کلونی زادآوری حواصیل‌های خاکستری با ساخت 30 لانه جدید توسعه پیدا کرد
آشیانه‌ای امن در «گمیشان»
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
یک فعال محیط زیست گلستان که سال گذشته جان حواصیل‌های خاکستری را در کناره‌های تالاب گمیشان نجات داده و با ساخت کلونی زادآوری، این پرنده نادر را از انقراض دائمی نجات داده بود از افزایش پالت‌ها و ساخت حداقل 30 لانه جدید برای نجات جان حواصیل‌ها خبر داد. طبق گفته سیاوش روشنیان به «ایران»، در سال جدید تمام تیرچه‌ها و پالت‌ها در کناره‌های تالاب نصب شده و کل سازه با کمک 30 میلیون تومانی تعدادی از دوستداران محیط زیست بازسازی شده است.
سال‌هاست که حواصیل‌های خاکستری، فرسنگ‌ها راه را طی کرده و روی ستون‌های چوبی کناره‌های تالاب گمیشان تولید مثل و تخمگذاری می‌کنند اما هر بار که جوجه‌ها سر از تخم درمی‌آورند، از روی ستون‌های سست و بدون حفاظ، سقوط کرده و طعمه شغال‌ها و دیگر حیوانات میشوند. سال گذشته به برکت اقدام سازنده یک فعال محیط زیست، فضایی امن برای تولید‌مثل و پرورش جوجه‌های این گونه نادر از پرندگان بوجود آمده و در نتیجه ساخت کلونی فرزندآوری، جوجه‌های قد و نیم‌قد در درون پالت‌های تعبیه شده روی ستون‌های 4 متری سر از تخم درآورده و صدای جیک‌جیک‌شان کل منطقه را فراگرفت.
نجات جوجه‌ها از دهان شغال
«سیاوش روشنیان» فعال محیط زیست گلستان به «ایران» می‌گوید: حواصیل‌های مهاجر همه ساله وارد کشور شده و جوجه‌ها پس از فصل زادآوری(اواخر مرداد)، بزرگ شده و در کشور جابه‌جا میشوند. متأسفانه آمار دقیقی وجود ندارد که این گروه مهاجر پس از مهاجرت به کدام نقاط می‌روند. البته این قول را به دوستان می‌دهم که بعد از حلقه‌گذاری جوجه‌ها، متوجه خواهیم شد که آیا این‌گونه، سال بعد برای زادآوری به همین نقطه باز می‌گردند یا خیر.
روشنیان، سال گذشته در گشت و پایش محیطی متوجه حضور، تخمگذاری و جوجه‌آوری گونه کمیاب یک نوع پرنده به نام حواصیل خاکستری در نقطه صفر مرزی در مرز ترکمنستان می‌شود. آنگونه که این فعال محیط زیست می‌گوید: حدود ۱۰ تا ۱۲جفت از این پرنده، همه ساله در منطقه تالاب گمیشان حاضر شده و تخمگذاری می‌کنند اما به‌دلیل آسیب‌پذیری سازه‌های مستقر در برابر باد و طوفان، جوجه‌ها بلافاصله پس از سردرآوردن از تخم، روی زمین سقوط کرده و بلافاصله طعمه شغال‌ها و دیگر حیوانات میشوند. دوربین‌های نصب شده ما در محل این موضوع را تأیید کرده است.
این فعال محیط زیست استان گلستان، با اشاره به همکاری دکتر عقیلی‌نژاد مدیر ماهیان خاویاری استان مبتنی بر ساخت ستون‌های مستحکم و دارای ارتفاع، خاطر نشان می‌کند: به صورت خودجوش راه افتاده و از مردم به صورت خرید و بعضاً اهدایی، ۱۵ پالت را جمع‌آوری کرده و پس از حمل آنها به نقطه صفر مرزی، روی ستون‌های کلاف شده قرار دادیم.
گسترش کلونی زادآوری
روشنیان از همراهی و کمک شرکت توزیع برق شهرستان گمیشان و رمضان شهرآبادی محیطبان زحمتکش برای نصب پالت‌ها در ارتفاع بالا روی سازه‌های چوبی و استحکام‌بخشی آنها خبر داده و می‌گوید: این اقدام باعث شد که بعد از یک هفته، لانه‌گذاری و تخمگذاری حواصیل‌ها در محیطی امن رخ دهد.
او با اشاره به قرارگیری 15 لانه جدید روی پالت‌ها و بازسازی لانه‌های قبلی می‌گوید: دوربین‌های تراپ نصب شده، تخمگذاری حواصیل‌ها را تأیید کرده و 90 جوجه متولد شده با کمترین تلفات پرواز کرده و به طبیعت پیوستند.
این فعال محیط زیست استان گلستان از افزایش پالت‌ها و ساخت حداقل ۳۰ لانه خبر داده و می‌گوید: در سال جدید، تمام تیرچه‌ها و پالت‌ها نصب شده و کل سازه نیز بازسازی شده است. چنانچه در هر لانه، چهار جوجه وجود داشته باشد با آمار تلفات، ۹۰ جوجه به جمعیت این گونه افزوده می‌شود. همزمان در ۶ لانه دیگر زادآوری صورت گرفته که آمار قابل توجهی است. روشنیان از اقدامات حمایتی دو شهروند به نام مهران جهان‌شاهی و علیم نبی‌قدس و برعهده گرفتن تمام هزینه این سازه (30 میلیون تومان) از سوی آنها برای گسترش کلونی فرزندآوری حواصیل‌های خاکستری در کناره‌های تالاب گمیشان خبر داده و گفت: با توجه به اینکه زادآوری حواصیل خاکستری در استان مازندران هفت جفت و در گیلان حدود 10 جفت آن هم به صورت پراکنده گزارش شده است، تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا با ایجاد این کلونی بزرگ و پر اهمیت برای نخستین بار در کشور علاوه بر جلوگیری از نابودی لانه‌ها و جوجه‌آوری این پرنده زیبا، این منطقه را به یک سایت علمی و پژوهشی برای محققان تبدیل کنیم.
بــــرش
حواصیل‌های مهاجر همه ساله وارد کشور شده و جوجه‌ها پس از فصل زادآوری(اواخر مرداد)، بزرگ شده و در کشور جابه‌جا میشوند. متأسفانه آمار دقیقی وجود ندارد که این گروه مهاجر پس از مهاجرت به کدام نقاط می‌روند. البته این قول را به دوستان می‌دهم که بعد از حلقه‌گذاری جوجه‌ها، متوجه خواهیم شد که آیا این‌گونه، سال بعد برای زادآوری به همین نقطه باز می‌گردند یا خیر!