مقام بلند فیلم کوتاه و سازندگان فیلم کوتاه
جبارآذین
منقد ومدرس سینما و تلویزیون
فیلم کوتاه ازچندثانیه گرفته تاچنددقیقه، به دلیل مؤلفهها و ویژگیها و جهان خاص خود، هرگزبلند نمیشود و اساساً قرارهم نیست، چنین شود.
فیلم کوتاه، چه مستند و داستانی و یا مستندداستانی، آیینهای است صیقلی شده که با هنروزبان و بیان تصویر وسینما درکمال جذابیت وهنرمندی برترین مفاهیم ومبانی را درقالبهای مختلف وقاب سینما، با نمایشی ساده وبی پیرایه وگاه پیچیده ودرلفافههای نمادین وفرمهای زیبا با مخاطب خود که عمدتاً گروههای خاص هستند درمیان میگذارد. مختصات این نوع هنر وسینما، ایجاز وخلاقیت ونو گویی ونوینسازی تصویری را دردستورکارسازندگان فیلم کوتاه قرارمیدهد.
ازهمین روهنرمندان وکارگردانها وسازندگان فیلمهای کوتاه و فیلم کوتاه بهدلیل درخشش درجهان هنر وسینما، جایگاهی معتبر دارند وجشنوارههایی بزرگ ومهم درعرصه سینمای جهان ودرمقیاسی کوچک درایران برگزارمیشود وبهترینهای آنها در دنیای سینما، عناوین وجوایزی را ازآن خود کرده وپرآوازه میشوند.
درایران، ازدیربازتاکنون دراین حوزه، سینماگران وفیلمهای خوبی، درخشیدهاند و هنوزوهمچنان شاهد موفقیتهای سازندگان فیلمهای کوتاه ایرانی درجهان هستیم.تولید فیلم کوتاه که اغلب طرفداران وهنرمندان آن را جوانان با ذوق وسینمادوست تشکیل میدهند وبرای گروه بیشماری ازآنها ساختن فیلم کوتاه، فضا ومحملی است برای کسب تجربه وقوی وغنی کردن تواناییهای سینمایی خود وهمچنین این حیطه، پلی است جهت عبور و رسیدن جمعی ازایشان به پله بالاتر وجرگه سینماگران حرفهای و ساختن فیلمهای سینمایی وسریالهای تلویزیونی و دراین زمینه درایران وجهان، فراوان بودهاند جوانان وسینماگران حرفهای که کارهنری خود را ازسرزمین استعدادپرور فیلم کوتاه آغاز کرده و اکنون در کنار مطرحترین سینماگران ایستادهاند.با این همه، فیلم کوتاه وشاخصهها و جذابیتهای آن، درمیان سینماگران وحرفهایهای سینما، دوستداران وعلاقهمندانی داردکه گرچه درجایگاهها وموقعیتهای حرفهای سینما، صاحب اعتبار و شهرتاند، اما دست ازساختن فیلم کوتاه برنداشته وچون گذشته وسالهای جوانی وتجربه آموزی، به کارگردانی وتولید فیلم کوتاه میپردازند. درواقع با وجود کوتاهی فیلم کوتاه، سازندگان آنها هرگز کوتاه نبوده ونیستند وپیوسته درمسیربزرگ شدن درحرکت هستند.
ما فیلم کوتاه داریم، اما فیلمساز کوتاه نداریم.درایران هم تولید فیلم کوتاه وحمایت از آن و سازندگان فیلم کوتاه حامیانی دارد که افزون بر گروههای آزادهنری، انجمن سینمای جوانان وجشنواره فیلم کوتاه، مهمترین آنها هستند.با آنکه طی سالها و دورههای مختلف افراد ومدیران گوناگون مسئولیت انجمن وجشنواره یاد شده را به عهده داشتهاند و هر کدام هم درحد توانایی وقابلیتهای خود کوشیدهاند به سینما، سینماگران وجوانان سینمادوست کشورخدمت کنند، لیکن برخلاف دیگرکشورها، سالهاست که حرکتهای فراگیر وبالنده دراین فضاها وعرصهها به چشم نمیخورد و اگر فیلم و فیلمسازی دراین ارتباط در جهان، به موفقیت میرسد، دستاورد او، حاصل تلاش خود فیلمسازاست، نه برخی مدیران سینما که دارای دانش وتخصص لازم درسینما نیستند، به همین دلیل هم درسالهای اخیر، شاهد درجازدن و برگزاری باری بههرجهت جشنواره فیلم کوتاه درکشور هستیم و این نقص اساسی نشانگر نیازتوجه وتحول درعرصه فیلم کوتاه، انجمن و جشنواره فیلم کوتاه است.
مسئولان ومتولیان کنونی تشکلهای یادشده، نمیدانند و یا از یاد بردهاند که، درست است فیلم کوتاه، هرگز بلند نمیشود، ولی سازنده فیلم کوتاه بزرگ وفروزان میشود. با برنامهها واقدامهای سطحی ونمایشی، فیلم کوتاه و سازندگان آنها متحول نمیشوند.نخست باید افق نگاه مسئولان این نوع سینما بلند شود و حمایت مادی و معنوی مستمرازجوانان مستعد وسینماگران حرفهای مدنظرقرارگیرد ودرادامه دیگرتحولات بنیادین دراین حوزه اجرایی شود.امید که شاهد درخشندگی روزافزون فیلمهای کوتاه ایرانی وسازندگان این نوع آثار در ایران وجهان باشیم.