آیت‌الله رئیسی امروز یکی از سخنرانان شانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی؛ اکو، در تاشکند ازبکستان خواهد بود. این اجلاس با حضور رئیس جمهور کشورمان درحالی برگزار می‌شود که سیاست همسایگی و گسترش مناسبات با همسایگان و قدرت‌های شرق جهان، مهم‌ترین دستورکار سیاست خارجی دولت سیزدهم بوده است. در همین راستا است که در دو سال گذشته، ایران و بسیاری از کشورهای عضو اکو، به‌صورت دوجانبه، سفرها، دیدارها و ملاقات‌هایی در عالی‌ترین سطوح داشته‌اند. تفاهمنامه‌ها و اسناد امضاشده در این سفرها، چه در تهران و چه در پایتخت‌های کشورهای منطقه و همسایه، نویدبخش گسترش مناسبات تجاری ایران با همسایگان است. حالا اما به نظر می‌رسد برگزاری نشست سران اکو، فرصت مناسبی برای سرعت‌بخشی به این مناسبات و ارتقای آنها است. این تصویری است که مدیرکل دفتر همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و بین‌المللی وزارت خارجه به دست می‌دهد.

ایران، از بنیانگذاران سازمان اکو
به گزارش ایسنا، سیدجلال‌الدین علوی در پاسخ به اینکه با توجه به برگزاری شانزدهمین نشست سران اکو در تاشکند ازبکستان، جایگاه اکو به عنوان یک سازمان بین‌المللی در سیاست خارجی ایران چیست؟ گفت: دیپلماسی چندجانبه و تعامل نزدیک با همسایگان و کشورهای منطقه بخش مهمی از دیپلماسی اقتصادی ایران است.
 وی با بیان اینکه سازمان اکو از قدیمی‌ترین سازمان‌های همکاری اقتصادی جهان در حال توسعه است و قدمت آن به دهه شصت میلادی برمی‌گردد، تصریح کرد: ایران به عنوان یکی از کشورهای بنیانگذار این سازمان اهتمام جدی به تقویت همکاری‌های درون منطقه‌ای و نیز ارتقای جایگاه اکو به عنوان یک سازکار مؤثر منطقه‌ای برای همکاری اقتصادی دارد.

ظرفیت‌های جمعیتی و ترانزیتی اکو
مدیرکل دفتر همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و بین‌المللی وزارت خارجه، با تأکید براینکه 10 کشور عضو اکو با ۸ میلیون کیلومتر مربع مساحت و بیش از نیم میلیارد جمعیت تعاملات خوبی را مابین خود شکل داده‌اند، گفت: حوزه‌های حمل و نقل و ترانزیت، تجارت و انرژی سه اولویت اعضا برای همکاری هستند و البته ساختارهای خوبی برای همکاری در سایر حوزه‌های اقتصادی نیز شکل گرفته است.
علوی در پاسخ به این سؤال که مهم‌ترین دستور کار شانزدهمین اجلاس سران اکو چیست و ایران چه برنامه‌ای دارد که از ظرفیت‌های این سازمان اقتصادی در راستای توسعه تجارت خارجی خود استفاده کند؟ تصریح کرد: نشست‌های سران اکو فرصتی است که رؤسای جمهور کشورهای عضو به تبادل نظر در خصوص موضوعات منطقه‌ای و تحولات بین‌المللی می‌پردازند. رئیس‌جمهور کشورمان نیز در این نشست علاوه بر سخنرانی در نشست اصلی، ملاقات‌هایی را نیز با همتایان خود از برخی کشورها خواهد داشت.

 ضرورت ارتقای 13 درصدی
وی با بیان اینکه ارتقای تجارت درون منطقه‌ای از اولویت‌های سازمان اکو است و جمهوری اسلامی ایران نیز با جدیت در پی روان‌سازی تجارت در منطقه و ارتقای سهم تجارت درون منطقه‌ای از ۷ درصد فعلی به 20 درصد است، تصریح کرد: از آنجا که ایران یکی از صادرکنندگان اصلی در اکو می‌باشد لذا هرگونه روان‌سازی تجارت در اکو، دسترسی صادرکنندگان ایرانی به بازارهای منطقه را آسان‌تر و ارزان‌تر خواهد کرد، البته در مقابل نیز ایران باید آمادگی داشته باشد بازارهای خود را روی کالاهای کشورهای عضو باز کند. علوی همچنین گفت: جمهوری اسلامی ایران ریاست اکو در سال ۲۰۲۴ را برعهده خواهد داشت و ارتقای تجارت درون منطقه‌ای را به عنوان شعار خود در سال ۲۰۲۴ برگزیده است.
10 عضو و 500 میلیون جمعیت
اکو به عنوان یک سازمان بین‌دولتی در سال 1985 میلادی از سوی پاکستان، ایران و ترکیه تأسیس شد. از آن زمان، این سازمان عضویت خود را به افغانستان، ازبکستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی گسترش داده است.
این مجمع منطقه‌ای با هدف استفاده از پتانسیل اقتصادی کشورهای عضو خود که مجموعا بازار بزرگی با بیش از ۵۰۰ میلیون نفر را تشکیل می‌دهند با ایجاد فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری افزایش داده است.
همچنین در هفت‌ماه امسال تراز تجاری ایران با ۹ کشور عضو اکو با پیشی گرفتن صادرات به مثبت ۱.۶ میلیارد دلار رسیده و از بین اعضا، ترکیه نخستین شریک تجاری ایران بوده است.
در این مدت، بیش از ۱۴ میلیون تن کالا به ارزش نزدیک ۱۰.۲میلیارد دلار بین ایران و
۹عضو سازمان اکو تبادل شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۱۸ درصدی در وزن و ۴.۵ درصدی در ارزش را داشته است. همچنین صادرات غیرنفتی ایران به اعضای اکو در 7 ماه امسال بیش از ۱۲ میلیون تن به ارزش بیش از ۵.۸ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲۳ درصد در وزن و ۲.۵ درصد در ارزش افزایش داشته است. واردات ایران نیز بیش از ۲.۵ میلیون تن به ارزش ۴.۳ دلار بوده که رشد ۱.۲ درصدی در وزن و ۷.۳ درصدی در ارزش داشته است. براین اساس تراز تجاری ایران با ۹ کشور عضو اکو با پیشی گرفتن صادرات به مثبت ۱.۶ میلیارد دلار رسیده است.