ایران‌زمین- سال‌هاست که شادابی و سرزندگی رودخانه «دز» زیر حجم گسترده‌ای از فاضلاب شهرستان دزفول، مدفون مانده و به‌رغم هشدار کارشناسان و فعالان محیط زیست نسبت به نتایج وخیم ورود آلایندگی‌ها به اکوسیستم منطقه، چاره‌ای اندیشیده نشده و هر بار فاضلاب با شدت بیشتری به جان سومین رودخانه پرآب کشور می‌افتد. ورود فاضلاب به «دز»، رودخانه‌ای که شریان اقتصادی شمال استان خوزستان تلقی می‌شود، علاوه بر خلق تصاویری نازیبا، گلوی اکوسیستم منطقه را نیز فشرده و ضمن تهدید سلامت شهروندان دزفولی، جان برخی آبزیان و پستانداران آبی رودخانه را نیز به لب رسانده است. حالا پس از گذشت چندین سال، مدیرعامل آبفای خوزستان خبر داده که یکی از نقاط ورودی فاضلاب به رودخانه دز با اجرای خط انتقال فاضلاب پادگان تیپ ۲۹۲ زرهی دزفول حذف و معضل ورود فاضلاب از غرب رودخانه دز در محدوده دزفول برطرف شده است.

تکمیل طرح با اعتبار ۸۰ میلیارد ریالی
طبق گفته «محمدرضا کرمی‌نژاد»، با توجه به ورود فاضلاب پادگان تیپ ۲۹۲ زرهی دزفول به نقطه غربی رودخانه دز، اجرای پروژه خط انتقال فاضلاب این پادگان به طول ۱۸۰۰ متر در اولویت قرار گرفت و در ادامه پس از تعیین پیمانکار این پروژه کلنگ‌زنی و عملیات اجرایی آن آغاز شد.
وی می‌افزاید: اعتبار صرف شده جهت اجرای این خط انتقال فاضلاب بیش از ۸۰ میلیارد ریال بوده است. در حال حاضر اجرای این خط انتقال تکمیل و به پایان رسید و از این پس ورود فاضلاب سنتی و خام پادگان تیپ ۲۹۲ زرهی دزفول به رودخانه دز متوقف و با اتصال به شبکه انتقال فاضلاب به تصفیه‌خانه بزرگ فاضلاب دزفول هدایت می‌شود. مدیرعامل آبفای خوزستان با بیان اینکه ورود هرگونه فاضلاب از غرب شهر دزفول به رودخانه دز به طور کامل حذف شده است، تصریح می‌کند: سایر نقاط ورودی فاضلاب به رودخانه دز شناسایی و بازرسی شده است و اقدامات لازم جهت تأمین اعتبار و اجرای خطوط لازم به‌زودی وارد فاز اجرایی می‌شود.

تزریق قطره‌چکانی اعتبار
حذف ورود فاضلاب از غرب دزفول به رودخانه دز پس از گذشت چندین سال، در حالی اجرایی می‌شود که بهمن ماه سال گذشته، «حسین سعادتی‌فر» مدیر آبفای منطقه‌ای دزفول، تقصیر حادثه غم‌انگیز ورود فاضلاب از دو نقطه اصلی در شهرستان دزفول (منطقه زیباشهر و پادگان تیپ 2 زرهی دزفول) به داخل رودخانه دز را گردن تزریق اعتبار قطره‌چکانی برای اجرای شبکه فاضلاب کل این شهر انداخته و به «ایران» گفت: در شرایطی که اجرای شبکه فاضلاب کل این شهر به اعتبار و بودجه‌ای برابر 300 میلیارد تومان نیازمند است، در سال 1401، فقط 23 میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شده است. تازه قرار است این اعتبار اندک نیز تا شهریورماه 1402 پرداخت شود! حال با این اعتبار اندک و قطره‌چکانی، آیا می‌توان مشکل ورود فاضلاب به رودخانه دز را حل کرده و بار دیگر نفس‌های به شماره افتاده اکوسیستم منطقه را احیا کرد؟
سعادتی‌فر، به دفع فاضلاب به چند روش مختلف در دزفول اشاره کرده و تصریح کرد: در برخی مناطق با احداث جوی‌های روباز فاضلاب به سمت رودخانه دز هدایت شده و در برخی مناطق نیز چاه جذبی برای دفع فاضلاب شهری احداث شده است. در حال حاضر نیز 42 هزار انشعاب فاضلاب در این شهر وجود دارد که شامل 160 تا 170 هزار خانوار می‌شود؛ اما بقیه فاضلاب یعنی 60 درصد دیگر به صورت سنتی دفع می‌شود.

«فاضلاب» بلای جان اکوسیستم
همزمان «مسعود نوری‌پور» رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول نیز با اشاره به اینکه تنها 40 درصد شهر دزفول زیر پوشش شبکه فاضلاب قرار گرفته و بقیه نه شبکه‌گذاری شده و نه فاضلابی به تصفیه‌خانه منتقل شده است، به «ایران» گفت: ورود فاضلاب خانگی و شهری به رودخانه با توجه به مواد حاصل از نیترات و فسفر موجود و تأثیرات مخرب آن در مواد غذایی آبزیان و گیاهان آبزی، رودخانه را از حالت طبیعی خارج کرده و همزمان با ایجاد حالت ماندابی، تغییرات رنگ و کیفیت در آب رودخانه را به دنبال خواهد داشت.