گفت‌و‌گوی اختصاصی رکورددار 100 متر با «ایران»
تفتیان: 50 هزار دلار از جیبم برای مدال خرج کردم
پاداش قهرمانی هانگژو یک پنجم هزینه اردوی جامائیکایم نیست
مهری رنجبر
روزنامه‌نگار
آقای دونده بعد از رخ دادن بدترین اتفاق ممکن ورزشی‌اش در قهرمانی جهان، روزه سکوتش را شکست. حذف از دور نیمه‌نهایی 100 متر جهان. اتفاقی که اعتراض هم او را به گردونه رقابت‌ها برنگرداند. حرف از حسن تفتیان رکورددار 100 متر ایران است که یک‌سال دور از هیاهو و در سکوت برای بازی‌های آسیایی تمرین کرد. اما به‌واسطه بدبیاری بزرگ در بوداپست سکوتش را شکست.
تو در مسابقات قهرمانی جهان بوداپست، با بدشانسی تمام به نیمه‌نهایی نرفتی. نه؟
من بدشانس‌ترین دونده در بوداپست شدم. در واقع نادرترین اتفاقی که باید می‌افتاد، اینجا برای من افتاد. سه نفر در فینال 9.88 صدم ثانیه دویدند که روی هزارم ثانیه نفر دوم تا چهارم مشخص شدند، گروه آخر دور مقدماتی که دونده‌هایش با 10.20 صدم ثانیه به نیمه‌نهایی رفتند تا من که با رکورد 10.17 صدم ثانیه به نیمه نهایی نرفتم.
چطور؟
معمولاً بعد از سه نفر اول برای صعود به نیمه نهایی 3 نفر را هم طبق قانون فدراسیون جهانی از بین بهترین رکوردها انتخاب می‌کنند. اینجا دور مقدماتی 7 دسته بود که از هر دسته 3 نفر اول بالا رفتند و به جای 3 نفر، دو نفرهم از رکوردهای برتر به نیمه‌نهایی رفتند. البته اگر 9 نفره، یک نفر اضافه می‌شود، اما این بار یکی از معدود دفعاتی بود که اول مرا انتخاب کردند برای نیمه نهایی و بعد با اصلاحیه حذف کردند. خودم روز یکشنبه پیگیر شدم و اعتراض زدم، اما قبول نکردند.
تو چرا از فرانسه به جامائیکا اسباب‌کشی کردی؟
من پارسال برای مدال بازی‌های آسیایی پروژه‌ای را شروع کردم که قبل از آن با هاشم صیامی رئیس فدراسیون وقت صحبت کردم که با موافقتش از آذرماه سال قبل من به جامائیکا رفتم تا با یکی از بهترین مربیان دنیا و چند دونده مطرح 100 متر تمرین کنم. جایی که مهد دو سرعت است و می‌توانستم مطالب زیادی یاد بگیرم. با اینکه کشور فقیری است اما هزینه‌ها در آن خیلی بالاست. با تغییر مدیریت فدراسیون و آمدن داوری با او هم صحبت کردم، اما هیچ کمکی به من نشد. صیامی در این مدت به رغم قولش هیچ کمکی به من نکرد و داوری هم گفت بیا تایلند مدال قهرمانی آسیا گرفتی، بعد حمایت می‌کنیم. چرا که روی مدال بازی‌های آسیایی تو در هانگژو حساب نکردیم.
پس این مدت از جیب هزینه کردی؟
من این 8 ماه، یعنی 6 ماه جامائیکا و دو ماه پاریس، از جیب هزینه کردم بدون اینکه یک ریال فدراسیون به من پول بدهد.
این مدت چقدر هزینه کردی؟
من برای جامائیکا 50 هزار دلار هزینه کرده‌ام. هزینه کمی نیست، دور از وطن. هرچه داشتم و نداشتم و همه سرمایه‌ام را برای مدال بازی‌های آسیایی در اردوی جامائیکا هزینه کردم. آن وقت خیلی‌ها فکر می‌کنند من با هزینه فدراسیون این چند ماه را سر کرده‌ام. من قبل از عید به صیامی گفتم اگر پولی نمی‌دهید من برگردم، اما او گفت بمان.
سرپرست فدراسیون چطور؟ او هزینه نمی‌دهد؟
داوری می‌گوید من قبلاً در فدراسیون نبوده‌ام و 2-3 ماهی که هستم را حساب می‌کنم. ولی او مگر می‌خواهد چقدر بدهد؟ 200 دلار برای مربی‌ام می‌دهند و می‌گویند مدال بگیر اما برای پرداخت هزینه می‌گویند شرایط خوب نیست. مگر من ماشین مدال‌سازی هستم که می‌گویند مدال بگیر بدون هیچ هزینه‌ای؟ می‌گویند برگرد ایران اما حاضر نیستند هزینه یک ماهه اردوی مرا بدهند. اصلاً پاداش 500 میلیونی مدال طلای بازی‌های آسیایی هم یک پنجم هزینه اردوی جامائیکای من می‌شود.
مدال برنز، نتیجه خوبی در قهرمانی آسیا بود؟
من با مشکل ویزا، تمرکزم به‌هم ریخت. اما بعداز سال‌ها مدال دو سرعت را گرفتم. با این حال با داوری سرپرست فدراسیون صحبت کردم و گفتم نیاز به حمایت برای بازی‌های آسیایی دارم و هزینه زیادی کرده‌ام. البته او با اردوی خارجی موافق نیست و می‌گوید کمک هزینه در سطح اردوی تهران می‌دهد. در حالی که این موضع برای من که در خارج و زیر نظر مربی خارجی تمرین می‌کنم اصلاً گره‌گشا نیست. با اینکه خیلی صحبت کردم اما به نتیجه منطقی نرسیدم. حالا همراه خانم فصیحی سهمیه جهانی را گرفتیم و به بوداپست آمدیم و یک ماه مانده به بازی‌های آسیایی اصلاً شرایط مناسبی ندارم و به‌ناچار باید به تهران برگردم.
در تهران می‌توانی زیر نظر مربی‌ات تمرین کنی؟
من در حالی به تهران برمی‌گردم که برنامه‌ام تا بازی‌های آسیایی، ماندن در پاریس و تمرین زیر نظر مربی‌ام بود. اما سه ماهی است که دستمزد مربی‌ام را نداده‌ام و با این شرایط دیگر یک ماه نه مربی دارم و نه با برنامه‌اش می‌توانم تمرین کنم. وضعیت بدی که مرا سردرگم کرده. من که 8 ماه با هزینه شخصی تمرین کرده‌ام و مدال قهرمانی آسیا را گرفته‌ام، فکر نمی‌کنم حمایت یک‌ماهه تا بازی‌های آسیایی خواسته زیادی باشد تا طبق برنامه‌ام پیش بروم. این قضیه مرا دلخور کرده است.
با این شرایط در بازی های آسیایی مدال می‌گیری؟
خیلی به مدال بازی‌های آسیایی امیدوارم و با همه وجودم تلاش می‌کنم. من به شرط اینکه این یک ماه حمایت شوم و با برنامه مربی‌ام هم در تهران تمرین کنم، مدال هم می‌گیرم، چرا که از نظر بدنی و ذهنی برای مدال بازی‌های آسیایی آماده‌ام.
تو در قهرمانی آسیا که مربی‌ات را نداشتی، برای بازی‌های آسیایی چطور مربی‌ات هست؟
من در قهرمانی آسیا و جهانی هم مربی‌ام را نداشتم و حتی برای بازی‌های آسیایی هم ندارم. واقعاً جای سؤال دارد. وقتی برای قهرمانی آسیا از فدراسیون خواستم مربی‌ام به تایلند بیاید، فدراسیون بحث نبود اسم مربی‌ام در لیست را پیش کشید، در حالی که منطقی نبود. اگر قهرمانی جهان مربی‌ام بود دیگر خودم پیگیر اعتراض حذفم از نیمه‌نهایی نمی‌شدم. متأسفانه برای بازی‌های آسیایی هم می‌گویند اسم مربی‌ام در لانگ لیست نیست و نمی‌تواند به هانگژو بیاید. در حالی که دوره‌های قبل المپیک و بازی‌های آسیایی تعدادی از کاروان ایران بیرون از دهکده بودند و هر روز برای ورود daily cart می‌گرفتند. این قضیه مسأله بغرنجی نیست. اما متأسفانه یک‌سری از ابهامات عادی شده؛ مثلا نبود مربی همراه ورزشکار عادی شده است. وقتی مسائل ساده انجام نمی‌شود، چطور انتظار مدال از ورزشکاران دارند؟
واقعاً؟
رقابت‌های دوومیدانی قهرمانی جهان بعد از المپیک و جام جهانی فوتبال بزرگترین رویداد ورزشی دنیاست، ما هم باید با لباس شکیل و یکدست در آن حاضر می‌شدیم اما فدراسیون لباسی برای این رقابت‌ها به ما نداد و خیلی راحت و ساده هم از کنار این قضیه رد شد. هر چقدر می‌گوییم هم فایده ندارد.
تو چرا بورسیه کمیته ملی المپیک نیستی؟
من هیچ وقت بورسیه کمیته ملی المپیک نبوده‌ام. با اینکه در دو المپیک دویده‌ام و سومین سهمیه المپیکم هم قطعی است، اما فدراسیون هیچ‌وقت اسم مرا برای بورسیه نداده. کاش دوستان دراین باره نظارت کنند. من از کمیته ملی المپیک توقع نظارت بیشتر را دارم.
فدراسیون جهانی مثل فیفا که به تیم‌های حاضر در جام جهانی پاداش می‌دهد، به دوومیدانی حاضر در قهرمانی جهان پاداش نمی‌دهد؟
فدراسیون جهانی دوومیدانی معمولاً کمک سالیانه‌ای به فدراسیون‌ها بابت سهمیه جهانی ورزشکاران می‌دهد. چرا ما دو دونده حاضر در قهرمانی جهان نباید بابت سهمیه قهرمانی جهان پاداش بگیریم؟ یا مربی‌ام نباید در بوداپست کنارم باشد؟تا کی من باید برای پیشرفتم از جیب هزینه کنم، بدون اینکه حمایت شوم؟حالا هم می‌گویند تو در بازی‌های آسیایی مدال بگیر. حالا نهایت 10 دوومیدانی کار در سطح آسیا داشته باشد، اگر حمایت نشوند با چه امیدی آنهایی که پشتوانه هستند باید ادامه دهند؟
فصیحی: تجربه فوق‌العاده‌ای بود
فرزانه فصیحی، دونده 100 متر ایران، با اینکه در دور مقدماتی قهرمانی جهان حذف شد، اما خوشحال است. خوشحال از تجربه فوق‌العاده‌ای که در رقابت‌های قهرمانی جهان بوداپست نصیبش شد. او یکشنبه در دومین روز قهرمانی جهان روی خط استارت 100 متر قرار گرفت، اما با رکورد 11 ثانیه و 63 صدم ثانیه نفر هفتمی بود که از خط پایان رد شد. نتیجه‌ای که اجازه نداد به دور نیمه‌نهایی برسد. فرزانه با اینکه از نتیجه راضی نیست اما می‌گوید: «نتیجه مسابقه‌ام، آن چیزی که می‌خواستم نشد. بالاخره هر کسی یک روز خوب دارد و یک روز بد. این اتفاق برای من هم در بوداپست افتاد.»
او دویدن در قهرمانی جهان را تجربه فوق‌العاده‌ای می‌داند: «خیلی خوشحالم که در قهرمانی جهان شرکت کردم، تجربه فوق‌العاده‌ای بود. شک نکنید دویدن کنار بزرگان دنیا، اصلاً کار آسانی نیست.»
دونده سرعتی المپیکی امیدوار است حضور در قهرمانی جهان نصیب خیلی از دوومیدانی‌کاران شود: «امیدوارم راهی برای دختران بعد از خودم باشد. آنها هم این مسیر را تجربه کنند، مسیری که خیلی زیباست. خدا را شکر می‌کنم این لحظه اینجا هستم. جایی که قبلاً هیچ دونده زن سرعتی ایرانی، سهمیه‌اش را نگرفته است.»