دبیر نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم «حوا» در گفت‌وگو با «ایران» مطرح کرد
ارتقای تولیدات، با راه‌اندازی اتحادیه جهانی فیلمسازان حوزه خانواده
گروه فرهنگی نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم «حوا» که روز گذشته آغاز به کار کرد تا جمعه 23 تیرماه ادامه دارد. این رویداد با نمایش آثاری در بخش‌های ملی و بین‌الملل و قالب‌های فیلم بلند سینمایی، فیلم‌کوتاه داستانی و فیلم مستند در تلاش برای ارتقای جایگاه زنان و تحکیم بنیان خانواده در سینماست. در این دوره از جشنواره ۱۲ فیلم بلند، ۱۲ مستند و ۱۵ فیلم کوتاه حضور دارند و با نمایش آثار در سینما فرهنگ تهران، در 12 استان دیگر هم به صورت همزمان پیگیری می‌شود. مهدیه سادات محور دبیر نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا در گفت‌وگو با «ایران» این رویداد را راوی نقشِ با اهمیت زنان بر حفظ، تقویت و رشد خانواده و جامعه بالنده عنوان می‌کند و می‌گوید در این دوره بیشتر کیفیت حضور زنان و کنشگری آنها ملاک انتخاب بوده است.
از ضرورت شکل‌گیری و برگزاری جشنواره فیلم حوا بگویید؟ چه نیازی بود در میان جشنواره‌های متعدد سینمایی این جشنواره با محوریت زن و خانواده برگزار شود؟
جنس جشنواره که حوزه زنان و خانواده است، موضوعی پذیرفته شده در بین‌الملل است و در جاهای مختلف جهان این جشنواره تخصصی فیلم زنان را داریم اما اینکه چرا این موضوع برای ما خیلی مهم شد، از دغدغه چندین ساله ما نشأت می‌گیرد. ما سال‌هاست که در حوزه زن و خانواده فعالیت می‌کنیم. بنیاد بین‌المللی گوهرشاد دغدغه حوزه زن وخانواده را دارد و مهمترین ابزار و بستری که می‌تواند این محتوا را به بهترین نحو بازنمایی کند، سینماست. تمامی تلاش اهالی سیاستگذاری جشنواره فیلم حوا این بوده که از این ابزار به بهترین نحو استفاده کند. با همکاری و هماهنگی سازمان‌ها و مؤسسات رسانه‌ای سطح کشور این مهم محقق شده و به واسطه برگزاری جشنواره از خرداد ماه سال‌جاری در سطح کشور جریان رسانه‌ای شکل گرفته که بار دیگر زن و خانواده را در کانون توجه قرار داده است و امیدواریم به تبع آن شاهد اتفاقات بهتر و مبارکی در تولیدات سال‌های آینده باشیم.
برای انتخاب آثار به لحاظ زمان تولید محدودیت داشتید؟ چون جای برخی آثار که اتفاقاً تطابق کامل با اهداف جشنواره دارند و به عنوان الگو از آنها مثال زده می‌شود، در جشنواره امسال خالی است.
فراخوان جشنواره فیلم «حوا» در خرداد ماه به صورت وسیع منتشر و باز نشر شد و از طریق رسانه‌های مختلف مثل صداو سیما و فضای مجازی اطلاع‌رسانی شد. در واقع بیشتر اهالی رسانه و فیلمسازان در جریان این جشنواره و فراخوان جذب آثار بودند. ما هیچ محدودیتی در مورد جذب آثار و تولیدات نداشتیم. هر کدام از فیلمسازان و هنرمندان و اهالی رسانه که اثری با موضوع زن و خانواده داشتند در این فراخوان شرکت کردند. اگر فیلمی به این جشنواره راه پیدا نکرده در واقع تصمیم سازندگان این آثار بوده و از سوی برگزارکنندگان جشنواره هیچگونه محدودیتی در این زمینه وجود نداشت. اتفاقاً تمامی تلاش ما و فضای تبلیغاتی شکل گرفته حول محور جشنواره بر مبنای دغدغه جذب آثار مرتبط با جشنواره بود. در نهایت در بخش ملی۶۴۰ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد و در بخش بین‌الملل نیز حدود ۳۲۰ اثر متقاضی حضور در جشنواره بودند که همین آمار و ارقام گواه آن است که محدودیتی در این زمینه نداشتیم. تنها محدودیت جشنواره فرصت زمانی تعریف شده برای پرکردن فرم تقاضای حضور آثار بود. برخی از دوستان که دیر در جریان برگزاری جشنواره قرار گرفتند بعد از موعد ثبت‌نام تقاضای حضور داشتند که به لحاظ قانونی این امکان وجود نداشت و نتوانستیم آثارشان را در جشنواره داشته باشیم. ضمن اینکه از حدود هفت فیلم سینمایی در این جشنواره رونمایی خواهد شد که این اتفاق هم از استقبال و اعتماد اهالی سینما نسبت به این جشنواره نشان دارد.
ملاک و معیار انتخاب برخی آثار مانند «هوک» و «کاپیتان» که کاراکتر زن غایب است و چندان حضور مؤثری ندارد، چیست؟
قطعاً در این دو اثر زن غایب نداریم. زن داریم اما به فراخور روایت فیلم جنس کنشگری آنها متفاوت است. با توجه به اینکه ما در این مرحله از جشنواره و در واقع نخستین دوره برگزاری جشنواره به آثار موجود پرداختیم، مضمون و نقش درست زن در آثار مهم بود و در اولویت قرار داشت و خیلی به کمیت حضور زنان در فیلم توجه نداشتیم. بیشتر کیفیت حضور زنان و کنشگری آنها ملاک انتخاب بود. در این دو فیلم هم هیأت انتخاب جنس کنشگری زنانه و تأثیرگذاری آنها را پسندید و در لیست نهایی قرار گرفت. ضمن اینکه یادمان باشد در برخی فیلم‌ها زنانه بودن آنها و در برخی دیگر خانواده محور بودن آنها ملاک انتخاب بوده است.
برای نشان دادن زن ایرانی با هویت ملی و دینی که در عرصه‌های مختلف اجتماعی، ورزشی و... حضور فعال دارند، با کمبود آثار مواجه نشدید؟
اساساً جشنواره بین‌المللی فیلم حوا در نخستین دوره‌اش تمرکز کمتری بر موضوع دینی و ملی داشته و بیشتر رویکرد فطری به موضوع زن و خانواده را دنبال کرده است. همان‌طور که از نام این جشنواره مشخص است بحث بین‌الادیانی آن کاملاً پررنگ است. دغدغه ما این است که بحث قداست زن و خانواده، امری فطری و مورد پذیرش بین تمامی مردم جهان است و وقتی یک جشنواره به‌صورت بین‌المللی برگزار می‌شود، باید موضوع را در اندازه بین‌المللی آن رصد کرد.
آیا جشنواره قرار است پازلی کامل از تصویر زنان در سینمای ایران باشد یا بخش‌های گزینش شده از یک تصویر؟
قطعاً پازل کامل از تصویر زنان نیست به خاطر اینکه جشنواره امسال رصد تولیدات موجود است و در واقع تولیداتی که جمع‌آوری شده، با توجه بر سیاست و ذهنیت فیلمساز است. در سال‌های آینده با تداوم جشنواره تلاش خواهیم کرد با رویکرد کامل به موضوع زن و خانواده بپردازیم. آن زمان می‌توانیم بگوییم جشنواره‌ای داریم که تلاش می‌کند تصویر جامع و نسبتاً کاملی از زن و خانواده در سینما نمایش دهد.
زنان دفاع مقدس سهمی از آثار به نمایش درآمده در جشنواره امسال ندارند، دلیل این غیبت چیست؟
یکی از رویکردها و سیاست‌هایی که در سال‌های آینده درباره این جشنواره پیگیری خواهیم کرد نقش پررنگ زنان در هشت سال دفاع مقدس خواهد بود و این زنان را در بستر خانواده می‌بینیم؛ زنانی که وقتی در حوزه دفاع مقدس فعالیت می‌کنند کنشگری و نقش آنها در نهاد خانواده فراموش نمی‌شود. در سال‌های اخیر چنین موضوعی کمتر در سینما بازنمایی شده و ما هم از بازخورد تولیدات سال‌های اخیر در جشنواره استفاده کرده‌ایم.
جشنواره در دوره‌های بعد هم قرار است مروری بر آثار باشد یا سیاستگذاری‌های جشنواره بر این است که فیلم‌های مناسب اهداف جشنواره هم تولید و از آنها در این جشنواره رونمایی کند؟
همان‌طور که در سؤالات قبلی گفتم، رویکرد جشنواره تولید و حمایت از تولیدات زن و خانواده متناسب با سیاست‌های اصولی در این حوزه است. تلاش می‌کنیم با راه‌اندازی اتحادیه مشترک فیلمسازان حوزه زن و خانواده در ایران و جهان، با تشریک مساعی که این عزیزان خواهند داشت هم به لحاظ موضوعی و هم به لحاظ فرمی ارتقای تولیدات داشته باشیم و حمایت از ساخت این‌گونه آثار صورت بگیرد.
اگر قرار بر مرور آثار است، بهتر نبود این اتفاق به عنوان یکی از بخش‌های جنبی در کنار جشنواره فیلم فجر برگزار می‌شد؟
نه... جنبی بودن جشنواره اهمیت آن را کم می‌کرد و از آنجایی که جشنواره قرار است در سال‌های آتی پر قدرت، همسو و همپا با جشنواره‌های بین‌المللی زنان رقابت کند، بهتر این بود که در سال نخست برپایی، تمامی تلاش برای رصد تولیدات موجود صورت بگیرد و روند برگزاری جشنواره، کیفیت آثار و... آسیب‌شناسی شود تا جشنواره در سال‌های بعد با کیفیت بهتری برگزار شود.