در حافظه موقت ذخیره شد...
چالش حقوقی تهران و دهلی‌نو در خط پایان
هند از طریق انعقاد قرارداد یکی از شرکت‌های خصوصی خود و با تعهد سرمایه‌گذاری به میزان ۸۵ میلیون دلار برای خرید تجهیزات مورد نیاز بندر چابهار، از سال ۱۳۹۷ وارد طرح توسعه فاز یک بندر شهید بهشتی چابهار شده بود که این اقدامات به دلیل مشکلات ثانویه ایجاد شده از جمله تحریم‌ها در روند خرید و تأمین تجهیزات مذکور، امکان اجرا نیافت و دو طرف را با اختلافاتی روبه‌رو کرد. ارجاع این موضوع به «داوری» هم گره‌ای از چالش پیش آمده باز نکرد. در پی تلاش‌هایی که دولت رئیسی برای رفع مشکلات پیش آمده بر سر اجرای این همکاری به جریان انداخت، منابع آگاه از توافق جدید ایران و هند خبر داده‌اند مبنی بر اینکه دو کشور گزینه داوری تجاری خارجی برای اختلافات بین کاربران و اپراتورهای بندر چابهار را کنار بگذارند تا راه برای امضای قرارداد بلندمدت دو طرف برای توسعه بندر استراتژیک هموار شود. به گزارش رسانه هندی «لایو مینت» قرار است تیمی از وزارت بندر و کشتیرانی هند در ماه سپتامبر به ایران سفر کرده تا بر سر مواد و نحوه داوری قرارداد به توافق برسند. این مذاکرات بعد از دستیابی دو کشور به توافقی رسمی برای بهره‌برداری طولانی‌مدت از بندر چابهار و مسیر دریایی بدون مانع به سواحل غربی هند انجام می‌شود. به گفته یکی از منابع آگاه، تهران و دهلی‌نو توافق کرده‌اند اختلافات در چابهار به داوری تجاری در دادگاه‌های خارجی نرود، بلکه به داوری سرمایه‌گذاری یا سایر روش‌های حل اختلاف محول شود. این امر ایران را از پیچ و خم های حقوقی و بوروکراسی نیز بی نیاز می کند، زیرا ارجاع به داوری مکانیزم تقنینی خاصی دارد.
این در حالی است که هند برای سال ۲۰۲۳ میلادی جابه‌جایی بار ۱۳ هزار و ۲۸۲ تی‌ای‌یو را در پایانه شهید بهشتی هدف قرار داده در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲ فقط ۳۰۹۶ تی‌ای‌یو بوده است. به گفته کارشناسان، در صورت اتصال بندر چابهار به شبکه ریلی، میزان جابه‌جایی کالا از طریق آن به میزان قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت.
در شرایط کنونی ایران و هند قراردادهای یک‌ساله برای توسعه و راه‌اندازی ترمینال بندر چابهار امضا کرده‌اند اما دهلی‌نو خواهان امضای یک قرارداد بلندمدت با تهران است تا با اطمینان بیشتری سرمایه‌گذاری در بندر چابهار را پیگیری کند. به گفته علی‌اکبر صفایی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، با حلوفصل اختلافات میان دو کشور این قرارداد در آینده نزدیک نهایی می‌شود و انتظار می‌رود مقام‌های هند و ایران تا سپتامبر ۲۰۲۳ (شهریور-مهر ۱۴۰۲) و قبل از اجلاس جهانی دریایی هند ۲۰۲۳ که برگزاری آن در دهلی‌نو برای ماه اکتبر برنامه‌ریزی شده است، آن را امضا کنند. بدین‌ترتیب پس از سال‌ها مذاکره، دهلی‌نو و تهران قراردادی چند ساله امضا می‌کنند که به هند اجازه می‌دهد بندر شهید بهشتی چابهار را به صورت بلندمدت توسعه دهد.