کشت پیشرفته یکی از راهکارهای احیا ششمین دریاچه شور جهان
حقابه دریاچه خرج کشاورزی می‌شود
زیست بوم/ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور اجرای طرح الگوی کشت پیشرفته را یکی از راهکارهای نجات دریاچه ارومیه می‌داند. علی سلاجقه در سفر یک روزنامه به حوضه آبخیز دریاچه ارومیه اعلام می‌کند: «مدیران کشور برای حفظ دریاچه ارومیه از نظر اعتباری سنگ تمام گذاشته‌اند، اما فرایندهای طبیعی دریاچه ارومیه با دخالت‌های انسانی دچار مشکل شده است.»
همزمان با سفر سلاجقه، پاسگاه محیطبانی شهید موسی کلانتری در پارک ملی دریاچه ارومیه با هدف افزایش کنترل و نظارت بر پارک ملی دریاچه ارومیه هم افتتاح شد تا تعداد پاسگاه‌های محیطبانی این استان به 21 پاسگاه برسد.علی سلاجقه با بیان اینکه احیای دریاچه ارومیه از فاز سخت‌افزاری خارج شده و به فاز نرم‌افزاری رسیده است، مسأله احیای دریاچه ارومیه را یک موضوع بین‌المللی می‌داند و با اشاره به در پیش بودن فصل پاییز می‌گوید: امیدواریم با بارش‌های خوب پاییزی، وضعیت دریاچه ارومیه تغییر کند. البته مدیریت آب‌های بارشی و موجود یکی از اولویت‌های حوضه آبخیز دریاچه ارومیه است.او با درخواست از مردم در جهت همکاری برای احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: با توجه به تزریق اعتبارات و گرفتن حقابه دریاچه ارومیه، نیاز است تا مردم هم برای احیای این دریاچه همکاری خوبی داشته باشند.
دریاچه نمرده است
مجتبی ذوالجودی؛ معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست هم پدیده تبخیر را یکی از دلایل وضعیت دریاچه ارومیه می‌داند و می‌گوید: «تبخیر در این تابستان بسیار شدید است و ممکن است شرایط دریاچه ارومیه تا پاییز از این هم بدتر شود اما از اواسط پاییز بارندگی‌ها مجدداً آغاز می‌شود، تبخیر کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه دریاچه خشک نخواهد شد.» او این صحبت‌ها را به دنبال انتشار تصاویر ماهواره‌ای از آخرین شرایط دریاچه ارومیه توسط ناسا، به تسنیم می‌گوید.
این کارشناس می‌گوید: آبگیری دریاچه ارومیه در سال آبی جاری مجموعاً 850 میلیون مترمکعب بوده که حدود 160 میلیون مترمکعب آن از سد کانی‌سیب، 369 میلیون مترمکعب از سدهای داخل حوضه آبریز دریاچه ارومیه، بویژه سد شهید کاظمی بوکان رهاسازی شده است.ذوالجودی بر اساس آمار وزارت نیرو می‌گوید: «از 10 خرداد تاکنون تراز دریاچه ارومیه حدود 24 سانتی‌متر کاهش پیدا کرد، هفته‌های گذشته تبخیر بسیار زیاد شده بود و این کاهش تراز را رقم زد.»
او می‌گوید: «دریاچه ارومیه هنوز حدود 960 میلیون مترمکعب آب دارد و این مقدار آب در 408 کیلومتر از مساحت دریاچه وجود دارد لذا این امید را داریم که دریاچه به شرایط خوبی بازگردد.»
او بحرانی بودن وضعیت دریاچه ارومیه را تأیید می‌کند و می‌گوید: «اما جملاتی مانند مرگ دریاچه ارومیه که مطرح می‌شود به هیچ وجه درست نیست.»
حقابه دریاچه خرج کشاورزی می‌شود
او به تأثیر کشاورزی روی دریاچه ارومیه می‌پردازد و می‌گوید: «عملکرد ما در دهه‌های گذشته در بحث مدیریت آب و افزایش بی‌رویه سطوح کشاورزی در کنار تعدد چاه‌های مجاز و غیرمجاز حفر شده در حوضه آبریز ارومیه نشان می‌دهد که ما [در این چند دهه] اشتباه کرده‌ایم و باید تا دیر نشده، اشتباهات گذشته را جبران کنیم.»
ذوالجودی جبران کردن این اشتباهات را زمان‌بر می‌داند و می‌گوید: «باید به دنبال‌معیشت جایگزین برای کشاورزان، باغداران و افراد بهره‌بردار باشیم تا حقی از کسی ضایع نشود. تا زمانی که مدیریت منابع آب، اصلاح الگوی کشت و پلمب چاه‌های کشاورزی انجام نشود، نمی‌توانیم ادعای احیای دریاچه ارومیه را داشته باشیم. باید در ابتدا افزایش سطح زیرکشت متوقف شود و در مرحله بعد سراغ افزایش راندمان کشاورزی، از طریق کشت گلخانه‌‌ای و سایر روش‌های نوین برویم.»
به گفته این مسئول، از سال 1377 که بحران دریاچه ارومیه شروع شد تا سال 1398، در حوضه آبخیز ارومیه حدود 140 هزار هکتار افزایش سطح زیرکشت داشته‌ایم! بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی مصرف آب به‌ازای هر هکتار 10 هزار مترمکعب است و در نتیجه سالانه 1.4 میلیارد مترمکعب فقط مصرف آب حوزه کشاورزی بوده است که این آب از حقابه دریاچه ارومیه کم شده و به کشاورزی اختصاص داده شده است.او می‌گوید: «از سال 1394 تا 1398 نیز با وجود اینکه بحران ارومیه برای همه آشکار شده بود باز هم 47 هزار هکتار افزایش سطح کشت داشتیم! و متوسط مصرف آب در این 4 سال 470 میلیون مترمکعب بوده که از دریاچه ارومیه پرداخت شده است.»
این کارشناس به استفاده کشاورزان از آب کانال کانی سیب که با هدف نجات دریاچه ارومیه ساخته شده اشاره می‌کند و می‌گوید: «در همین مسیر کانال کانی‌سیب نیز کشاورزان پمپ گذاشته‌اند تا آب بردارند! دوستان ما در محیط زیست استان اینها را چک می‌کنند اما این کار وظیفه ما نیست و باید از وزارت نیرو پیگیری شود. بر اساس قانون این وزارتخانه باید حقابه تالاب را پای تالاب تحویل دهد تا امکان برداشت حقابه وجود نداشته باشد و مطالبه ما از وزارت نیرو نیز در همین خصوص است.»