سیدهادی سید افقهی، کارشناس مسائل منطقه در گفت‌و‌گو با «ایران» ارزیابی کرد
هتاکی هدفمند
دولت «سوئد» برای دومین بار در هفته‌های اخیر به آتش زدن قرآن در مقابل سفارت عراق در استکهلم چراغ سبز نشان داد. سید هادی افقهی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌و‌گو با «ایران» به بررسی دلایل این اقدام از سوی سوئد پرداخته است؛
در روزهای اخیر بار دیگر در پیوند دولت سوئد با جریان‌های افراطی به ساحت قرآن اهانت شده. نظر شما درباره فضای شکل گرفته و اهداف پشت پرده آن چیست؟
تکرار این اقدام به دلیل برخورد انفعالی کشورهای اسلامی است. برای اولین بار نیست که این اتفاق در یک کشور اروپایی رخ می‌دهد اما عکس‌العمل همیشگی جهان اسلام، جهان عرب، سازمان‌های حقوق بشر و... برخورد جدی را مشکل کرده است. این کشورها اعتراض خود را به شکل تظاهرات و نوشتن بیانیه و نهایت با یک محکومیت، ابراز می‌کنند. در حالی که کشورهای اروپایی کاملاً هدفمند و از روی نقشه، برنامه‌های خود را پیش می‌برند. اگر مروری بر نظریه ساموئل هانتینگتون صاحب نظریه جنگ تمدن‌ها، داشته باشیم می‌بینیم که وی در آن بطور واضح و وقیحانه جنگ جهان غرب با شرق، مخصوصاً با مرکزیت جهان اسلام را مطرح می‌کند. پس از طرح این نظریه، یک سلسله حوادث مستمر را به شکل‌های گوناگون از سوی کشورهای مختلف شاهد هستیم. مقام معظم رهبری خیلی زود متوجه حمله به فرهنگ و تمدن ارزشمند اسلامی شدند و از سال‌های قبل فرمودند که ما باید به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم. اما به‌جای این کار، کشورهای مسلمان تنها زمانی به موضعگیری می‌پردازند که غرب دست به انجام عملی بزند. این در حالی است که رویکرد منفعلانه کشورهای مسلمان در دفاع از ارزش‌های دین اسلام امکان پیشروی جریان‌های افراطی و حملات دامنه دار آنها را به اسلام فراهم کرده است.
در این راستا اعتراضات خیابانی مردم در کشورهای مسلمان چه پیامدهایی دارد؟
نشان دادن اعتراضات خیابانی پیام اتحاد در برابر این اقدام است اما کافی نیست. انگیزه‌های فرد هتاک و افرادی که از وی حمایت می‌کنند کاملاً مشخص است. جنگ بین ادیان و ایجاد آشوب در سطح منطقه از اهداف مورد نظر هتاکان است. این در حالی است که اغلب کشورهای عضو اتحادیه اروپا و امریکا به همراه رژیم صهیونیستی در این زمینه نقش دارند. صحنه‌هایی که از این اقدام هتاکانه دیده شده ثابت می‌کند دولت سوئد به طور سازمانی ازاین اقدام حمایت می‌کند و خب همین امر نشان می‌دهد این اقدام که به بهانه آزادی بیان صورت گرفته آگاهانه بوده و رد پای بازیگران دیگر هم در آن دیده می‌شود.
مقام‌های اسرائیلی با چه اهدافی این اقدام را دنبال می‌کنند؟
این اقدام یک نوع فرافکنی رژیم صهیونیستی در ارتباط با بحران جدی و گسست عمیق در داخل این رژیم است. بنابراین می‌توان به نقش پررنگ اسرائیل در این زمینه اشاره کرد. هرگاه نتانیاهو در تنگنا قرار می‌گیرد، دست به ماجراجویی می‌زند. با توجه به ارتباطی که فرد هتاک با موساد دارد و مأموریت وی هم ثابت شده، بعید به نظر نمی‌رسد که نتانیاهو مأموریت داشته باشد تا به حساسیت‌های موجود سیاسی و اعتقادی میان کشورهای مسلمان و جهان غرب دامن بزند.
به نظر می‌رسد کشورهای مسلمان در مواجهه با اقدامات مشابه سازکارتعریف شده ندارند.
دولت‌ها در فعال کردن نهادها و سازکارهایی که پیشتر شکل گرفته نقش مهمی دارند. از یک سو باید از منظر دیپلماتیک فضا را بر دولت سوئد تنگ کنند. تحریم کالاها و تعطیلی مراکز فرهنگی آنها از دیگر راهکارهای پیش روست. سوئدی‌ها در خیلی از کشورهای اسلامی، مراکز فرهنگی و تجاری تأسیس کرده و سرمایه گذاری‌های خود را ادامه می‌دهند. اروپایی‌ها زمانی که منافع مادی خود را در معرض خطر ببینند عقب‌نشینی می‌کنند. از آنجا که بسیاری از کشورهای حوزه خلیج فارس در سوئد سرمایه‌گذاری کرده‌اند، می‌توانند سرمایه‌های خود را از بانک‌های سوئدی خارج کنند. قطعاً اگر سوئد آسیب اقتصادی ببیند و امنیت سرمایه‌گذاری آن به خطر بیفتد اجازه هیچ کار خلاف اسلام را نخواهد داد. تروریسم اعتقادی و تمدنی بر سوئد حاکم است. آنها به فرموده رهبر انقلاب، آرایش جنگی را در پیش گرفته و اصرار دارند که نبرد روانی جدیدی را در فضای جاری آغاز کنند. جنگ اوکراین، اختلاف چین و امریکا بر سر مسأله تایوان و حمایت از رژیم صهیونیستی در منطقه غرب آسیا نشانگر همین موضوع است. صرف صدور بیانیه و بستن سفارت کاری از پیش نخواهد برد. چرا که آنها همچنان به اهانت‌های خود ادامه می‌دهند. پس باید کاری کنیم که بشدت پشیمان شوند. یا اینکه کشورهای اسلامی کاری کنند که این جسارت‌ها هزینه دار شود. در غیر این صورت، آنها در پیگیری اقدامات خود علیه جوامع مسلمان پیشروی خواهند کرد.