خرسها و آهوها زیر چتر بیمه
به گونههای حیات وحش در معرض انقراض و محصولات و مزارع آسیب دیده از طرف این حیوانات بیمه خسارت تعلق میگیرد
زیستبوم/-سال 92 بود که یک شرکت بیمهای، یوزپلنگ آسیایی و گوزن زرد ایرانی را بیمه کرد. آن سال 120 یوزبان(محیطبان) هم با خانوادههایشان بیمه شدند. این نتیجه فرهنگسازیای بود که پس از نقشبستن تصویر یوزپلنگ ایرانی روی پیراهن تیم ملی اتفاق افتاد. پیامدهای اجتماعی فرهنگی این تصویر آنقدر زیاد بود که بسیاری از فدراسیونهای ورزشی یکی از گونههای ورزشی را بهعنوان نماد خود انتخاب کردند. قرار بود برنامه بعدی بیمه خرس سیاه بلوچی و پلنگ ایرانی باشد. متأسفانه به دلیل هزینه بالا، آن شرکت نپذیرفت و بیمه گوزن و یوزپلنگ هم بعد از مدتی قطع شد. حالا معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست از تعلق بیمه خسارت تعداد قابلتوجهی از گونههای حیات وحش در خطر انقراض یا حمایتشده به مزارع کشاورزی و دام خبر میدهد. به گفته اکبری، اگر به گونهها و محصولات کشاورزی شخصی از سوی حیواناتی همچون خرسها، گربهسانان، آهو، قوچ ، میش و... آسیبی وارد شود، آن شخص میتواند به نزدیکترین واحد محیط زیست همچنین نزدیکترین شعبه صندوق بیمه محصولات کشاورزی مراجعه کند. برای این کار نیازی نیست که محصولات خود را بیمه کنند فقط کافی است در صورت وارد شدن خسارت به این مراکز مراجعه کند و پس از کارشناسی و بررسی، خسارت پرداخت خواهد شد.
کارشناسان محیط زیست و حیات وحش پیش از این در گفتوگو با «ایران» خسارت بالای حیات وحش به زمینهای کشاورزی، عدم حمایت و پرداخت بموقع خسارت را باعث آسیب جدی به حیات وحش دانستهاند. به اعتقاد آنها عدم حمایت از محصولات کشاورزی در برابر گونههای حیوانی که برای تغذیه به مزارع میآیند باعث میشود کشاورزان برای حفاظت از تنها معیشتشان به حیات وحش آسیب برسانند. حسن اکبری، معاون سازمان محیط زیست ابتدای مهرماه سال جاری در گفتوگو با«ایران» از پیگیریهای گستردهای از دولت، سازمان برنامه، مدیریت بحران، در لایحه بودجه و صندوق ملی محیط زیست که برای پیشبینی بسترهای حقوقی پایدار در دوسال گذشته خبر داده گفته بود: با ایجاد صندوق ملی محیط زیست، برای اولینبار، تعداد قابل توجهی از گونههای حیات وحش که در خطر انقراض و حمایت بودند، تحت پوشش بیمه خسارت حیات وحش قرار گرفتند. براساس قانون، صندوق بیمه محصولات کشاورزی و صندوق ملی محیط زیست، هرکدام اعتباری بالغ بر 7 میلیارد تومان برای این کار درنظر گرفتند تا باغات، مزارع و دام، در مقابل خسارت گونههای در معرض خطر و حمایتشده بیمه شوند. به گفته اکبری این موضوع از ابتدای امسال به استانها ابلاغ شده و در حال اجراست. هرچند ممکن است در ابتدای کار، دارای اشکالاتی باشد اما برای اولینبار در تاریخ محیط زیست، گونههای در خطر انقراض و حمایت شده، بیمه میشوند که ظرفیت پرداخت خسارت به جامعه محلی و انگیزه برای مشارکتهای جامعه محلی در امر حفاظت را بالا میبرد.
او به لایحه حفاظت و بهرهبرداری پایدار از حیات وحش، اشاره کرده و گفته است: در همین راستا «لایحه حفاظت و بهرهبرداری پایدار از حیات وحش» را برای حفاظت بهتر از حیات وحش کشور و زیستگاه آنها پیشنهاد و 22 جلسه در کمیسیون حقوق قضایی دفاع کردیم. امیدوار هستیم که این لایحه تصویب شده و از دولت به مجلس برود تا بستر حقوقی پایداری برای کاهش تعارضات ایجاد شود.»
حسن اکبری به «ایسنا» میگوید: این بیمه که در گذشته به صورت موردی برای گونههایی همچون پلنگ یا یوزپلنگ بود، در حال حاضر برای کل گونههای در خطر انقراض و حمایت شدهای که تعداد آنها نیز قابلتوجه است از طریق تفاهمنامهای با صندوق بیمه محصولات کشاورزی منظور میشود.
اکبری هدف از در نظر گرفتن این بیمه را کاهش آسیب به حیوانات میداند تا اگر کشاورزی از سوی حیوانی صدمه دید، کینهای از حیات وحش به دل نگیرد و به دنبال اقدامات تلافیجویانه نباشد.