ایجاد تعادل در شبکه آبرسانی سومین کلانشهر ایران
آب زرینه رود به شمال تبریز رسید
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
تغییرات اقلیمی و فرارسیدن تابستانی گرم و طاقت‌فرسا و مهمتر از همه خشک شدن سد نهند به‌عنوان یکی از منابع تأمین آب کلانشهر تبریز، آبرسانی به بخش‌هایی از مناطق شمال تبریز را دچار مشکل کرده و طی چند هفته اخیر، افت فشار و قطعی آب در این مناطق را ملموس‌تر از همیشه کرده است. در همین ارتباط با مهندس خانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان شرقی به گفت‌و‌گو نشسته و وضعیت کنونی آبرسانی به شهرک‌های شمالی و وعده‌ای را که پیشتر از طریق روزنامه ایران به شهروندان مبنی بر پایان قطعی‌های مکرر تا روز پنجشنبه (26 مردادماه) داده بود جویا شدیم.
آیا در حال حاضر مشکل قطعی مکرر و افت فشار آب در برخی از شهرک‌های کلانشهر تبریز رفع شده است؟
بله، خوشبختانه مشکل برطرف شده است. با توجه به اینکه تأسیسات آب شرب در مناطق شمالی تبریز از بالا به پایین و اقطار بزرگ به کوچک تنظیم و نصب شده بود، پمپاژ آب از جنوب به شمال، نیازمند برعکس کردن این تأسیسات و تغییر رژیم جریان بندی آب بود و جریان هیدرولیکی این شهرک‌ها به ناچار به هم خورد. برای به تعادل رساندن شبکه آبرسانی، تغییر مسیر آبرسانی در اثنای اجرای عملیات و بروز حوادث پیش‌بینی نشده و فنی، در سرعت اجرای طرح آبرسانی تأثیرگذار بود. البته در نهایت با انجام اقدامات لازم آب مناطق شمال تبریز از جمله محلات باغمیشه، فرشته، نصر، ولی امر و سپهر به طور کامل برقرار و پایدار شد.
چند درصد از مراحل اجرایی طرح تأمین آب مناطق شمالی تبریز پایان یافته است؟
هم‌اکنون بیش از 95 درصد مراحل اجرایی کل طرح تأمین آب مناطق شمالی متأثر از سد نهند، پایان یافته و در 5 درصد باقیمانده اتمام طرح مزبور، با توجه به تغییر مسیر جریان هیدرولیکی تأمین آب، نیاز به تنظیمات شبکه توزیع است که همکاران ما در شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان شرقی، به‌صورت شبانه‌روزی در حال انجام کار و مرتفع کردن مشکلات فنی هستند.
خشکیدگی سد نهند کدام شهرک‌های تبریز را متأثر کرد؟
با قطع جریان آب سد نهند که با تولید 950 لیتر برثانیه، آب شرب چندین شهرک واقع در قسمت شمالی شهر از جمله شهرک‌های باغمیشه، نصر، رشدیه، ولی امر، فرشته و ارم و ۵۰ درصد ولیعصر با ۲۸۰ هزار نفر جمعیت از این منبع تأمین می‌شد، ساکنان این مناطق با تهدید قطعی آب مواجه شدند. متعاقب آن با هدایت وزارت نیرو و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اتاق بحران تشکیل و هماهنگی لازم برای تأمین و توزیع آب شرب در این مناطق توسط شرکت‌های آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب استان انجام شد.
چه اقداماتی برای تأمین آب جایگزین در شهرک‌های شمالی انجام داده‌اید؟
برای اجرای طرح تأمین آب جایگزین، اقدامات مؤثر و همزمان به‌صورت شبانه‌روزی و جهادی از چند جبهه کاری آغاز شد که از جمله آن اقدامات می‌توان به افزایش ظرفیت انتقال آب چاه‌های شرق کلانشهر تبریز به مناطق تحت پوشش سد نهند شامل احداث خط انتقال در سایزهای 600 و 400 میلیمتری به طول 27 کیلومتر، بهسازی و اسیدشویی چاه‌ها و احداث سیستم کنارگذر (بایپس) خطوط انتقال چاه‌های شرق تبریز در محل فشارشکن باسمنج، ایجاد ایستگاه پمپاژجهت انتقال آب زرینه رود از مخازن مادر به مناطق تحت پوشش ولی عصر و باغمیشه با ظرفیت 300 لیتر در ثانیه و تأمین آب از چاه‌های تازه احداث شده در منطقه فن آوران و دره مارالان اشاره کرد.
عملیات اتصال آب زرینه رود به مناطق مرتفع تبریز، طی چند ماه تکمیل شد؟
با اتصال خطوط لوله شمال تبریز به خطوط لوله جنوب شهر و تکمیل رینگ داخلی شهر از طریق پمپاژ، آب وارد مدار توزیع شده و بدین ترتیب آب زرینه‌رود و چاه‌های شرق تبریز به مناطق مرتفع کلانشهر تبریز وصل شد. اجرای این عملیات در شرایط بحرانی و مدت زمان اجرا شده که در کمتر از 3ماه تکمیل شد در نوع خود بی‌نظیر بود، که در واقع با کار جهادی و متعهدانه همکاران شرکت آب و فاضلاب پروژه سه ساله ظرف مدت کمتر از سه ماه آماده بهره‌برداری شد و اهالی این مناطق از آب سبک و گوارای این خط انتقال بهره‌مند شدند و در عمل تهدید ایجاد شده برای تبریز به فرصت تبدیل شد.