مسئولیت تاریخی ما در برابر ابرروایت‌های جعلی
علی‌الله سلیمی
نویسنده و منتقد ادبی
دنیای واژه‌ها و کلمه‌ها در ساحت ادبیات، گاه چنان پیچیده و چند مجهولی است که به‌راحتی نمی‌توان از کنار برخی از آنها گذشت. گاهی هم ترکیب برخی از واژه‌ها، مفهوم تازه‌ای می‌سازد که دلالت بر نوعی اقتدار معنایی بر گستره وسیعی از واژه‌ها دارد. همانند «ابرروایت» که امروزه کاربرد آن از دنیای ادبیات فراتر رفته و به حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هم گسترش یافته است. در دنیای سیاست، با بهره‌گیری از انواع ابزارهای رسانه‌ای، ساخت ابرروایت، در راستای اهدافی مشخص و از قبل تعیین‌شده و به منزله اهرمی برای پیشبرد اهداف سیاسی تعریف می‌شود که گاه کارایی چنان شگفتی دارد که از بودجه‌های هنگفت نظامی و دفاعی هم برای پیشبرد اهداف سیاسی مؤثرتر است. جبهه استکبار با درک این موضوع مهم، از مدت‌ها قبل برای ضربه زدن به نظام مقدس جمهوری اسلامی از این اهرم مؤثر بهره می‌برد و در مقاطع مختلف با ساخت انواع ابرروایت‌ها، توطئه‌های تازه‌ای را علیه ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی و سعی در تضعیف پایه‌های نظام می‌کند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امور رسانه، شاخص‌ترین و ملموس‌ترین ابرروایت‌هایی که رسانه‌های معاند و بیگانه در ضدیت با نظام جمهوری اسلامی ایران ساخته و در مقاطع مختلف با اشکال گوناگون آنها را پوشش می‌دهند، القای ناکارآمدی جمهوری اسلامی، نارضایتی عمومی و کاهش سرمایه اجتماعی نظام است که این موارد را در دستور کار خود قرار داده‌اند و متأثر از این ابرروایت‌ها، خرده‌روایت‌هایی همچون کاهش مشارکت، اتهام‌زنی‌ها، ارائه اطلاعات نادرست، تعمیم جز به کل و انواع جنگ‌های روانی دیگر را پیگیری می‌کنند. البته در مجموع، هدف نهایی از اغلب این خرده‌روایت‌ها، همان القای ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی و ایجاد نارضایتی عمومی است که در مناسبت‌های مختلف و با وقوع حوادث کوچک و روزمره، ادعاهای خود را به روزرسانی و تکرار می‌کنند. اما چه می‌شود کرد تا تیغ تیز ابرروایت‌ها در میان توده‌های اجتماعی از برش‌های مغرضانه باز بماند یا لااقل این برش به کندی پیش رود. به نظر می‌رسد، راهکار اساسی در توجه به رسانه‌های متعهد و دلسوز وطنی است که به‌موقع وارد جریان‌های خبری شوند و فرصتی برای ساخت ابرروایت‌ها در اختیار رسانه‌های معاند و بیگانه قرار ندهند. به‌عنوان مثال، وقتی در اکثر وقایع عادی و روزمره که دستاویز رسانه‌های بیگانه و معاند برای ساخت ابرروایت‌ها شده دقیق می‌شویم می‌بینیم، «اتفاق» برای یکی دو ماه قبل است که ظاهراً از سوی مسئولان مربوطه خاتمه‌یافته فرض شده در حالی که تصویر یا ویدیوی کوتاهی از آن اتفاق در دست افراد معدودی مانده و بعدها با تشویق کسانی که در صف مخالفان نظام اسلامی قرار دارند، این تصاویر یا ویدیوها به دست گردانندگان رسانه‌های معاند و بیگانه رسانده شده و آنها در فرصتی که در اختیار داشته‌اند، برای این اتفاق‌های ساده و روزمره که هر روزه در گوشه و کنار جهان امکان وقوع دارد، سناریونویسی مغرضانه‌ای انجام داده و با اهدافی خاص و در موقعیتی که به تشخیص خودشان زمان مناسبی برای بهره‌برداری بیشتر و مغرضانه است، سناریوی خود را کارگردانی و برای ساخت ابرروایت زمینه‌سازی می‌کنند. تازه بعد از این مرحله است که در این سوی ماجرا، تلاش‌ها برای پیگیری و توضیح اصل اتفاق از سوی برخی رسانه‌های متعهد و دلسوز نظام اسلامی شروع می‌شود؛ تلاشی که در سایه هجمه وسیع ابرروایت برساخته از سوی جبهه استکبار، حالت تدافعی به خود می‌گیرد و بیشتر در حال دفاع و توجیه اتفاق است و معمولاً هم در سایه ابرروایت حاکم بر فضای عمومی جامعه قرار می‌گیرد و نقش خنثی‌سازی مؤثر و بهموقعی ندارد، چون القاهای ابرروایت در این زمان تا حدود زیادی کار خودش را کرده و رسانه داخلی که در حالت دفاع قرار گرفته، فرصت و مجال چندانی برای بازگویی اصل اتفاق ندارد. بنابر این، بازنگری در توجه به‌موقع به رسانه‌های داخلی متعهد و دلسوز به نظام اسلامی در چنین شرایطی از الزامات اصلی مقابله با ابرروایت‌ها و سازندگان مغرض آنهاست که همواره در کمین اتفاق‌ها نشسته‌اند تا سناریوهای دلخواه خود از وقایع داخل کشور را بنویسند و با کمک رسانه‌های بیگانه و معاند اجرایی کنند. نکته دیگر، لزوم توجه بیش از پیش مسئولان مربوطه در کشور به رسانه‌های دلسوز انقلاب اسلامی و متعهد به ارزش اسلامی در جامعه است که اگر این رسانه‌ها به‌موقع در جریان وقایع ریز و درشت حتی روزمره جامعه قرار گیرند، به‌موقع هم می‌توانند در پوشش صحیح و به‌موقع رویدادها نقش‌آفرینی کرده و به مسئولیت رسانه‌ای خود در خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان نظام اسلامی در ساخت ابرروایت‌های جعلی از وقایع کشور به شکل بهینه عمل کنند.
