سراشیبی اقتصادی تل آویو با طوفان الاقصی مقاومت
ادامه از صفحه 19
براساس تحلیل بلومبرگ، سه پیش‌بینی برای ادامه جنگ وجود دارد که همه آنها نیز سه پیامد عمده اصلی دارند که شامل نفت گران‌تر، تورم بالاتر و رشد کندتر است. حال اینکه کدام پیش‌بینی محقق شود، معلوم می‌کند گستره پیامدهای اقتصادی جنگ در آن سه زمینه، منطقه‌ای خواهند ماند یا جهانی می‌شود.
پیرو این نکته قیمت نفت پس از نوسانات شدید در بازارهای جهانی به حدود 94 دلار در هر بشکه افزایش یافت. روزنامه گاردین نیز در گزارشی از نگرانی تجار و اقتصاددانان حوزه نفت پس از فراتر رفتن بازارها از 100 دلار در هر بشکه خبر داده است و نوشته، دلیل نگرانی‌ها ترس از نابودی مسیر اصلی محموله‌های نفت و گاز است که از مسیر دریا از تنگه هرمز در غرب آسیا به بازار جهانی حمل می‌شوند. علاوه بر این، بلومبرگ اکونومیکس به بررسی تأثیر بالقوه جنگ بر تورم جهانی پرداخت و به این نتیجه دست یافت گسترش جنگ در منطقه و ورود ایران به آن تأثیر بسیار خطرناکی خواهد داشت، زیرا می‌تواند عاملی برای رکود بازارهای جهانی باشد و قیمت نفت را تا بشکه‌ای 150 دلار افزایش دهد. همچنین گسترده شدن دامنه جنگ غزه می‌تواند ضربه‌ای قوی به رشد جهانی باشد که ممکن است در سال 2024 میلادی به جای 2.7 درصد به 1.7 درصد کاهش یابد و مانع از تلاش‌های جهانی برای مهار قیمت‌ها شود و نرخ تورم جهانی را به 6.7 درصد برساند یا به طور قابل توجهی بالا ببرد.
سقوط ارزش پول
به دنبال عملیات طوفان‌الاقصی، ارزش «شِکل» (واحد پول رژیم صهیونیستی) هم به کمترین میزان خود در 11 سال گذشته رسیده که کارشناسان معتقدند با ادامه جنگ، پایین‌تر هم می‌آید. ارزش واحد پول رژیم صهیونیستی از زمان درگیری با غزه تقریباً روزانه در حال کاهش است. نرخ برابری شکل طولانی‌ترین سلسله زیان 39 ساله را ثبت کرده است. با وجود ضعف شِکل، به نظر می‌رسد کاهش سریع ارزش پول رژیم صهیونیستی کندتر از دو هفته اول جنگ در نوار غزه شده است. این در حالی است که ارزش شکل از ابتدای جنگ 6 درصد در برابر دلار کاهش یافته و کاهش این واحد پول در هفته گذشته 0.3 درصد بوده است.
با این حال، ارقام نرخ ارز نشان‌دهنده شکست طرح بانک اسرائیل برای پمپاژ 45 میلیارد دلار در تلاش برای تثبیت نرخ ارز و جلوگیری از وخامت آن است. در 9 اکتبر، بانک‌های رژیم صهیونیستی در تلاش برای تثبیت نرخ شکل از تزریق 45 میلیارد دلار به بازار خبر دادند. روزنامه گلوبز، متخصص اقتصاد در فلسطین اشغالی، روز دوشنبه به نقل از رونن مناخیم، اقتصاددان ارشد بانک مزراحی-تفاحوت، نوشت: «آژانس‌های مختلف سناریو‌هایی را در مورد تأثیرات جنگ بر اقتصاد در روز‌های اخیر منتشر کرده‌اند. آنها تخمین زدند که محتمل‌ترین آن یک جنگ محدود است که از سه ماه تجاوز نکند.»
همچنین قیمت اوراق قرضه 10 ساله در سرزمین‌های اشغالی سقوط کرد و شاخص بورس رژیم صهیونیستی به پایین‌ترین سطح از جولای 2021 رسیده است. علاوه بر این افزایش هزینه‌ها بویژه تخصیص از هزینه‌های عمومی برای بخش نظامی، بودجه دولت را تحت فشار قرار داده است. در عین حال به دلیل نااطمینانی و بی‌ثباتی ناشی از جنگ، سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی کاهش و در نتیجه آن، رشد و توسعه اقتصادی نیز روند نزولی در پیش گرفته است. از دیگر پیامدهای جنگ در غزه بر اقتصاد رژیم صهیونیستی، کاهش بهره‌وری و درآمد است؛ در واقع با بسیج ارتش و افزایش نگرانی‌های امنیتی، عرضه نیروی کار مختل و این مسأله به کاهش بهره‌وری و درآمد برای افراد آسیب‌دیده منجر شده است. همچنین صنایع کلیدی مانند صنایع شیمیایی و مناطقی که از نظر موادمعدنی غنی هستند با چالش مواجه شده‌اند.
کسری بودجه شدید
بر اساس برآوردهای روزنامه اقتصادی کالکالیست تا پایان سال‌جاری میلادی، کسری بودجه کابینه رژیم صهیونیستی به دلیل جنگ غزه به 3 درصد و حتی 4 درصد از تولید ناخالص داخلی جهش خواهد کرد، در حالی که کسری بودجه قبل از جنگ حدود یک و نیم درصد بود. «الکس زابینسکی»؛ اقتصاددان صهیونیست هم در مورد سال 2024 با روزنامه اقتصادی کالکالیست هم‌عقیده است.
جِی‌پی‌مورگان؛ شرکت خدمات مالی و بانکداری امریکایی هم پیش‌بینی کرد رشد تولید ناخالص داخلی رژیم صهیونیستی در سه ماهه چهارم سال‌جاری میلادی در مقایسه با سه‌ماهه سوم، 11 درصد کاهش یابد. در حالی‌که برآورد قبلی این شرکت، کاهش یک و نیم درصدی بود.
اقتصاددانان ارشد شرکت سرمایه‌گذاری میتاو گفته‌اند که کسری بودجه رژیم صهیونیستی می‌تواند تا پایان سال 2023 به 50 میلیارد شکل (12 میلیارد و 500 میلیون دلار) هم برسد. این کسری در سال 2024 نیز در بودجه عمومی رژیم صهیونیستی ظاهر خواهد شد. ایرون زلیخا؛ یک مسئول سابق وزارت دارایی این رژیم پیش‌بینی کرد که رشد اقتصادی اسرائیل به دو و هشت دهم درصد در سال‌جاری و 2 درصد در سال آینده کاهش یابد.
«گاد لئور»، خبرنگار امور اقتصادی روزنامه عبری زبان یدیعوت آحارونوت، نیز گفت: کسری بودجه 2024 اسرائیل تقریباً چهار برابر سال 2023 خواهد بود و به حدود 80 میلیارد شکل (20 میلیارد دلار) خواهد رسید. بنا به گزارش یدیعوت آحارونوت، هزینه خسارت اموال و دارایی‌های عمومی در سرزمین‌های اشغالی از جنگ جاری حدود 5 میلیارد شکل (یک میلیارد و 400 میلیون دلار) برآورد شده است. هزینه باز‌سازی 30 شهرک صهیونیست‌نشین در همجواری غزه که در نتیجه عملیات طوفان‌الاقصی گروه‌های مقاومت بشدت آسیب دیدند بیش از 10 میلیارد شکل (2 میلیارد و 500 میلیون دلار) تخمین زده می‌شود. همه این خسارات و هزینه‌ها در حالی است که هزینه یک روز جنگ برای ارتش اشغالگر اسرائیل یک چهارم میلیارد شکل (62 میلیون و 500 هزار دلار) تخمین زده می‌شود.