی از مطالبات رهبرانقلاب از نیروی هوافضای سپاه بوده است. سردار حاجی‌زاده هنگام بازدید حجت‌الاسلام اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه از این نمایشگاه، در این باره گفت: «سال 88 بعد از گرفتن حکم فرماندهی نیرو، در نخستین جلسه‌ای که خدمت آقا رسیدم، آقا در آنجا از من دقت موشک‌‌ها را مطالبه کردند.» وی با بیان اینکه تا آن زمان موشک ما دقت نداشت و گاه تا یک و نیم کیلومتر هم خطا داشت، اضافه کرد: «از آن زمان تلاش کردیم تا اینکه سال 91 به دقت در اصابت رسیدیم. بعدها خدمت آقا رسیدیم و ایشان درباره دقت موشک‌ها پرسیدند که گفتیم 30 متر است. ایشان گفتند حالا که به دقت 30 متر رسیدید، می‌توانید به دقت 15-10 متر هم برسید و ما هم در نیرو، به فاصله شش ماه خطای اصابت را به 15-10 متر رساندیم.»

اصلاً چرا موشک؟
اساساً چرا جمهوری اسلامی به سمت توسعه توان موشکی خود حرکت کرد؟ چه ضرورتی برای این کار وجود داشت؟ در بخشی از گفت‌و‌گوی سردار حاجی زاده با خبرنگار صداوسیما، همین سؤال از سردار حاجی‌زاده پرسیده شد. فرمانده هوافضای سپاه در پاسخ به اینکه چه نیازی به ساخت و تولید انبوه این سلاح‌ها است؟ گفت: «اینها تولید می‌شود تا جنگی اتفاق نیفتد. سال‌های قبل،
جنگ همیشه به عنوان یکی از گزینه‌های روی میز دشمن مطرح بود، حالا دیگر جنگ جزو گزینه‌های دشمن نیست.»
 

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و سیصد و چهل
 - شماره هشت هزار و سیصد و چهل - ۰۷ آذر ۱۴۰۲