اطلاعات مصوّر از نوار پرحادثه غزه
علی‌الله سلیمی
نویسنده و منتقد ادبی
کسب اطلاعات بیشتر درباره موقعیت و جایگاه استراتژیک نوار غزه در جغرافیای فلسطین امروزه به یکی از علایق بسیاری از افراد در ایران و سراسر جهان تبدیل شده و آنها علاوه بر جست‌وجو در سایت‌های اینترنتی، به منابع مکتوب هم رجوع می‌کنند که کتاب‌های منتشر شده در این زمینه، از کاملترین منابع مکتوب اطلاعاتی در این بخش محسوب می‌شود. آثار متعددی در این بخش تألیف و منتشر شده که یکی از آنها، کتاب «نوار غزه: جغرافیا و جمعیت» به قلم ولیدمحمد علی با ترجمه محمدرضا بلوردی است که از سوی مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور منتشر شده و اطلاعات کاملی از پرحادثه‌ترین نقطه سرزمین‌های اشغالی در روزهای اخیر ارائه می‌دهد.
این کتاب، مجموعه‌ای مصور و شامل اطلاعاتی است درباره تاریخچه و موقعیت نوار غزه در محدوده جغرافیایی جنوب ساحل فلسطین، کنار دریای مدیترانه و شمال شرق شبه جزیره سینای مصر و شهرهای آن با مباحثی مانند مواضع نظامی صهیونیست‌ها و گذرگاه‌ها، ویژگی‌های اجتماعی ساکنان نوار غزه، عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی از نوار غزه، سابقه و دلایل طرح عقب‌نشینی، اهداف شارون از اجرای طرح عقب‌نشینی، بررسی شهرک‌های تخلیه شده غزه و آینده حقوقی غزه پس از عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی. با این توضیح که مطالب کتاب حاضر پیش از تحولات اخیر غزه تألیف و منتشر شده و نگاه نویسنده معطوف به موقعیت و تحولات نوار غزه در زمان پیش از تحولات اخیر است. کتاب حاضر در معرفی نوار غزه یادآوری می‌کند این باریکه را که در جنوب ساحل فلسطین کنار دریای مدیترانه و شمال شرق شبه‌جزیره سینای مصر واقع شده، باید رخساره‌ای از تاریخ غم‌انگیز سرزمین فلسطین نامید. ساکنان فلسطینی این منطقه از صدها سال پیش تاکنون شاهد اشغال و سیطره بیگانگان بویژه صهیونیست‌ها بوده و هستند.
در بخش تاریخچه غزه هم بر این نکته تأکید شده که نوار غزه از قدیمی‌ترین مناطق خاورمیانه محسوب می‌شود و به نوشته مورخان و پژوهشگران، کنعانیان سه هزار سال پیش از میلاد مسیح(ع) در این منطقه سکنی گزیدند. در ابتدای قرن بیستم میلادی و پس از سقوط امپراطوری عثمانی، نیروهای انگلیسی وارد غزه شدند و تا پس از جنگ جهانی دوم و تأسیس رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین، در این منطقه باقی ماندند. نوار غزه از سال 1948 تا 1967 تحت سرپرستی مصر بود و در همین سال یعنی در جریان جنگ دوم رژیم صهیونیستی با اعراب و فلسطینیان، به اشغال نیروهای ارتش این رژیم درآمد. در محتوای اثر به این نکته تأکید می‌شود که رژیم صهیونیستی در مدت اشغال 38 ساله نوار غزه، اقدام به ساخت پایگاه و تأسیسات نظامی و امنیتی و شهرک‌های صهیونیست‌نشین در این منطقه کرد و سلطه نامشروع خود را بر این منطقه توسعه و تحکیم بخشید. این رژیم ظرف 38 سال گذشته، بارها با حمله مسلحانه و عملیات تروریستی به نوار غزه که به بهانه حمایت از شهرک‌نشینان صورت گرفت، هزاران فلسطینی بویژه زنان و کودکان را به شهادت رساند یا مجروح کرد. حملات رژیم صهیونیستی به مناطق فلسطین‌نشین نتوانست اراده مردم فلسطین بخصوص گروه‌های مبارز مانند حماس و جهاد اسلامی را بشکند و آنان را به تسلیم در برابر شرایط تحمیلی وادار کند. در اثر مقاومت‌های جنبش‌های جهادی علیه اشغالگری این رژیم در فلسطین و بویژه در غزه، رژیم صهیونیستی مجبور شد ضمن عقب‌نشینی از غزه، شهرک‌های صهیونیست‌نشین این منطقه را تخلیه کند.
فارغ از علل، انگیزه‌ها و پیامدهای این عقب‌نشینی، شناخت محیط جغرافیایی، سیاسی، نظامی، اقتصادی و... نوار غزه و شهرهای آن برای تبیین مسائل مربوط به غزه، ضروری به نظر می‌رسد. کتاب حاضر، مجموعه اطلاعاتی از غزه و شهرهای آن است که در راستای آشنایی هر چه بیشتر محققان، دانش‌پژوهان و سایر علاقه‌مندانی که در شناساندن سرزمین اصلی فلسطینیان به افکار عمومی جهان همت می‌کنند، ارائه شده است.