«ایران» از اقدامات صورت گرفته دو سال اخیر در راستای رونق سیستان و بلوچستان گزارش میدهد
دولت سیزدهم به دنبال توسعه «گنج پنهان»
بازدید از طرح انتقال آب دریای عمان به استان سفر آیت الله رئیسی به سیستان بلوچستان در فروردین ۱۴۰۲
سیستان و بلوچستان هنوز استانی کم برخوردار و کمتر توسعه یافته محسوب میشود و «چهره» این استان، هنوز آنطور که باید فرق نکرده است؛ آن هم استانی که رهبر انقلاب آن را «گنج پنهان» توصیف کردند. یک پاسخ عمده به این توسعه نیافتگی، حقیقتی به نام بیتوجهی دولتهای مختلف است که حضرت آیتالله خامنهای به آن اشاره کردند. رهبر انقلاب در دیدار اخیر مردم استان با ایشان، یادآور شدند: «کارهای زیادی هم پیشروی ما هست که باید انجام بگیرد. اگر آن مصوباتی که در اوایل دهه ۸۰ که بنده آمدم بلوچستان، تصمیمگیری شد، اگر دولتها آن مصوبات را عمل میکردند، امروز چهره استان فرق میکرد. تنبلی شد، بیتوجهی شد از طرف بعضی از دولتها. امروز بحمدالله مشغولند، کار میکنند، تلاش میکنند. بنده امیدوارم و انشاءالله که این امید به نتیجه برسد.» همانطور که از سخنان معظم له میتوان دریافت، استان سیستان و بلوچستان فرصتی 20 ساله برای توسعه و رونق را آنطور که باید از دست داد؛ فرصتی که میتوانست چهره دیگری برای این استان رقم بزند. اما حالا نتایج نشان میدهد دولت سیزدهم تلاش دارد این فرصت از دست رفته را جبران کرده و به جای کاهلی، توجه کامل به این خطه مهم از کشور را در دستور کار قرار دهد. انجام دو سفر استانی رئیسجمهور و دو سفر معاون اول رئیسجمهور به این استان و افتتاح چندین پروژه توسعهای، تنها بخشی از شواهد توجه دولت به سیستان و بلوچستان است.
مصوبات مورد اشاره رهبرانقلاب چه بود؟
مصوباتی که رهبر انقلاب در دیدار مردم سیستان و بلوچستان به آن اشاره کردند، به اسفند ۱۳۸۱ باز میگردد. در جریان سفر معظم له به استان، جلسه جمعی از مسئولان نظام در حضور رهبر انقلاب برای بررسی راههای تسریع محرومیتزدایی سیستان و بلوچستان برگزار شد که نشان از نگاه راهبردی حضرت آیتالله خامنهای به این منطقه داشت. بخشی از مصوبات این سفر، به این شرح است: در ۳ سال آینده (تا پایان سال ۱۳۸۴) هزار و ۴۰ میلیارد ریال برای اجرای طرحهای مختلف برای حل مشکلات مردم و رفع محرومیتهای سیستان و بلوچستان، طرح مقابله با خشکسالی و تسریع در احداث چاه نیمه چهارم، اجرای طرح آبیاری تحت فشار، ایجاد و اصلاح شبکههای آبرسانی، توجه ویژه و نگاهی جدید و از زاویه اهمیت فراوان این منطقه در ارتباط ایران با اقتصاد و تجارت جهانی، استفاده از ظرفیت بندر چابهار در دریای عمان، ایجاد منطقه ویژه تجاری در زابل، سرمایهگذاری روی مرز دریایی طولانی و استفاده از ظرفیت ترانزیتی استان، احداث بازارچههای مرزی، پیگیری ستاد توسعه محور شرق، رفع نواقص احتمالی آن و گزارش مستمر فعالیتهای انجام شده، فعال شدن سازمان عمران سیستان، بهبود راههای استان از جمله راه زابل به نهبندان و بیرجند، آغاز طرح گازرسانی به استان، خانهسازی برای محرومان، برقرسانی به روستاها، بهبود وضع بهداشت عمومی، توجه جدی به معادن استان، حمایت از صنایع دستی، ایجاد استخرهای پرورش میگو و رسیدگی به دامداری منطقه از مهمترین مصوبات این سفر بوده است. نگاهی به این مصوبات نشان میدهد که در صورت اجرایی شدن آنها و البته اگر اهمالکاریهای دولتهای وقت و بعد وجود نمیداشت، امروز ما با سیستان و بلوچستان دیگری مواجه میبودیم.
دولت سیزدهم و سیستان و بلوچستان
اما برپایه فهم و درکی که دولت سیزدهم و شخص رئیسجمهور از توسعه نیافتگی و نیازهای استان سیستان و بلوچستان داشتند، توسعه استان و رفع نیازهای آن در دستورکار قرار گرفت. دومین سفر استانی آیتالله رئیسی در مقام رئیسجمهور به این استان در شهریور 1400، مؤید همین واقعیت است. دو سال بعد، در اردیبهشت 1402 نیز آیتالله رئیسی بار دیگر به این استان سفر کرد؛ سفری که از عزم تردیدناپذیر دولت برای توسعه استان حکایت داشت. در این سفر سد کهیر آبگیری شد، در گذرگاه مرزی «پیشین»، بازارچه مرزی مند - پیشین و خط تبادل برق پلان-جیوانی، با حضور نخستوزیر پاکستان افتتاح شد، طرح آبرسانی به ۱۵۵ روستای استان و نیز ۱۷ پروژه صنعت برق برای تأمین نیاز انرژی ۱۴ هزار خانوار استان به بهرهبرداری رسید و در عین حال، عملیات لولهگذاری انتقال آب دریای عمان به استان نیز با حضور رئیسجمهور افتتاح شد.
مأموریت معاون اول
در فاصله دو سفر رئیسجمهور به استان، معاون اول رئیسجمهور نیز در سال 1401 دو سفر جداگانه به این استان داشت. سفرهای مخبر به این استان، یک بار در آبان و دیگری در بهمن ماه سال گذشته انجام شد. افتتاح پروژه راهآهن زاهدان- خاش به طول 150 کیلومتر به عنوان یکی از قطعات خط ریلی استراتژیک چابهار- میلک- سرخس، از مهمترین طرحهایی بود که در سفر مخبر به استان افتتاح شد.
افتتاح 295 کیلومتر بزرگراه، آغاز عملیات اجرایی خط انتقال گاز سراوان به خاش، اشتغال 25 هزار نفر در طرح نهضت ملی مسکن، افتتاح خط ۲۳۰ کیلو ولت زاهدان - میرجاوه به اعتبار یکهزار و ۹۹۶ میلیارد ریال و افتتاح کارخانه قیر و عایق رطوبتی با حضور مخبر از دیگر اقدامات انجام شده از سوی دولت برای استان در طول دو سال گذشته است.
اینها غیر از طرحها و پروژههای دیگری است که تصویب شده و اجرای آنها در دستورکار قرار دارد. از جمله اینها میتوان به برنامهریزی برای ساخت ۷۱ جایگاه سوخت در سیستان و بلوچستان به منظور رونق ترانزیت کالا و حل مشکل کاهش صفها، احداث خط انتقال فرآوردههای نفتی از کرمان به زاهدان، اختصاص ناوگان جدید مخزندار (۴۲۰ دستگاه) بهمنظور تسهیل در انتقال فرآوردههای نفتی از مبادی تولید به انبارهای نفت استان، تزریق گاز در طرح گازرسانی به ۱۲۰ روستا با حدود ۹ هزار خانوار در خاش و تکمیل خط توزیع گاز و گازدار شدن شهرهای ادیمی - دوستمحمد - محمدآباد و زهک در منطقه سیستان اشاره کرد.
مجموعه این شرایط بیانگر عزمی جدید و تلاشی خستگی ناپذیر برای توجه به این گنج پنهان است، گنجی در شرق ایران که چندین دولت قبلی، آنطور که باید و شاید به ظرفیتهای آن نگاه نکردهاند.
در یکسال گذشته هم که دشمنان وحدت و امنیت ایران، به خوبی از عزم دولت سیزدهم برای رونق استان سیستان و بلوچستان خبر دارند و به همین خاطر است که تلاش میکنند با شرارت، ایجاد ناامنی و اقدام به ترورهای کور مانع تثبیت روند توسعه در این استان شوند. با این حال، همدلی مردم، دلسوزان واقعی و مسئولان این خطه نشان داده است که دشمنان اگرچه با اقدامات ایذایی قصد داشتند مانع شکلگیری توسعه اقتصادی در این استان شوند اما سیستان و بلوچستان مصمم است سنگبنای یک روند درخور شأن خود را به ثمر برساند.